Jaar: 2008

Kerstmuziek

Je wilt toch een beetje sfeer maken. Welke muziek zullen we dit jaar met kerst draaien? Toch maar weer de meezingers van Sufjan? De kerst-cd van Rosie Thomas erachteraan? Pis Nicht van Marco Borsatan? Of de afgekloven skyradio hits van Wham! en Mariah Carey eindeloos herhalen? Nee, niets van dat al. In Maldegem – of all places – is er een collectief dat zowel voor de eerste als de tweede kerstdag een perfect passend muziekje hebben gemaakt. Ik heb het natuurlijk over Silvester Anfang.

Eerst maar even een korte introductie van deze uit de stront van het Belgische platteland getrokken groep. De heren Hellvete, Per en Edgar worden bijgestaan door onder meer PI666 en Ignatius Van Kempenhof (ook bekend als Ignatz), of naar gelang wie er beschikbaar is voor opnamen of optreden. Onder de vlag van Funeral Folk brengen Silvester Anfang en hun leden obscure cassettebandjes uit en de discografie groeit gestaag. Narmate ook de reputatie van de liveoptredens groeit, ontgroeid Silvester Anfang de obscuriteit van de andere acts op Funeral Folk, waaronder Chainsaw Gutsfuck, Jesus Balls, Blodklod en Geitevuyst. Het gevolg is dat hun releases ook door andere labels worden opgepikt, waaronder Kraak.

De hierboven genoemde namen doen bij de kenner een belletje rinkelen. Silvester Anfang is de naam van een mooi liedje van de Noorse black metal band Mayhem, voor het eerst te horen op het Deathcrush album. Andere namen doen reeds vermoeden dat het hier niet om een kerkkoortje gaat. Titels op hun inmiddels vele releases verwijzen ook vaak naar het satanisme, maar vergeten de humor niet. Wat dacht u van Echte Vlaamse Geiten? Mijn vader was een wolf en mijn moeder een hoer? Satanische Vrede? Of Verkracht door demonen? Altijd leuk bij de popquiz. Voor verdere hilarische morbide songtitels adviseer ik op zoek te gaan naar hun releases.

Ondanks dat de oorsprong en wellicht ook inspiratie uit de black metal scene komt, speelt Silvester Anfang geen metal. De naam Funeral Folk dekt de lading ook niet helemaal. Zelf noemen ze het postsatanische krautfolk. Kun je er iets bij voorstellen? Denk aan lange uitgesponnen nummers van door elkaar suizende gitaren, aangevuld met gestamp op en met pannen en deksels, af en toe een valse blokfluit, bellen, rammelaars, hier en daar in de verte demonisch gekrijs en dat allemaal über-lo-fi met één enkele microfoon en op een 4-track opgenomen. Het meeste materiaal klinkt als een rituele orgie van demonen on acid.

Dat klinkt misschien als een hoop ongein, maar de anti-muziek van Silvester Anfang heeft ook wel enige ernst in zich. Bovenal zijn ze uniek te noemen. Ter plekke improviseren met muziekinstrumenten die toevallig in de buurt liggen, met mensen die toevallig in de buurt zijn, en dan toch nog een samenhangende muzikale exploratie weten voort te brengen. Althans, de luisteraar zou het ook kunnen classificeren als een Medieval Mongoloid Bigband, zoals één van hun songs luidt. Zelfreflectie siert de mens.

Op de 1e kerst draaien we uiteraard Voor Kerstdag Wil Ik Enkel Jou, Boubou. Dit nummer uit 2007 komt van de cassette Spontane Opnames I: Anti-Metal Politie-Interventie. Hoor ik daar een accordeon? Onduidelijk. Het begint met een hoop verknipte geluiden, die misschien ooit wel een liedje vormden. Willekeurige percussie hakt erin. De noisy drones houden aan. Het is alsof het chimpanseeverblijf in Blijdorp een lawaaidemonstratie houdt omdat de bananen op zijn. Het wordt beter. Ik hoor een melodie. Gorgelend gekrijs. Een fluit. Een goedkoop keyboard. Iemand is hier cimbalen aan het mishandelen. Het eindigt in een nog grotere chaos, na bijna 25 minuten. Toch weten de muzikanten hier de sfeer van het duistere en occulte het gehele nummer vast te houden. En dat is iets wat Bryan Adams nooit is gelukt.

Voor 2e kerst pakken we een cassette uit 2004 uit de kast, genaamd Damnation On Tweede Kerstdag. Deze klokt ruim elf minuten en klinkt wat minder rommelig dan het plaatje van de dag ervoor. Dit is wat meer gebaseerd op drones en rustig, onvoorspelbaar getokkel op de gitaar. Sporadisch klinkt er een vervormde blokfluit op de achtergrond, alsof het instrument een week in de vriezer heeft gelegen. Vermoedelijk wat beter luisterbaar en daarom perfect om de kater en de brandende anus van de 1e kerst te verwerken.

Paddo’s zijn dan nu wel verboden in Nederland, in Vlaanderen hebben ze nog gewoon Silvester Anfang. Goed voor een langdurige hallucinerende trip op kerstmis.

Jaarlijst 2008: #1

Ondanks alle waanzinnige folk en country uitgebracht dit jaar, overwint er – voor het eerst sinds 2004 – weer een elektronisch album. Mijn muzieksmaak heeft zich sinds dat jaar nog steeds weten te ontwikkelen. Gelukkig maar, want stilstand is achteruitgang, wat mij betreft. Dat betekent niet dat je geen oude muziek mag goedvinden, of je jeugd moet verloochenen. Mijn klassiekers uit de black metal begin jaren 90 koester ik nog steeds, hoewel ze de Cd-speler weinig meer weten te vinden. Maar het is gek genoeg ook de metal geweest die mij in contact bracht met elektronische muziek. Experimentele noise, ambient, dark wave en power electronics was tenslotte ook iets voor outcasts, een logische stap voorwaarts uit de soms puberale metalscene.

Ik hoorde Endless Summer denk ik voor het eerst in 2002. Toen vond ik het net als het overgrote deel van de wereldbevolking niet meer dan een beetje ruis. Niet veel later werd mijn muziekvoorstelling flink uitgebreid en wist ik de zorgvuldig in elkaar stekende lagen van op de laptop gemanipuleerde geluiden te waarderen. Het navolgende, monumentale Venice eindigde op 1 in mijn jaarlijst in 2004, en beschouw ik nog steeds – ook al is de eeuw nog kort – als de beste plaat van het millennium tot nu toe. Hoe schijnbaar willekeurige computergeluidjes zoveel gevoel en emotie kunnen voortbrengen, is verbazingwekkend te noemen.

Christian Fennesz heeft zijn Touch nog niet verloren. Ook Black Sea is een perfect voorbeeld van hoe moderne elektronica ook (relatief) toegankelijk kan zijn. Dat relatief had ik makkelijk buiten de haakjes kunnen laten. Want écht toegankelijk is het niet. Het rommelt met zware artificiële tonen, noisy en ruisende achtergronden en minimale composities die soms alleen met koptelefoon te horen zijn. Ik merk echter in de popmuziek dat er steeds meer van dit soort elektronica wordt gebruikt. Samples en zogenaamde “field recordings” waren eerst alleen voorbehouden aan hiphop producers en artiesten opererend in de obscuriteit. Neem eens een kritische kijk op de hedendaagse hitlijsten (haal de Nederlandse volkszangers eruit) en je zult zien dan dit steeds meer algemeen wordt geaccepteerd.

Fennesz zal nooit in de commerciële top 40’s belanden, maar voor mijn gevoel is hij de wereld ver vooruit. Ondanks dat ik allesbehalve een ziener ben, durf ik te voorspellen dat Fennesz nog veel artiesten in de toekomst gaat beïnvloeden. Buitenom dat maakt hij prachtige muziek. Ik heb ‘m al vaker op deze site in de spotlight gezet, en toen wist ik eigenlijk al dat Black Sea een #1 positie verdiende. Luisteren of achter de feiten aanlopen.

#01. Fennesz – Black Sea (Touch)
#02. Deer Tick – War Elephant (Partisan)
#03. Fleet Foxes – Fleet Foxes (Sub Pop / Bella Union)
#04. Jacob Golden – Revenge Songs (Echo)
#05. The Tallest Man On Earth – Shallow Grave (Gravitation)
#06. Kiss The Anus Of A Black Cat – The Nebulous Dreams (Conspiracy)
#07. Bowerbirds – Hymns For A Dark Horse (Dead Oceans)
#08. Bon Iver – For Emma, Forever Ago (Jagjaguar)
#09. Mrs Jynx – The Standoffish Cat (Planet Mu)
#10. Frightened Rabbit – The Midnight Organ Fight (FatCat Records)

Jaarlijst 2008: #2

“Alweer een release uit 2007 in de top 10? Het moet niet gekker worden.” Een journalist uit Amstelveen die schrijft voor de OOR en de Revu, twee van de meest gelezen en daarom ook meest oppervlakkige en leeghoofdige opiniebladen van Nederland, wijst mij op mijn overtreding. “Dit is weliswaar een re-release, maar wel op een ander label uitgebracht, dus dat telt”, probeer ik nog in te brengen. “Niks daarvan!”, gilt de man met een adem van dode bladeren. “Straks staat Bad van Michael Jackson nog op 1!”. “Ik dacht meer aan Captain Fantastic and the Brown Dirt Cowboy van Elton John”, grapte ik sarcastisch, een poging wagend om de in een groene manchester broek geklede betweter uit de kast te lokken. Zijn broek begon wel wat op te bollen, dus duwde ik gauw de albumcover van War Elephant onder zijn neus, gesierd door onder meer vrouwen in bikini.

Daar werd meneer de journalist weer een beetje rustig van. “Wat is dit nu weer voor een belachelijke hoes, met afstand de slechtste die ik heb gezien dit jaar.” “Op de eerste uitgave stond een olifant in een wollen trui en een muts”, bracht ik in, maar hij negeerde me. “Houd je wel een beetje van country?” vroeg ik. “Nee, mijn moeder had net zukke grote titten als Dolly Parton en daar sloeg ze mij altijd mee als ik stout was, dus ik heb een aversie van country.” Hij schaamde zich toch wel een beetje dat hij dat nu tegen mij vertelde. “Vind je Nirvana wel goed?”. Ik bleef maar vragen stellen. “Ja, man! Lekker gitaren kapot slaan en dan zelfmoord plegen in een tuinhuisje! Vet!”. “Dan moet je dit eens horen”, en ik zette Deer Tick op.

“Wow, gave stem”, is zijn eerste reactie. “Lekker doorleeft. Dronken. Depressief.” Ik vertel hem over John McCauley, de jonge muzikant uit Rhode Island. En hoe de brandy-liefhebbende zanger als snel een album wist uit te brengen. En hoe dat album al snel een reputatie wist op te bouwen. Vooral door de combinatie van country, blues, grunge en een cosmic experience. Bij nummer twee staat meneer de journalist al met zijn vingers te knippen. Gezien zijn rompzieke neus lijkt ie zelf ook wel van een longdrink glas Ketel 1 te houden. “Dit is de Kurt Cobain van de country”, roept enthousiast hij uit, “geef me wat te zuipen!”.

Ik haal een glas jenever. “Hmm. Dit is echt lekker. Zit echt goed in elkaar. Alsof je zelf met die wapens door die woestijn loopt.” Ik dacht even dat hij het over de jajem had. “Je hebt gelijk. Deer Tick heerscht supreme!”. Ook ik werd aangestoken tot zijn plotseling gezwollen enthousiasme, dat samen met zijn neus leek te groeien. Plotseling sloeg zijn bezieling om in depressiviteit. Ja, Deer Tick schrijft ook gevoelige nummers. Weliswaar rauw als sushi, maar toch laat dit een kerel niet onbewogen. De journalist spreekt met zijn lichaamstaal uit dat hij op relatiegebied niet echt goed in de markt ligt. Ik verwonder mij niet, maar zet de muziek nog wat harder. Bij Spend The Night zie ik hem nog eenmaal opleven en dansend het etablissement verlaten. Na een paar weken blijken de schrijfsels van zijn hand alleen nog maar re-releases van Dolly Parton te recenseren.

Lees mijn eerdere stukje over deze briljante plaat hier.

#02. Deer Tick – War Elephant (Partisan)
#03. Fleet Foxes – Fleet Foxes (Sub Pop / Bella Union)
#04. Jacob Golden – Revenge Songs (Echo)
#05. The Tallest Man On Earth – Shallow Grave (Gravitation)
#06. Kiss The Anus Of A Black Cat – The Nebulous Dreams (Conspiracy)
#07. Bowerbirds – Hymns For A Dark Horse (Dead Oceans)
#08. Bon Iver – For Emma, Forever Ago (Jagjaguar)
#09. Mrs Jynx – The Standoffish Cat (Planet Mu)
#10. Frightened Rabbit – The Midnight Organ Fight (FatCat Records)