Dag: 30 november 2008

Misophone – Be Glad You Are Only Human

Eén van de meest verachte, verfoeide, ergernisopwekkende en veelgehate attracties van de Middelburgse binnenstad is wel het draaiorgel. Elke zaterdag tilt het apparaat en zijn infantiele exploitanten je precies weer over de irritatiegrens, waarbij dagjesmensen en vrolijke zaterdagmiddagshoppers je al bij de paspoortcontrole hadden gebracht. Groeperingen werden opgericht, posters opgehangen, bomaanslagen gepland, zelfs hulp van Al-Qaida werd ingeroepen (Osama bleek telefonisch wat moeilijk bereikbaar), maar vandaag de dag rijdt het klereding nog altijd dezelfde rondjes. Je kunt er de klok op gelijk zetten dat wanneer je op zaterdagochtend rond 11:00 door de Langeviele slalomt – op naar de kaasboer – de dubieuze klanken de uitsteeksels op je hoofd reeds van ver af doen verschrompelen. Japanners, Koreanen, kinderen en andere huisdieren vinden het allemaal prachtig. Sinterklaas- en kersttijd maken de keuze voor de voorgeprogrammeerde deuntjes makkelijk, maar in andere seizoenen rolt er net zo makkelijk een draaiorgelversie van The Editors uit, of Madonna.

Wat waarschijnlijk nooit uit het draaiorgel zal komen is het duo Misophone uit het immer herfstige Carlisle, een van de weinige steden ter wereld die vernoemd is naar de voormalige zangeres van The Go-Go’s. De heren M.A. Welsh en S. Herbert vormen het tweetal en hun namen zijn al even mysterieus als hun discografie. De bio vertelt dat ze al dertien albums hebben opgenomen in vijf jaar tijd, waarvan het grootste gedeelte is weggegeven aan vrienden en kennissen. De klassieke componist Herbert zou meer dan twintig verschillende instrumenten kunnen bespelen en Walsh is schrijver en dichter, maar kan ook zingen, de banjo bespelen en dierengeluiden maken. Hoe serieus moeten we dit allemaal nemen? Het eerste album dat op een label is verschenen, net een jaar geleden, doet voorkomen dat het bovengenoemde allemaal menens is. Schrik niet van de lange titel, wilde je ‘m nog op je verlanglijst voor Sinterklaas zetten: Where Has It All Gone, The Beautiful Music Of Our Grandparents? It Died With Them, That’s Where It Went. Dit album werd op Kning Disk uit Göteborg uitgebracht en trok eigenlijk pas mijn aandacht op het moment dat er een release van Machinefabriek op hetzelfde label verscheen. Een bescheiden internethype zorgde ervoor dat het gelimiteerde album moeilijk verkrijgbaar werd. Dat is meestal een goed teken. Zojuist hebben ze een nieuw album uitgebracht, genaamd Be Glad You Are Only Human.

Waarom al dat geouwehoer over dat draaiorgel? Het orgel is een belangrijk element in de muziek van Misophone; de parafernalia van de band, zogezegd. Het lastig om de muziek van Misophone te omschrijven. Het is vooral indie met een vleugje folk, wel dermate goed in het gehoor liggend dat je van pop zou kunnen spreken. Het verrassende element van Misophone zit hem dus in het gebruik van orgelklanken en invloeden uit de wereldmuziek, vooral de Balkan. De orgelmelodieën vliegen om je oren en kunnen zomaar voor een slechte trip zorgen, waarbij jezelf waant in een Hongaars gipsycircus met Pipo de Clown & Mamaloe als ceremoniemeesters. Of het carrouselpaleis in de Efteling waar je eindeloos op een paardje in rondjes wordt gedraaid. Prik je daar doorheen, dan komt er toch wel erg prettige muziek naar voren. Be Glad You Are Only Human klinkt net als de voorganger vrolijk doch draagt de muziek ook een zekere melancholie, zeker in de teksten. De muziek van Misophone heeft ook absoluut de sfeer van vervlogen tijden, dat ook in artwork terugkomt. Ik moet vooral denken aan de tijd van Jules Verne.

Omdat het album weinig opzwepend begint, duurde het even voordat ik Be Glad You Are Only Human net zo ging waarderen als de voorloper. Na een aantal luisterbeurten dringt de bewondering voor de creativiteit van de makers het gevoel dat je naar circusmuziek aan het luisteren bent, weg. Het wel swingende Spisske Nova Ves – verwijzend naar een district in Slovenië – trok mij het eerste over de streep. Ook het prachtige Grey Clouds is een aanrader. Referenties als Beirut, Sufjan Stevens en A Hawk And A Hacksaw zijn voorwaar niet de minste te noemen; Misophone is de internethype onderhand ontgroeid en heeft een waardig opvolger van hun voorganger geproduceerd. Ze bewijzen met hun nieuwe album opnieuw dat orgelmuziek niet meteen in een gesticht thuishoort. Over de types die het draaiorgel in Middelburg “draaiende houden” kan ik een heel boek schrijven, maar dan doe dan ik misschien wel een andere keer. Wat je wel gemakkelijk kan aanzien voor werk van die half-tamme bedelaars, is de video van Misophone’s I Sleep Like The Dead. Ik hou het maar bij de muziek.