Zoekresultaten voor:

KRAAK festival 2016: preview

kraak festival 2016

Ik mis café De Scheepvaart nu al. De iconische, nooit verzakende stamgasten met hun onverstaanbare moppen (ach, Roland is niet meer), de immer vriendelijke madam achter de bar met de foto’s van al haar 14 voormalige echtgenoten uitgestald, de ondraaglijke spanning tijdens het golfbiljart, de honderden heksenpoppen aan het plafond, prachtige posters aan de muur en de uitmuntende muziekkeuze. Het was de perfecte uitvalsbasis voor het KRAAK festival in Aalst.

Nu moet ik naar de grote stad, want na zes jaar keert KRAAK terug naar Brussel. En hoe. Liefst drie dagen worden er uitgetrokken om op twee locaties weer de meest uitlopende genres in de off-stream muziek te presenteren. Als je denkt dat je alles wat ooit op een podium heeft gestaan al gezien hebt, dan zet de line-up je zoals gewoonlijk met beide benen op de grond. Met wiebelende knieschijven welteverstaan; een blik werpen op de namen op het programma en je voelt je een ontdekkingsreiziger wiens lot al is bezegeld. Het is ploegen op de rotsen, maar ik ga toch een muzikaal beeld proberen te vormen van wat ons in het laatste weekend van februari te wachten staat.

Het KRAAK festival trapt dit jaar af op vrijdag 26 februari in de Beursschouwburg in Brussel. De avond belooft alles behalve een opwarmertje te worden. Wat te denken van het Volmacht-duo: best-of-Antwerp Floris Vanhoof (synth en film) en Dennis Tyfus (Ultra Eczema) gaan de grenzen verkennen tussen power electronics en slapstick, en gezien de reputatie van de twee moeten we dit niet lichtzinnig opvatten. Het Deense Timeless Reality laat op diezelfde avond zijn compromisloze garagerock horen, terwijl we van Che Chen expressieve gitaarriffs kunnen verwachten. Hoogtepunt op vrijdag is misschien wel de samenwerking tussen bekende Vlamingen Bart “Sloow Tapes” de Paepe en Timo “Af Ursin” van Luijk als Ilta Hämärä. Psychedelica en improvisatie is de enige stempel die ik er op dit moment op durf te plakken, maar een afdruk zal dit optreden zeker achterlaten.

Het uit Newcastle afkomstige Yeah You doet een soort kaalgestripte electro-versie van het oudere werk van U.S. Girls, wat op het eerste gehoor een behoorlijk verfrissend geluid oplevert voor Noord-Engeland-begrippen. Dit zijn het soort nieuwe artiesten die je nergens anders tegenkomt, en waar je lang over zult napraten. De benaming DJ Kerm mag men letterlijk nemen; het Gentse cassettelabel achter de draaitafels zal vrijdag proberen iedereen al headbangend de dansvloer op te krijgen alvorens het publiek de korte nacht in gaat (met hopelijk de Kerm-tape van Godfried-Willem Raes gloednieuw in de broekzak).

De zaterdag wordt een drukke dag in de Beursschouwburg met een bont internationaal gezelschap. Zo kunnen we onder andere twee acts uit Polen verwelkomen: de Slavische folklore van Księżyc en het minder bekende duo Widt, dat met hun gelijknamige audiovisuele concept bizarre opera vocalen met psychedelische beelden combineert. Thuisland België is uiteraard ruim vertegenwoordigt. Shetahr – de vaandeldrager van de Brusselse crapwave (of trashpop, noem het wat je wilt) – zal ongetwijfeld doelbewust wat publiek wegjagen, terwijl liefhebbers van bliepjes en brommende beats aanhaken bij Carrageenan aka Matthieu Levet. Ik kijk echter het meest uit naar het optreden van Viper Pit. Leden van Bear Bones Lay Low en Weird Dust slaan de handen ineen om onder deze naam op én voor het podium een Satanische chaos te creëren met het soort crust punk dat wijlen Anton LaVey nog niet in huis zou durven te halen.

Bezoekers zonder gehoorbeschadiging gaan tijdens Guttersnipe wellicht een rookpauze inlassen, ik zoek een plekje aan het podium voor een vurige set van gitaar-drum noise. Uit hetzelfde Yorkshire komt Mark Fell, een favoriet van de lange termijn sinds hij met SND tikkende minimalistische IDM-techno voortbracht. Hij presenteert op het KRAAK festival de installatie Skydancers. Om nogmaals de veelzijdigheid aan te duiden vinden we die dag aan de andere kant van het muzikale spectrum Au Bout De Mon Sang. Volgens de aankondiging hebben ze met potten, pannen en een banjo de onwaarschijnlijke verbinding tussen trash metal en ragtime muziek gevonden. Bewonderaars van vreemde samensmeltingen kunnen tevens hun hart ophalen bij de afstandelijke noise en Catalaanse poëzie van Coàgul.

En dan ben je net over de helft, want in ieder geval staan ons zaterdag nog het Amerikaanse 75 Dollar Bill en Three Legged Race te wachten. Eerstgenoemde tweetal speelt het soort avant-garde blues dat liefhebbers van experimenteel fingerpicking wel zal aanspreken, de andere act is een soloproject van Robert Beatty (Hair Police) waarmee hij door middel van spooky synthesizers en schrapende industrial sferen uit de luidsprekers probeert te persen die het beste omschreven kunnen worden als stoned en surrealistisch. Oudgediende Lino Capra Vaccina komt zaterdag ook om te hoek kijken, een exclusief concert in Europa. Zijn composities met vele verschillende percussie-instrumenten en keelzang zijn het tegenovergestelde van chaos; de Italiaan verzon eind jaren 70 een eigenzinnige versie van het minimalisme en new age. Mark Harwood verzon in zijn plaats het geweldige Penultimate Press, en laat hopelijk in zijn dj-set het beste van het label horen.

Op zondag 28 februari zijn we getuige van een bijzondere afsluiter. De 77-jarige Oostenrijks kunstenaar Hermann Nitsch (bekend van zijn Orgien-Mysterien-Theater, waar schilderkunst, theater, muziek, dans en rituele slachtingen samenkomen) zal in de Begijnhofkerk het orgel bespelen. Minimalisme tot de laatste toets, doch dermate indringend dat de oren zelfs na de overdaad van de dagen ervoor gespitst blijven. Ik pak in elk geval mijn plaat met de live registratie op het Incubate festival – een bloederig bezoek aan Brabant – er weer eens bij ter voorbereiding.

Donald Trump noemde de Belgische hoofdstad recentelijk een hellhole. Ik vind het de meest levendige en gevarieerde stad van België. Met het KRAAK festival op Brusselse grond wordt er op muzikaal gebied nog eens een schepje bovenop gedaan. Tickets en info op de KRAAK festival website.

Stadsleven

Leven in de stad: minstens de helft van de wereldbevolking is er mee bezig. De meesten vrijwillig. Uit angst om van de mentale landkaart te verdwijnen wanneer op het platteland wordt geleefd, bang voor het gebrek aan moderne uitvindingen die het leven er nog nuttelozer op maken, de verslaving aan een gecontroleerd en voorspelbaar leven zonder verrassingen. Existentie in de metropool. Dat is zeker in Brussel – de lelijke eend van België, de stuurloze en grauwe immigratiestad die Walen en Vlamingen splijt en toch bijeen houdt – geen pretje. De tranen der acacia’s speelt zich wat mij betreft dan ook in een andere plaats af. Daadwerkelijk is een dergelijk vervuilde bak ellende wonen, moet haast wel het meest pessimistische en hopeloze in iemand naar boven brengen. Brusselaar Bram Devens (met de gitaar vast noemt men hem Ignatz) weet dat gevoel ook nog eens op vinyl vast te leggen.

I Hate This City is de titel van de nieuwste plaat van Ignatz. Voor het gemak ga ik er maar even van uit dat hij nog steeds in Brussel woont en niet op het platteland, anders zou dit stukje nergens over gaan. Maar waar gaat de muziek van Ignatz eigenlijk over? Blues zeggen ze, waarschijnlijk vanwege het feit dat die muziekstijl geboren is om lijden uit te drukken. Aan de andere kant is blues herkenbaar aan de ritmiek en akkoorden, en daar breekt Ignatz op gewelddadige wijze met de traditie.

De tien composities lijken elk motorisch gestoord te zijn, aritmisch voortkabbelend door een bruinzwarte laag bluesmodder. Wil Ignatz de luisteraar moedwillig het leven zuur maken door oeverloos de snaren van zijn gitaar aan te raken op het moment dat je het niet verwacht? Moet dat nou, die overstuurde orgeltjes die klinken alsof de bejaarde buurman voor het eerst in zestig jaar weer de toetsen beroerd? Is het expres, dat de opnames klinken naar een dronken jamsessie in een openbaar toilet? Het zijn retorische vragen voor wie reeds bekend is met de vaandeldrager van de Belgische droneblues. Het maakt dat zijn albums blijven boeien en qua originaliteit niet snel worden ingehaald door genregenoten, al dan niet afkomstig van het platteland.

Met een speelduur van nog geen veertig minuten is I Hate This City de meest compacte plaat van Ignatz tot nu toe. En wanneer we nog eens een oude plaat van hem ernaast leggen, komen we tot de ontdekking dat ergens tussen die lagen ruis en bewust weggemoffelde geluiden iets te vinden is wat voor “liedje” zou kunnen doorgaan. Dance For Two Hundred (Or A Drink) is voorzien van meeslepend, met miserie doordrenkt getokkel, niet lang daarna passeert de naald het bijna swingende “I Hate This City” Boogie. Meer dan tevoren houdt de onverstaanbare zang – hulpkreten in het luchtledige – van Bram Devens de nummers bijeen, maar ook bij instrumentaal gedwarrel blijft de herkenbaarheid en uniciteit moeiteloos overeind.

De mens is van nature een zoön politikon en kan alleen in een polis-gemeenschap zijn volmaaktheid vinden. Een stad biedt misschien wel daarom de beste mogelijkheden tot ontwikkeling, groei en inspiratie. Bram Devens heeft zichzelf wel flink lopen pesten door in Brussel te blijven wonen, maar dat heeft wel het beste in hem als muzikant naar boven gehaald. I Hate This City, ik houd ervan.

Ignatz – III


Ignatz: The water from Sami Sänpäkkilä on Vimeo

Brussel. Nou niet bepaald ’s werelds meest opbeurende stad. Geen idee waarom dit het middelpunt van de Europese Unie zou moeten zijn. Ze spreken er vaak Frans, en dat staat bij mij gelijk aan Wallonië. Een braakliggend, , door God in een diarreekramp op de vloer gescheten boerengat. Eigenlijk is België één grote, wegterende vergeetput, waarvan het deksel onmogelijk nog te lichten valt. Ja, m’n  citatenboek van Herman Brusselmans ligt al dermate lang in de wc dat het inmiddels naar stront ruikt. Toch weet het mij nog steeds te inspireren. Je moet ergens beginnen.

Brussel waren we, en België. Inmiddels komen mijn twee favoriete artiesten van dit moment uit België en het platenlabel dat ik het warmste hart toedraag ook. Gent vooral, met Kiss The Anus Of A Black Cat en het Kraak label. Maar ook Brussel. Met Ignatz oftewel meneer Bram Devens. Of hij nou zomaar een woord tegenkwam of dat Bram daadwerkelijk zijn artiestennaam ontleend aan een muizig stripfiguur uit 1910 (uit het verhaal “Krazy Cat”) zullen we waarschijnlijk nooit weten. In het verhaal gooit Ignatz de muis bakstenen op een kat die verliefd op hem/haar is. In Brussel – en ook daarbuiten -, gooit Ignatz bakstenen op de hedendaagse muziek. Mensen die zonder ziel naar muziek luisteren, zullen de muziek naar verwachting kwalificeren als “iets van een geestelijk gehandicapte”. Maar men vergeet dat we eigenlijk allemaal geestelijk gehandicapt zijn. Zoiets moet je niet negeren, maar jezelf bij neerleggen. En daar zul je niet vrolijker van worden.

De herfst, daar wordt je ook al niet vrolijker van. Het waait, je hippe t-shirts verdwijnen bij deze temperaturen achter een trui of iets dergelijks en het is nat. Nat is ook de opener op het nieuwe album van Ignatz. The Water gruist door je oorschelpen, met diepe gitaar akkoorden die vooral een herinnering oproepen aan Hendrix. Zeker wanneer Bram zijn naar hoop snakkende stem in het slagveld gooit. Alle geluiden gaan bij Bram door een vervormer. Surrealistische en afstandelijke klanken zijn het resultaat. Toch heeft III meer liedjes dan de meer onnavolgbare en noisy voorgangers op Kraak.

Blues. Ignatz heeft het, al dan niet in de vorm die je zou verwachten. Maar blues is vooral emotie. En Bram legt hier heel z´n ziel bloot, zo lijkt het. Hoelang kan je jezelf handhaven in een desolate wereld zonder kleur en warmte? Two Nights And A Day. Knarsende gitaren begeleiden je in iets meer dan 7 minuten naar het ritueel klinkende Gazing At The Fire. Het lijkt alsof Mr. Devens zijn opnames bewust met een bijl heeft bewerkt. De wazige elektronische geluidjes en drones die af en toe opdoemen door de folkblues heen, accentueren het gekkenhuis in je hersenpan als rode lippenstift op een bleke huid.

The Trail is een pad door een donker bos dat uiteindelijk leidt tot een afgrond. Schijnbaar willekeurige orgelklanken pijnigen je gedachten, en Ignatz vertelt er geen vrolijk verhaaltje bij. Ondertussen galmen de repetitieve gitaarakkoorden door je hoofd. Het is een depressieve trip die heel wat van de luisteraar vergt, maar wel zorgt voor een persoonlijke – en daardoor unieke – muzikale tragedie. De kapotte melodieën kabbelen voort op Gone, een rustig beekje vol vulkanische, nagloeiende as.

Hij is één van de weinigen die nog materiaal op cassette durft uit te brengen. Vinyl oké, maar iedereen heeft de cassettedeck toch wel al weggedaan? Nu ik erover nadenk, ik heb er ook nog één… Ignatz´ blues heeft echter ook iets moderns, waarmee hij een brug bouwt tussen verleden en heden. De manier waarop moerasblues hier hand in hand gaan met new-school elektronica is uitzonderlijk te noemen. Huilend van verdriet sleept Ignatz je door het nummer They Came And Went. Volledig a-muzikale aanslagen op de snaren van zijn gitaar ontnemen je de adem. Pas in het laatste – en misschien wel beste nummer – Dead By Noon, valt het op dat Ignatz voor het eerst op elk nummer zijn stemt als extra instrument toevoegt aan de muziek. De zware en rauwe klanken penetreren je huid als bloedzuigers in de Amazone. Je leest het goed; metaforen schieten hier opnieuw te kort.

Overigens heeft Sami Sänpäkkilä een prachtige, treffende video gemaakt bij het openingsnummer The Water. Eerder maakte die al een prachtige video bij het opzwepende pop-maar-toch-erg-alternatief Tammen Varjossa van de Finse band Eleanoora Rosenholm. Maar naar zulke vrolijke muziek luisteren we nu even niet…