Zoekresultaten voor:

Jaarlijst 2009: #3

Als er één band is die dit jaar Brooklyn op de muzikale wereldkaart heeft gezet, dan is dat Grizzly Bear wel. Met het derde album Veckatimest, dat al maanden voor de releasedatum was gelekt, heeft het viertal onder leiding van Ed Droste heel de popminnende aardkloot op de knieën weten te krijgen. Zelfs in reclames op de Nederlandse televisie is de muziek van Grizzly Bear doorgedrongen.

En dat is toch wel bijzonder. Vijf jaar terug was de band niet meer dan een experimenteel elektronisch folk project van Ed Droste solo. Bij het tweede album Yellow House begon de transformatie naar een meer organisch en episch geluid, dat ten koste ging van het artificiële elektronisch geruis. Hoewel in de gespecialiseerde media Yellow House goed werd ontvangen, was het nog geen popmuziek te noemen. De beer is nu pas echt goed afgericht en weet met Veckatimest een enorm publiek aan te spreken, en is daarmee het paradepaardje van Warp Records geworden.

De rode lijn die door het album loopt, is de harmonieuze samenzang. Dat die revival van Crosby, Stills & Nash en Beach Boys-achtige bands na vorig jaar de Fleet Foxes in 2009 opnieuw een vervolg krijgt, was te verwachten. Erg vinden we het allemaal niet. Het roept een vrolijk, zomers gevoel op; het tegenovergestelde van wat de wave-geinspireerde bandjes – die de hitlijsten een paar jaar geleden bevolkten – lieten horen.

Grizzly Bear heeft de folk nog niet helemaal verdrongen, maar de luisteraar zal de oren moeten spitsen wil ze daar nog wat van terughoren. Spontaner en voller dan bij de Fleet Foxes wordt het geluid warm aangekleed met Beatlesque pianodeuntjes en allerlei tierlantijnen zoals blazers, zonder dat het een circus wordt. Er wordt gespeeld met jazz (Southern Point), kinder- en kerkkoren (Cheerleader, Dory, Foreground), bombastisch nieuw-klassiek (Ready, Able, I Live With You) en gewoon aanstekelijke popmuziek (Two Weeks, All We Ask, Fine For Now, While We Wait For The Others), alles met een scherp randje psychedelica.

In elke beer zit nog een beetje venijn, hoe goed afgericht het beest ook is. Dat maakt van Veckatimest een album dat niet alleen prettig luistert, maar ook spannend, onderhoudend en verslavend is. Ook ruim tien maanden nadat het album opdook op het internet, blijkt de houdbaarheidsdatum nog lang niet verstreken. Een plaat dus, om lang te blijven koesteren.

#3. Grizzly Bear – Veckatimest (Warp)
#4. Sunset Rubdown – Dragonslayer (Jagjaguar)
#5. Lightning Dust – Infinite Light (Jagjaguar)
#6. Fever Ray – Fever Ray (Rabid)
#7. Kurt Vile – Childish Prodigy (Matador)
#8. Au Revoir Simone – Still Night, Still Light (Moshi Moshi)
#9. Fuck Buttons – Tarot Sport (ATP)
#10. A Place To Bury Strangers – Exploding Head (Mute)

Great Lake Swimmers – Lost Channels

Het lijkt wel of steeds meer bands de toegankelijkheid opzoeken. Is het dan toch de zucht naar roem en erkenning die het wint van de luwte van de obscuriteit, waar enkel een eenzame muziekjunk zijn licht nog op het werk laat schijnen? Persoonlijk vond ik die beweging vaak angstaanjagend, omdat een eigenzinnige groep muzikanten zomaar haar balsturige geluid kan verliezen in de sterke stroming van vlak klinkende pop. Maar wat is er eigenlijk mis met een lekker in het gehoor liggend stukje muziek? Moet alles dan origineel en experimenteel klinken? Moet er voor elk album weer een nieuw genre uitgevonden worden? Mijn devies is tegenwoordig: geniet er maar gewoon van, die simpele klanken.

Het Canadese Great Lake Swimmers is een dergelijke band die met hun vierde plaat Lost Channels voor een voller en meer bereikbaar geluid hebben gekozen. De groep heeft op de voorgaande albums de liefhebbers weten te bekoren met hun desolate folk met country invloeden. Zeker het debuut en de navolger ervan hebben een sobere productie en bevatten langzame, melancholische klanktapijten. Op het uit 2007 afkomstige Ongiara is het geluid al wat meer opgepoetst waardoor de subtiliteit en zachte stem van frontman Tony Dekker – een combinatie tussen Iron & Wine en Loney, Dear – wat helderder voor de dag komen. Het openingsnummer daarop, Your Rocky Spine, toonde al aan dat de in Toronto gevestigde groep meer in zijn mars heeft dan eenzame slowfolk.

Op Lost Channels duiken de heren dieper in het fenomeen popmuziek. De uptempo nummers, zoals Palmistry en de eerste single Pulling On A Line, doen bij vlagen zelfs denken aan R.E.M. op het toppunt van hun aangeharkte periode. Er is maar één manier om van dit album te kunnen genieten en dat is dit vooroordeel aan de kant schuiven. Dan zullen ook invloeden van bijvoorbeeld de Fleet Foxes en Band of Horses als ook Neil Young komen bovendrijven.

In het begin van het album wisselen de levendige songs de rustige om de beurt af. Halverwege het album luiden kerkklokken de tweede helft van het album in. Vooralsnog tast ik nog in het duister wat de reden van deze tweedeling is, want de band gaat daarna op dezelfde voet verder met atmosferische nummers met als hoogtepunt Stealing Tomorrow. Wellicht is de tweede helft meer vrijblijvend geschreven, in tegenstelling tot wat de goeddoordachte aanstekelijkheid van de eerste helft doet veronderstellen.

Tony Dekker lijkt een voorkeur te hebben voor obscure – of in ieder geval niet alledaagse – opnameplaatsen. Zo werd het debuut opgenomen in een silo ergens in Ontario. Lost Channels is tot stand gekomen in geïsoleerde kerken en kastelen in de Thousand Islands archipel. Een hoop gesleep aan apparatuur voor een schijnbaar onnodige bijzonderheid. Toch rijst het vermoeden dat dit de sfeer van het album ten goede is gekomen; ondanks alle levendigheid en energie van sommige nummers weten de Great Lake Swimmers hun kenmerkende droefgeestigheid en pastorale stemming te behouden. Fans van het eerste uur mogen dus best tevreden zijn. Met hen hopelijk een nieuwe groep luisteraars, die de toegankelijkheid van dit nieuwe album met open armen ontvangt.

3x singer-songwriter

In de maand januari is het drie keer raak bij de platenboer, wanneer je op zoek gaat naar gevoelige liedjes van een – op het zicht dan in ieder geval – one-man band. Volgende week zien namelijk evenzoveel prachtplaten het (fysieke) levenslicht: J. Tillman, Andrew Bird en Antony & The Johnsons. De laatste twee hebben zich met hun vorige releases al min of meer bewezen, de eerst genoemde staat nu eigenlijk pas een beetje in de schijnwerpers. Laat ik daar maar eens mee beginnen.

J. (Josh) Tillman werd in de lente van 2008 als drummer bij de Fleet Foxes (die veel jaarlijstjes domineerde) gevoegd. Niet zelden verzorgt hij solo het voorprogramma, waardoor eindelijk een groter publiek kan gaan genieten van zijn platen, waarvan deze alweer de vijfde is. Dat komt vooral omdat zijn voorgaande werken via obscure labeltjes en in gelimiteerde oplagen aan de man werden gebracht. Vacilando Territory Blues was in oktober vorig jaar al digitaal verkrijgbaar, maar krijgt dus deze maand een tastbare release op Bella Union. J. Tillman krijgt op dit album hulp van enkele Fleet Foxes-leden. Incidenteel echter, want ook dit album een grotendeels gevuld met lege, desolate en eenzame folk/blues. Soms is de akoestische gitaar zelfs nauwelijks te horen en is Tillman´s melancholische stemgeluid het enige dat de pijnlijke levenslessen lijkt te willen uitdragen. Toch is Vacilando Territory Blues niet helemaal een depressieve draaikolk; Tillman heeft ook een richting gekozen met rijkere arrangementen, zoals goed te horen is op Steel On Steel, waarin blazers hun intrede doen. Op New Imperial Grand Blues lijkt hij wel een noisy bluesrock nummer te willen neerzetten. Dat maakt deze laatste plaat afwisselender en toegankelijker dan de minimalistische albums ervoor. Ben je op zoek naar iets tussen de oude Neil Young, Nick Drake, Bonnie “Prince” Billy en Jason Molina in, dan verdient dit pareltje meer aandacht dan dat er tot nu toe is geweest.

Andrew Bird heeft zijn sporen reeds verdiend; vooral zijn laatste twee albums werden uitstekend door pers en publiek ontvangen. Op Noble Beast bouwt hij zijn eigenzinnige en originele stijl verder uit. Het meest opvallende kenmerk van deze zanger is de fluitkunst, en dan bedoel ik met zijn mond als enige instrument. Een nachtegaal zou er jaloers op zijn, zo zuiver. Tweede kenmerk is de prominent aanwezige viool, of beter gezegd fiddle. Een ingetogen akoestische gitaar en de soepele, ontspannen stem van Andrew maken zijn muziek compleet. Hoewel de instrumentatie soberder lijkt dan op het vorige album Armchair Apocrypha, is het geluid juist rijker en energieker. Vrolijker bijna, ofschoon de prachtige setting nog altijd een droevig karakter heeft. Fitz & Dizzyspells is het meest opzwepende nummer dat hij in zijn carrière heeft gemaakt, dat veel mensen zal bekoren, maar is ook het meest volwassen. Voor het eerst hoor ik dat er in de muziek van Andrew Bird ruimte is voor pakkende melodieën, die je al na een tweetal luisterbeurten doen meefluiten. Een beetje handgeklap op de achtergrond doet de rest. De dynamiek ligt dit keer wat meer onderhuids, zo komt later naar voren. Het album bevat enkele goed verstopte elektronische effecten, wat het toch nog een beetje scherp randje geeft. Een groot voordeel hiervan is dat Noble Beast onderhoudender en met name meer coherent klinkt, in tegenstelling tot de voorlopers ervan. Andrew Bird´s typische maffe verhaaltjes en zelf verzonnen (rijm)woorden zijn gebleven. Dit nieuwe album is tot zover het hoogtepunt in zijn loopbaan en zijn kenmerkende stijl, misschien wel een beetje als Radiohead´s laatste album (zonder Thom Yorke), uitgekleed en van een nieuwe outfit voorzien. Noble Beast wordt overigens ook uitgebracht is een speciale editie met bonus CD die een collectie instrumentale stukken zal bevatten.

Daar waar Andrew Bird met zijn viool nauwelijks aan klassieke muziek doet denken (ook niet de bedoeling veronderstel ik), doet Antony & The Johnsons dat wel. Antony, het jongentje dat zo graag een meisje wil zijn, haalt zijn inspiratie ditmaal op een andere plek dan hij eerder deed. Op het nieuwe album The Crying Light visualiseert deze keer de theatrale dans Butoh en haar uitvinder, de 102-jarige Kazuo Ohno, de muziek en de sfeer die het oproept. Gewapend met slechts zijn stem, piano en af en toe violen en cello´s op de achtergrond, maakt Antony ongelooflijk ontroerende liedjes, breekbaar als het dunste kristal. De aparte stem en androgene voorkomen zijn al meer mensen opgevallen. Lou Reed nam hem op sleeptouw en dan leverde een deal op met Secretly Canadian. In 2005 won hij de Mercury Prize met I Am A Bird Now, en voor de luisteraar die daar bekend mee is brengt The Crying Light geen verrassingen. Net als bij Butoh loopt dramatiek en elegantie hand in hand op dit album. Toch is er ook enige vreugde of hoop te horen, bijvoorbeeld in het nummer Kiss My Name. Het centrale nummer op het album, Another World, staat terecht in het middelpunt. De manier waarop Antony beschrijft hoe hij de wereld veracht maar ook zal missen, is hartverscheurend. Lukt het om een beetje door het arty-farty en semi-travo gehalte heen te kijken, dan wordt je ongetwijfeld geraakt door de subtiele melancholie van Antony & The Johnsons.

Welke de beste is van de drie? Laten we zeggen dat J. Tillman de meest pure is, Andrew Bird de meest toegankelijke en Antony & The Johnsons de meest bijzondere. Mijn keuze is het niet, ik koop ze gewoon alledrie.