Zoekresultaten voor:

Neutral – Grå Våg Gamlestaden

Zweden staat nog op mijn verlanglijstje als het gaat om visiteren; er een oordeel over vellen vanuit mijn luie stoel in Nederland zou om die reden niet veel waarde hebben. Toch kan ik mij de laatste tijd een aardig beeld vormen bij een bepaalde wijk in Göteborg, genaamd Gamlestaden (letterlijk: oude stad). Een gedeelte van de stad die gekenmerkt wordt door oude fabrieken (SKF) en eindeloze appartementencomplexen, gesplitst door de Artillerigatan. Het uit dezelfde stad afkomstige duo Neutral gebruikt daarvoor niet veel woorden, maar hun debuutplaat spreekt boekdelen.

Neutral is begin dit jaar opgericht door Sofie Herner en Dan Johansson, een tweetal dat zich met Källarbarnen, Sewer Election, Ättestupa en diverse andere acts reeds hardnekkig heeft gevestigd in de underground van Göteborg. Graven in hun eerdere discografieën leert dat ze een voorliefde hebben voor gitaarnoise, elektronica, drone en duistere, depressieve soundscapes die je zo in de schappen kunt schuiven naast black metal en Cold Meat Industry. Op Grå Våg Gamlestaden lijkt dit alles perfect samen te komen.

De plaat begint in ieder geval zonder waarschuwing met een gehoorbeschadigende noise uitbarsting, wellicht om bij de luisteraars alvast het kaf van de koren te scheiden. Afzwakkend halverwege, wordt er uiteindelijk in Erbjudanden alleen nog maar fluisterend gesproken. Toch is dit nauwelijks een voorbode voor wat komen gaat; de tien nummers zijn waarschijnlijk net zo gevarieerd als het volk dat door de Gamlestaden schuimt.

Neutral schermt namelijk ook met ijskoude no wave, minimalistische tape experimenten, krakende field recordings en melancholische synthesizers. Ook zouden we in twee nummers nog een trompet moeten horen, maar die is nauwelijks als zodanig herkenbaar. Windstoten door een roestige buis is wat ervan overblijft. De nummers die nog ergens lijken op iets met een kop en een staart – Repa en Jalusie – halen stoïcijns vervormde rock van stal, de schroevendraaier stevig tegen de snaren aangedrukt. Het klinkt als de droevige acceptatie van de onvermijdelijke aftakeling.

Hoewel Herner zuinig is met haar gesproken woord-passages, draagt het zeer zeker bij aan de beeldvorming van Gamlestaden. Op semi-poëtische wijze wordt met zachte stem de keiharde realiteit verkondigd, in de moedertaal. Over grijze luchten, vervuilde longen, gebroken glas, vervallen huizen en vergeten parken; Göteborg is niet per se de havenstad met bewonderenswaardige architectuur en gastronomie om van te watertanden. Wat dat betreft is deze plaat een behoorlijk anti-urban statement richting de tweede gemeente van Zweden.

Grå Våg Gamlestaden is een plaat als een verloederd kraakpand: vuil, vijandig en te betreden op eigen risico. Een oprechte getuigenis van de donkere kant van een stad en haar inwoners. Het album is uitgebracht door Omlott – een label in het leven geroepen door de platenwinkel Musiclovers Records in Göteborg –  op vinyl (tweehonderd exemplaren) en op cassette (honderd exemplaren). Enige haast is dus geboden wil je het debuutalbum van het jaar in huis halen.

Call Back The Giants – The Marianne

Nadat het invloedrijke The Shadow Ring (in de top 101 van de meest vreemde platen op Spotify) na een uitgebreide discografie van tien jaar de pijp aan Maarten had gegeven, gingen twee van de drie leden solo verder. Graham Lambkin als zichzelf en met het Kye label en Tim Goss als Call Back The Giants. Deze laatstgenoemde is met The Marianne alweer aan de vierde lp toe, de vorig jaar in de herfst verschenen 12” Incidents Of Travel meegeteld. Daar waar Tim Goss de muziek van The Shadow Ring aankleedde met sinistere elektronica, gaat hij met Call Back The Giants voor een kaal geluid met diezelfde elektronica als enige middel.

The Marianne – naar het gelijknamige schip – kiest met typische kustgeluiden het ruime sop, doch blijft voorlopig in rustig vaarwater. De kabbelende weemoedige ambient, in een primitieve homestudio uitvoering, is in de eerste instantie bijna pastoraal of new age te noemen.

Verderop op kant A van het zeegroene vinyl pakken de donkere wolken zich echter samen, en wordt de sfeer grimmiger en onheilspellender. Het is alsof het schip een spookwereld binnen vaart, een vloek uitroepend over de passagiers; zo valt op te maken uit de wanhoop in de sporadisch opduikende spoken word-passages. Meer van Tim Goss’ typische Engelse accent, of dat van zijn stiefdochter Chloe Mutter (ook verantwoordelijk voor het artwork) had de plaat geen kwaad gedaan, maar het duo lijkt hier een bewuste keuze te hebben gemaakt voor het instrumentale.

Door de simpele en zich herhalende melodieën op de synthesizer ligt de geest van toegankelijkheid en popmuziek op de loer, maar de mistige slow-motion uitvoering en duistere sfeer anno vroege Coil voert ze daar eenvoudig van vandaan. Welke richting ze precies opgaan blijft desalniettemin een mysterie, zo raadselachtig kan de muziek van Call Back The Giants soms zijn. The Marianne is voorlopig een reis met een open einde.

In vergelijking met het eerder werk is The Marianne het meest uitgestrekte tot nu toe. Dat doet niets af aan de variëteit, fluctuerend tussen vintage sci-fi soundtracks, macabere hoorspelen en DIY industrial ambient. Het bewijs is dermate overweldigend dat de jury niet anders kan oordelen: Call Back The Giants zet een uniek geluid neer dat aspecten van aloude Britse elektronica en beangstigend modernisme samen weet te vangen, zonder zelf in herhaling te vallen.

The Marianne is verschenen bij Kye en als je nog even wacht, zal je nog flink je best moeten doen één van de vierhonderd exemplaren te bemachtigen.

Burial Hex

Afgelopen zondag was Clay Ruby jarig. Een goede reden om weer eens stil te staan bij de uitgebreide discografie van de Amerikaan die bekend staat als Burial Hex. Zeker nu er weer een nieuwe release op stapel staat: The Far. Het is een samenwerking met een andere hooggeplaatste artiest in het occulte uit Wisconsin, Zola Jesus. Die jongedame oogstte vorig jaar veel waardering met haar donkere gothic muziek, en aangezien Burial Hex faam heeft gemaakt met “horror electronics to prepare for the final mystery in the twilight of the Kali Yuga” lijkt deze combinatie een 1+1=3 in de duistere muziek te gaan op leveren.

Het is overigens niet de eerste keer dat Burial Hex en Zola Jesus samen op een LP te horen zijn. Ruim twee jaar terug bracht Aurora Borealis (de regelmatige thuishaven van Burial Hex) een split zonder titel op de markt, uitstekend geschikt als soundtrack voor een obscure griezelfilm. Maar de twee werkten toen niet samen; de nummers waren apart opgenomen. Op The Far is er wel degelijk sprake van een verstrengeling.

Vooralsnog is er van The Far alleen een Horrid Red Radio Remix op het internet te beluisteren. Het twintig minuten durende origineel is danig ingekort, maar voor de radio is het nog steeds niet echt geschikt. Zwaarmoedige industrial dark wave trekt onmiddellijk een pikzwart rookgordijn op; de stompende maar mistige beats zijn misschien het enige dat aan radiovriendelijkheid doet denken. Toch is deze track goed te behappen, omdat de power electronics en noise (waar Burial Hex in het verleden nogal eens mee spookte) niet terug te horen zijn. Zola Jesus laat haar operagetrainde stem over de lagen synthesizers razen, een extra element creërend. Het weghalen van de bombast die de laatste soloreleases kenmerkte doet haar aan kracht inboeten, zonder dat deze uitbreiding zijn uitwerking mist.

Burial Hex feat. Zola Jesus – The Far (Horrid Red Radio Remix)

Overigens bestaat Horrid Red naast diezelfde Clay Ruby ook uit Edmund Xavier, één van de leden van de fabuleuze krautpunkband Teenage Panzerkorps. Zo zie je maar weer: een echte vriendendienst, deze remix. The Far 12” heeft een nog onbekende releasedatum, maar komt als het goed is binnenkort uit bij het Italiaanse Holiday Records. Ik houd het in de gaten…