Zoekresultaten voor:

Jozef van Wissem & Jim Jarmusch

Jozef van Wissem (geboren te Maastricht, wonend in New York) poogt al een aantal jaren de luit te bevrijden van haar middeleeuws stramien, met een aantal prachtige en evenzo sfeervolle albums tot gevolg. Wanneer we filmmaker Jim Jarmusch naast hem op de hoes van Concerning The Entrance Into Eternity zien staan, krabben we ons even achter de oren: een vreemde combinatie. Denken en luisteren we verder, dan zien we eigenlijk twee stijlen die perfect bij elkaar passen.

Beiden delen een liefde voor muziek, experiment, en in zekere zin een drang naar onafhankelijkheid. Op alledaagsheid zal men ze in ieder geval niet betrappen. Jarmusch speelde vroeger in een aantal verschillende nowave- en punkbands en focust zich bij zijn films zeker niet alleen op beeld. Deze samenwerking kwam dan ook tot stand toen Jarmusch Van Wissem vroeg de soundtrack van een nieuwe film te verzorgen. Het project groeide echter uit tot een heus album, terwijl de bewuste film nog gemaakt moet worden.

Van Wissem bespeelt de dertiensnarige luit zoals we dat van hem gewend zijn: minimale folkcomposities, die zijn terug te voeren op de renaissance- en barokke stijlperiode, gestoeld op herhaling. Complexe palindromen (die de stukken achterstevoren hetzelfde laat klinken) en terugkerende patronen zijn kenmerken die we op al zijn albums terugvinden. Zo ook op The Joy That Never Ends uit 2011, waarop Jarmusch voor het eerst – in één nummer – zijn opwachting maakte op de elektrisch gitaar.

Met een geluid ondergedompeld in feedback creëert Jarmusch lichte drones – gitaarambient is misschien een betere benaming – die een zoemende ondergrond vormen voor Van Wissem’s spel. Soms overheerst de één, soms eist de ander de hoofdrol op. In de openingstrack Apokatastasis (Restoration) zijn de heren aardig in balans, maar in het titelnummer bijvoorbeeld wordt Jarmusch meer naar de achtergrond gedrongen. Om in The Sun of the Natural World is Pure Fire keihard terug te slaan, met een negen minuten durende woedende muur van gitaarfeedback. Overigens zonder dat de luit ondergesneeuwd raakt. In het afsluitende nummer horen we Jarmusch donkere, autoritaire stem nog een tekst oplezen op dit voor de rest instrumentale album. Het is een tekst die net als de titels afkomstig is van de Zweedse wetenschapper, filosoof en theoloog Emanuel Swedenborg. Zonder verdere herkenningspunten ademt de muziek de genialiteit en mystiek van zijn werken.

Mijn favoriete film van Jarmusch is misschien wel Coffee And Cigarettes. Een film in zwart-wit met nauwelijks een soundtrack, maar wel met een rits excentrieke muzikanten in de hoofdrol. Op Concerning The Entrance Into Eternity zijn het Van Wissem en Jarmusch die met elkaar in gesprek gaan. Niet met koffie en sigaretten, maar met een luit en gitaar. Een intrigerende dialoog tussen twee boeiende personages is het gevolg. Een ontspannen, losse conversatie, waarbij men elkaar laat uitpraten maar waar nodig is ook perfect aanvult. De slotzin kan dan ook niet anders luiden dan dat het album tot mijn favorieten van dit moment behoort.

2x Richard Youngs

Nee, dit is geen beknopte samenvatting van mijn eerdere bericht, in augustus vorig jaar. Richard Youngs is écht een artiest die meerdere platen per jaar kan uitbrengen en daarnaast telkens weer iets bijzonders weet te creëren, bijzonder genoeg om er opnieuw over te typen. Core To The Brave en Amaranthine zijn mijn laatste aanwinsten met Youngs’ naam erop.

Core To The Brave komt uit bij Root Strata en valt vrijwel direct op door zijn agressiviteit. Zware bassen, gitaarloops voorzien van veel distortion en uit de maat springende beats brengen de luisteraar volledig uit balans. En dan is daar die onmiskenbare stem die iedereen weer met beide benen op de grond zet. Zoals altijd weet Youngs zijn voordracht feilloos op de goede momenten in te passen, een vooraf onmogelijk geachte symbiose vormend. Toch staat Core To The Brave ver af van zijn relatief brave folk-achtige of electro-pop albums, waar hij zijn status voor een groot deel aan heeft te danken. De doommetal van We Are The Messengers of het venijnige Forever Hills Of Everyday zetten de luidsprekers op scherp. Een meesterlijk bruut album.

Met Amaranthine bewijst Richard Youngs dat je kunt blijven vernieuwen en tegelijkertijd je eigen stijl kunt behouden. Deze lp op Mie Music omschrijven als een percussie-gedreven free jazz plaat met de stem in plaats van een gierende sax, komt misschien nog het meest in de buurt. Opnieuw wordt er veel gevraagd van de luisteraar. De drums vormen weliswaar de fundering, meedogenloze gitaarfeedback en een zes minuten durende solo op de skakuhachi zijn zomaar elementen die kunnen opduiken in de vier nummers die Amaranthine telt. State I’m In (California) is een nummer dat herinneringen oproept aan martial neo-folk uit de jaren negentig, dat fans van het eerste uur zeker zal aanspreken. Toch is Amaranthine bovenal een album waarop Richard Youngs zijn eigen grenzen van de avant-garde verlegt, zonder identiteit te verliezen.

Twee platen zo vroeg in het jaar geeft goede moed voor de Richard Youngs-verzamelaar. Afvragen of de volgende ook weer de moeite waard zal zijn, is niet aan de orde. Dat bewijst hij al een jaar of twintig.

Kraak festival 2010

Op 6 maart is het weer zover: het jaarlijks terugkerende Kraak festival. Voor de 12e editie wijkt het bescheiden feestje voor de avant-garde muziekliefhebber uit naar Aalst, in de plaats van Brussel. Ondanks deze verandering van locatie, weerhouden logistieke problemen mij opnieuw aanwezig te zijn. De beweegreden om er dan toch een stukje over te typen is het feit dat er in het programma altijd weer een paar juweeltjes te ontdekken zijn. Zo doken tijdens het doorspitten van de line-up in 2009 zomaar Wavves en Köhn vanuit het niets mijn hitlijsten binnen. En dan heb ik het nog niet eens over de almachtige Kurt Vile, die sinds deze blogpost nog steeds niet onttroond is als mijn favoriete artiest van het moment.

Het Kraak platenlabel, waaromheen dit festival wordt gebrouwd, staat bekend om zijn eigenzinnige keuzes in artiesten en acts. Het zal menigeen dan ook niet verbazen dat het programmaboekje er een tikkeltje anders uitziet dan het schema van Pinkpop. De eerste editie van dit decennium haalt onder andere fluxusavantgarde, etnofieldrecordings, improv, new age, avant-pop en no-fi punk naar het beloofde land voor de experimentele muziekliefhebber. Als vanouds is er een combinatie van nog te ontrafelen hypes en gevestigde geniesoldaten.

In de twaalf uur dat het festival duurt, komt onder andere het Noord-Engelse Bong voorbij. Een goed gekozen naam, want luisteren naar de doom van dit viertal levert je geheid een trip op. Dreigende uitgesponnen drones à la Sunn O))) worden aangevuld met trage drums en Indiase instrumenten zoals een sitar en een shahi baaja. Je moet het maar verzinnen. Voor betoverende psychedelica is men op 6 maart sowieso aan het goede adres, mits natuurlijk aankloppend bij Netwerk. Het duo Peaking Lights is daar ook weer bewijs van. Een rommelige maar bezwerende combinatie van kraut, potten- en pannennoise en jaren zeventig lsd-muziek.

Voor wat minder zware kost kan men bij Lieven Martens terecht. Onder de naam Dolphins Into The Future leidt deze Belg de luisteraar ver omhoog naar verlichtende new age collages, dat ondanks deze omschrijving een stuk meer magisch klinkt dan de gemiddelde Kruitvat cd. Te ontspannen? Dan is Voice Of The Seven Thunders wellicht iets. De psychacidrock van Rick Tomlinson grijpt veel terug naar de jaren zeventig, maar heeft ook diverse wereldse invloeden. Alsof Comets On Fire in een Turks theehuis staat te spelen.

De vervormde etnische fieldrecordings van Harappian Night Recordings heeft afgezegd voor het festival, maar vervanger Donato Epiro doet er met zijn rituele folkdoom niet voor onder. Als een door de wereld reizende medicijnman strooit deze Italiaan met middeltjes waarvan je nog nooit hebt gehoord. Enigszins vergelijkbare folk, doch meer rustiek en lieflijk, komt van het vanuit Amsterdam opererende collectief The Wolf, Death & The Acorn. Het is de soort van folk dat klinkt bij een geestenverdrijvend ritueel in een donker bos. Nog meer folk, maar nu met een hoger popgehalte, komt van The Doozer. Deze beste man heeft op het gehoor net iets te goed naar het drugsgebruik van zijn landgenoot Syd Barrett gekeken, maar verder staat een doorbraak hem nergens in de weg.

Punk? Punk! Noteer maar vast, de geflipte wijven van Pens behoort tot het beste wat melodische no-fi versie van dit genre op dit moment te bieden heeft. Voor diegenen die wat meer decennia hebben meegemaakt, zal The Homosexuals bekend in de oren klinken. Deze postpunkterrorband uit de late jaren zeventig is als herboren en zal live een onvergetelijke indruk achterlaten. Dat brengt ons meteen bij een aantal oudgedienden, waaronder Strapping Fieldhands. Wie dacht dat men in 2003 verlost was van deze compromisloze no-wave indieband, heeft het laatste van de groep uit Philadelphia nog niet gezien. Dan hebben we nog Bill Orcutt, een punknoisepionier (zie Harry Pussy) die nu experimenteert met een krakkemikkig akoestisch gitaar en keelgeluiden.

De Japanse Yoshi Wada loopt ook al wat langer mee en hoewel punk niet zijn terrein is, zijn de muziekinstallaties en composities van zijn hand grote doe-het-zelf-mentaliteit en is de man wars van trends. Verwacht geïmproviseerde, minimale drone-achtige ambient. Speciaal voor dit festival componeerde hij een nieuw stuk. Morphogenesis gaat nog een stap verder wat improvisatie betreft. Deze groep muzikanten, gestart begin jaren tachtig, maakt veelal met zelfgemaakte instrumenten onnavolgbare elektroakoestische klanken, als een geraffineerde muzikale reis zonder einddoel. Misschien komen we op die trip nog wel Bugskull tegen. Deze Amerikaan knipt en plakt op een pure, lo-fi manier tapeloops, samples en ambientgitaarpop aan elkaar.

Ondanks dat hij moest afzeggen voor dit festival, wil ik Marc Richter a.k.a. Black To Comm toch nog even noemen. Zijn recente Alphabet 1968 LP is namelijk een briljante mengelmoes van allerlei spontane geluiden, die laagje voor laagje op elkaar zijn gezet met als resultaat een samenhangend, neoklassiek, minimaal elektronica album. Mocht de bezoeker het even allemaal niet meer weten, dan kan deze zich nog vergapen aan diverse films van onder meer de UNiversal Articulate Interdimensional Understanding of Science -groepering.

Tickets, carpool en couchsurfing via de site. Ach, gaf het Kraak label maar eens een keer een dikke fuif bij mij om de hoek…