Zoekresultaten voor:

Urpf Lanze – Procession Of Talking Mirrors

Toen ik halverwege het jaar 2011 voor het eerst kennis maakte met het geluid van Urpf Lanze, via het nummer The Wandering Sick op een compilatie van Morc, hoorde ik in de ontstemde outsiderfolk vooral willekeur. Nu het debuut album Procession Of Talking Mirrors in de winkels ligt, kan daarvan geen sprake meer zijn. Urpf Lanze vestigt zich ermee definitief in de nog steeds uitdijende gemeenschap van kwalitatief hoge experimentele muziek uit België.

Voor wie het nog niet weet: Urpf Lanze is Wouter Vanhaelemeesch, wiens bizarre tekenstijl menigeen zal herkennen van platenhoezen van onder andere Jozef van Wissem, Robbie Basho, Jack Rose en Cian Nugent. Ook het typische artwork van zijn eigen lp is voorzien van Middeleeuwse dan wel surrealistische taferelen van de Apocalyps en zonderlinge creaturen. Dit in samenwerking met Jeroen Wille, waarmee Wouter ook nog het audioMER label runt. De hoes voorspelt de eigenzinnige luisterervaring waarmee ik weldra geconfronteerd word, wanneer ik de plaat opzet.

Wouter bespeelt zijn akoestische gitaar doorgaans terwijl deze op zijn schoot ligt. Of dat van grote invloed is op zijn geluid weet ik niet; de open en lage stemming van het instrument is dat in ieder geval wel. De term “akoestische black metal” is vanwege dit feit niet eens zo gek verzonnen. Verder doet het woordloze gegrom – dat niet zelden overgaat in een getormenteerd gekrijs – hier een duit in het zakje, al blijft de stem vooral op de achtergrond.

De zes nummers doen denken aan de ruwe, kapotte blues van Bill Orcutt, doch vergelijkingen zijn niet gepast. Urpf Lanze weet z’n eigen stijl te vinden in het beroeren van de snaren, en brengt hierin ook voldoende afwisseling in aan. Techniek en traditie achter zich latend weet hij een authentiek gevoel over te brengen. Soms met melodie en repetitie, anders met intens en bruusk vingerspel. Zonder meer brengt het de luisteraar iets onheilspellends, dat in geen vak te plaatsen valt. Een knappe prestatie.

Vorig jaar veroverde de naam Urpf Lanze een plekje bij de hoogtepunten op livegebied. Er is een goede kans dat hij dit jaar tussen mijn favoriete albums belandt. Procession Of Talking Mirrors is verkrijgbaar bij audioMER en de goede distro’s, zolang de voorraad van 350 stuks strekt.

Zwart gat

Metal heb ik jaren geleden al uit mijn playlists verbannen. Het was voor mij persoonlijk over zijn eigen creatieve hoogtepunt heen, en bood mij te weinig nieuws om de interesse nog langer vast te houden. Zo nu en dan heb ik om nostalgische redenen een opleving en dan vindt bij voorkeur primitieve “old skool” black metal zijn weg nog weleens naar mijn geluidsdragers. Dat is ook de enige reden waarom ik het eerder dit jaar uitgekomen Burzum album Fallen nog wel een zwartgeblakerd hart toedraag. Deze maand proberen twee verschillende black metal bands van een latere generatie die tijden te doen herleven. Doet het me nog wat?

Het Zweedse Shining (niet te verwarren met de Noorse jazznoisemetal band) is zo jong niet meer; reeds in 1996 werd de groep opgericht en de eerste vier platen staan keurig bij mij in de kast. Met thema’s als suïcide, misantropie, nihilisme, wanhoop, alcohol en drugs heb je dan ook precies de topics te pakken die ik zoek ik black metal. In potentie een uitstekende kandidaat dus. Shining ging echter in de loop van de jaren steeds meer de progressieve kant op, albums werden keer op keer uitgesteld, de band was nog even uit elkaar, de zanger een tijdje “kwijt” en zodoende bleef het bij vier albums, wat mij betreft.

We skippen een paar jaar. Inmiddels is Shining aan nummer zeven toe: Född Förlorare. De titel vertaalt zich als geboren verliezer maar de zes nummers zijn dat bij de eerste luisterbeurt alles behalve. Het is absoluut een geluid dat bij Scandinavische black metal uit de begin jaren negentig past, maar zoals gezegd wel met rustige (akoestische) passages, cleane zang en slepende stukken. Veel daarvan doen mij aan Opeth denken, nog meer herinneringen ophalend. Toch weet Shining die depressieve en hatelijke sfeer die bij het genre hoort uit te dragen. Die snerpende, ijskoude gitaren halen het kwaadaardige direct naar boven. Zeker wanneer de tempoversnelling in Tiden Läker Inga Sår wordt ingezet gaan mijn mondhoeken als vanzelf omlaag. Een geweldig album, very trve kvlt.

Shining – Förtvivlan Min Arvedel

Liturgy is van een ander kaliber. Als je frontman Hunter-Hunt Hendrix ziet denk je eerder met een emoband te maken te hebben. Geen corpsepaint, er zijn weinig evil onderwerpen te bespeuren (als je de teksten al kunt verstaan) en het tweede album van de band uit Brooklyn (!) – Aesthethica lijkt de draak te steken met alle esthetica van de black metal. De ritmes zijn complex, de structuren gelaagd, alsof wetenschappers het genre aan het ontleden zijn geweest. Primitiviteit? Nihilisme? Dat is voor holbewoners.

Gelukkig neemt Liturgy als geen ander twee andere essentiële elementen wél ter harte: chaos en extremiteit. De zang lijkt constant een laatste angstschreeuw te zijn van een slachtoffer van een bloederig ritueel, de zwartgallige gitaren snijden je ziel doormidden. Als je het zeven minuten durende en genadeloos beukende Generation luistert, groeit er als vanzelf een pikzwarte mat in je nek. En maar bewegen met dat hoofd. Het lijkt wel stoner. Ik kan niet anders concluderen dat ondanks het gebrek van het cvlt-stempel Liturgy een zeer overtuigende en moddervette plaat heeft gemaakt. Metal teruggekeerd in huize mrbungle? Voor even wel, ja.

Liturgy – High Gold

De wonderlijke wereld van When

Een herinrichting van de kast waar de muziekcollectie in is gehuisvest, biedt na afloop soms een verrassend uitzicht op de verzameling. Het is een welkome mogelijkheid om artiesten en albums die eerder geadoreerd werden opnieuw te ontdekken en je te verbazen over zoveel kwaliteit dat jaren noodgedwongen in een doos werd bewaard. De leukste herontdekking na mijn verhuizing van een paar weken terug was toch wel de Noorse “band” When, het muzikale soloproject van Lars Pedersen. Het laatste echte album is weliswaar van twee jaar geleden, maar er zijn genoeg redenen om de gehele discografie vandaag de dag in het zonnetje te zetten.

Ik ben de gelukkige bezitter van dertien When albums, een tijdspanne overdekkend van 1987 tot en met 2007. Het magazine Nordic Vision, dat ik als metalliefhebber regelmatig las, was haar tijd ver vooruit en durfde het in de vroege jaren negentig aan om iets dergelijks experimenteels als de eerste twee albums Drowning But Learning en Death In The Blue Lake aan te bevelen aan mannen met lang haar, een gehoorbeschadiging en zwarte kleren. Gek genoeg werd de rommelige en rituele industrial van When door de metalcultuur met – relatief gezien – open armen ontvangen. Stukken van het laatst genoemde album werden zelfs als intro gebruikt voor Satyricon’s debuutplaat Dark Medieval Times, inmiddels een klassieker. Helemaal gek was dat niet, want Death In The Blue Lake verwijst naar de duistere horrorroman van André Bjerke en wordt gezien als de ultieme soundtrack ervan.

When bleef in donkere sferen, wat Lars Pedersen een cultstatus opleverde in de black metal scene, zij het onder diegenen die open stonden voor andere muziek. Black, White And Grey neigt naar militaristisch ritualisme, waarin oorlogen en de daarbij behorende humane verschrikkingen niet helemaal in het zonnetje worden gezet maar in ieder geval er beelden van oproept. De opvolger en het vierde album Svartedauen (Noors voor de Zwarte Dood) ging nog een stapje verder en beschrijft in één lange compositie het aangezicht en –gehoor van het Scandinavische land ten tijde van de pest, circa 1350.

Gelukkig pinde Pedersen zich niet vast op het duistere en het occulte. Met Prefab Wreckage wrikte hij zich los uit de black metal scene, zich nu bedienend van structuren die al wat meer op echte songs gaan lijken. Met tribale ritmes, gregoriaanse koren, abstracte tonen en allerlei freaky samples was dit echter allerminst bestemd voor de top 40, toen nog gewoon gepresenteerd door Erik de Zwart. Lichtzinnig en toch loodzwaar ging het er aan toe op When’s versie van de soundtrack voor Peer Gynt, van de klassieke componist Edvard Grieg. Het stuk was van zichzelf al een hekeldicht, maar Pedersen weet zonder door de mand te vallen een satire op de toch al niet minne composities van Grieg neer te zetten.

Maar het beste moest nog komen. When tekende eind jaren negentig bij het platenlabel Jester Records. Dit label wordt nog steeds gerund door Garm, frontman bij Ulver, toevallig ook een band uit de black metal scene van Noorwegen. Ulver had intussen de metal ook al vaarwel gezegd, en legde zich toe op (experimentele) elektronische muziek. When had een nieuw thuis, en inspiratie. Psychedelic Wunderbaum was hiervan het eerste resultaat. De naam van het album zegt hier genoeg; de tien nummers zijn een chaotische collage van noise, rock, pop, orgelgeluiden en samples uit tekenfilms, ondersteund door teksten van Aleister Crowley en Tom Wolfe. De band waar deze weblog onder meer naar is vernoemd, kon qua weirdness wel inpakken.

Persoonlijk favoriet is toch echt The Lobster Boys uit 2001, tot dan toe het meest poppy album van When. De Beach Boys (ze blijven terugkomen) hebben hier de samenwerking gezocht met Muslimgauze (ook een favoriet uit de oude doos) en alles wat ertussen ligt, erbij gepakt. Althans, zo lijkt het. Het is tevens de eerste plaat van Pedersen waarop zo nadrukkelijk én succesvol met Arabische invloeden wordt gewerkt. Met een Noors accent, dat dan weer wel. Dit bevreemdende concept ging nog twee albums door met Pearl Harvest en Whenever, maar op Trippy Happy gaat het Midden-Oosten weer overboord en gaat When nog meer richting toegankelijke popmuziek. Pedersen presteert het nochtans om steeds op het laatste moment de afslag te nemen naar gekkigheid. Ook op You Are Silent (2008) heeft de bijna-vijftiger totaal geen last van een hang naar rust of gladgestreken producties. Een heus tribute album voor Sun Ra vorig jaar versterkt deze stelling. Met zo’n herontdekking zou ik bijna ieder jaar willen verhuizen.