Tag archieven: kunst

Floris Vanhoof

Een van de meest creatieve figuren in het hedendaagse Vlaamse kunstlandschap is ongetwijfeld Gentenaar Floris Vanhoof. Als filmmaker en muzikant weigert hij zich te concentreren op een eenduidige output, en is zijn muziek daarom slechts onderdeel van een breder, bonter geheel. De verbindende factor is het experiment, de mogelijkheden en beperkingen van de technologie aftastend, met een knipoog naar een primitieve en analoge werkwijze. Zo maakt hij onder meer films zonder camera, bouwt hij zelf elektronische instrumenten en moet men er niet van staan kijken wanneer er allerhande huis-tuin-en-keuken objecten gebruikt worden voor zijn creaties.

Naast enkele films (een paar zijn terug te vinden op archive.org) heeft Floris Vanhoof een aantal tapes, cdr’s, een lp op Ultra Eczema en een split single met Dolphins Into The Future op zijn naam staan. Zijn muziek krijgt meestal de stempel elektronica mee, vanwege de borrelende synthesizers en donkere industriële effecten. Maar de onorthodoxe wijze waarop bijvoorbeeld een Time Slime tot stand is gekomen – een doos met een cimbaal en houtsnippers van de trap gooien is net zo goed geluid – maakt van Floris Vanhoof een uniek artiest. De verder regelmatig terugkerende knipperende field recordings vormen een duidelijk raakvlak met de 16mm stroken die de weg naar zijn projector vinden. Zijn hybride optredens zijn dan ook – voor zover ik dat na twee stuks kan beoordelen – een verrassende combinatie van zowel beeld als geluid.

Het laatste wapenfeit op muzikaal gebied is een felgele cassette op het Amsterdamse Stenze Quo label, genaamd Hootcha. Althans, ik ga er voor het gemak maar even van uit dat we de juiste tape hebben ontvangen, want het psychedelische artwork geeft nul info. De veertig minuten liggen duidelijk in het verlengde wat Vanhoof op de split 7” met Dolphins Into The Future liet horen: luchtige synthklanken, met zo te horen oude sciencefiction films en new age als inspiratie. Hootcha neemt daarmee enigszins afstand van de donkere en noisy releases uit het begin van zijn discografie. Een hint voor de toekomst zal het echter allerminst zijn, want de onvoorspelbaarheid van dit fantasierijke brein is wat hem juist zo interessant maakt.

Preview: Graag Traag festival

Zaterdag 22 oktober wordt er weer een nieuw hoogtepunt aan het festivalseizoen van 2011 toegevoegd: Graag Traag #2. Dit bijzonder kunstzinnig en avontuurlijke feestje wordt samengesteld door Bart de Paepe van het Belgische cassettelabel Sloow Tapes en vindt plaats in Hasselt. We schakelen even een versnelling lager en duiken in de fascinerende line-up van psychedelica, acidfolk, drones, improvisatie en andere al dan niet minimale experimentele muziek.

Het Graag Traag festival draait dit jaar om de veelzijdige artiest Angus MacLise, niet alleen de eerste drummer van The Velvet Underground, maar tevens muzikant, dichter, beeldend kunstenaar en allround avant-gardist. MacLise overleed in 1979 in Nepal, maar zijn invloed op de hedendaagse kunst en muziek wordt vandaag de dag steeds meer erkend. De retrospectieve tentoonstelling Dreamweapon: The Art and Life of Angus MacLise (1938-1979) opent dat weekend voor het eerst in Europa zijn deuren. Het biedt de bezoekers een blik op zijn werk en leven, waarbij unieke documenten, foto’s, tekeningen, tijdschriften, gedichten en tapes van Angus MacLise – geschonken door zijn vrouw Hetty – te zien en te horen zullen zijn. De muziek op het festival zal op één of andere manier gelieerd, geïnspireerd of beïnvloed zijn door MacLise.

Het funeral folk collectief Sylvester Anfang II verzorgt de opening van het festival in het Kunstencentrum België, en wel op gepaste wijze. De groep waarvan de bezetting altijd weer een verrassing is, zal met psychedelische jams de korte film The Invasion Of Thunderbolt Pagoda van een nieuwe soundtrack voorzien. De oorspronkelijke versie van die soundtrack staat op naam van MacLise, en hij speelde ook een rolletje in deze film uit 1968, net als onder meer Fluxus adepten Henry Flynt en Tony Conrad. Met deze trip zal menig bezoeker alvast goed in de stemming komen voor de rest van de dag.

De productieve en in vele bands actieve Japanse gitarist/vocalist Junzo Suzuki is de volgende die de bezoekers van Graag Traag #2 vertwijfeld zal doen achterlaten met zijn kaalgestripte blues en onvoorspelbare uitbarstingen op de gitaar. Snel daarna zal het de beurt zijn aan Steve Gunn, die samen met drummer John Truscinski zijn combinatie van Appalachain folk, Indiase ragas en blues uit de John Fahey-stal live ten gehore zal brengen.

Steve Gunn & John Truscinski – Taksim II

Het festival verplaatst zich vervolgens naar de expositieruimte CIAP, in de voormalige gelatinefabriek. Onder toeziend oog van MacLise’s werk zullen in deze ruimte vier soloartiesten ook muzikaal voor een avant-garde sfeer zorgen. Manuel Padding uit Den Haag, bekend van het cassettelabel Silver Ghosts, zal als City Hands alledaagse geluiden middels elektronica omvormen tot meditatieve, verlichtende huis-, tuin- en keukendrones. Louise Landes Levi, waarvan recentelijk nog een tape uitkwam op het Sloow label, was in de jaren zestig actief in The Floating Lotus Magic Opera Company, waar ook Angus MacLise onderdeel van uitmaakte. Op de sarangi wikkelt ze haar zweverige gedichten in een deken van Oosterse klanken. Next up: Head of Wantastiquet, het project van Paul Labrecque (The Beautiful Band, Sunburned Hand Of The Man). Ook hij heeft een alternatieve soundtrack voor The Invasion Of Thunderbolt Pagoda op zijn naam staan. Solo maakt hij dronefolk op gitaar en banjo, dat inderdaad als een film langzaam voorbij trekt. De uit Ierland afkomstige Cian Nugent, één van mijn favoriete jonge gitaristen van dit moment, tapt uit het vaatje van minimale folk, vermengd met Takomablues. Hij sluit aan het begin van de avond het gedeelte in CIAP af.

De meute keert daarna weer terug naar het Kunstencentrum voor één van de hoogtepunten: een optreden van Tony Conrad en Charlemagne Palestine. Beiden waren goed bevriend met MacLise en bij elkaar opgeteld zitten ze al 75 jaar in de (minimale) muziek. Conrad experimenteert vooral met langgerekte vioolklanken die een soort trance moeten oproepen bij de luisteraar. Palestine weet met zijn rituele piano- en klaviercomposities een intense beleving teweeg te brengen, mede veroorzaakt door zijn expressieve performance. In het verleden liet hij zich op het podium regelmatig omringen met knuffelbeesten; of hij deze avond genoeg heeft aan Tony Conrad zullen we spoedig weten.

Het is de moeite waard om de rest van de avond ook uit te zitten; er volgen nog eens vier shows, waarvan Ralph White de eerste is. Eenzame free folk met gitaar, banjo, viool, accordeon, kalimba en zijn stem, en bovendien diep geworteld in de aloude Americana- en bluegrasstraditie. Nogal een overgang naar het navolgende Tonton Macoute. Als dit Franse trio live net zo klinkt als op de debuutplaat Mureedil dan zal dit een uitstekende wake up call zijn: intense noisy drones, weirde elektronica en vuige gitaarjams zijn hier de sleutelwoorden. Over Gangalai & Gourabai kan ik vooralsnog weinig vertellen. Blijkbaar gaat het hier om Benjamin Franklin en Christophe Piette, beide eerder actief in de Belgische band R.O.T. Ergens heb ik al gelezen dat dit ongeveer klinkt als een rehearsal uit de moeilijke beginjaren van de Pet Shop Boys. Dat belooft wat.

Het optreden waar ik het meest naar uitkijk, is de afsluitende van Charalambides. Even geleden sprak ik al mijn bewondering uit over het nieuwe album Exile (hier om precies te zijn). Als Christina en Tom Carter live de magie van dat album (of één van de vele voorgaande) weten over te brengen dan zien we het concert van het jaar. Er is in 2011 geen band dat met verstilde pracht zoveel gevoel kan overbrengen.

Maar we gaan natuurlijk ook naar Hasselt voor de überrelaxte sfeer. Het heet niet voor niets “Graag Traag”…

Bridges

De prijs voor de mooiste verpakking wordt dit jaar al in september vergeven. Bridges, een audiovisueel concept van de voormalige studiegenoten Gerco Hiddink en Rutger Zuydervelt (Machinefabriek), gaat namelijk niet meer overtroffen worden. Het is een waar genot om de loodzware gatefold platenhoes, gevuld met twee picturediscs, in handen te hebben. Helemaal leuk wordt het wanneer het vinyl draait, als de vele kleine afbeeldingen (geplaatst in een ring) een zich herhalende film vormen. En dat op vier kanten.

Er staat trouwens ook nog muziek op. Rutger maakte met The Breathing Bridge cdr al eens een indrukwekkend stuk voor het Internationale Filmfestival Rotterdam, gebruik makend van de geluiden van de Erasmusbrug. Geïnspireerd door Gerco’s visualisaties op zijn reis van Nijmegen naar Sinderen maakte hij ditmaal opnames bij vier verschillende bruggen, met ieder zijn eigen unieke geluiden. Daar stopt het echter niet. Acht verschillende artiesten, ook met elk een uniek talent, werden gevraagd te reageren op de field recordings. Rutger verzamelde het materiaal, vormde paren van de muzikanten en voegde alles samen met de oorspronkelijke opnames.

Gezien de line-up van Bridges is aardig wat avant-garde en improvisatie te verwachten. Zeker het feit dat de acht muzikanten niet met elkaar hebben samen gespeeld maakt het geheel onvoorspelbaar. Fluitist en saxofonist Jim Denley is al sinds de jaren zeventig actief in de improvscene, in een tijdperk dat de aan hem gekoppelde Espen Reinertsen geboren werd. Laatgenoemde is inmiddels wel een behoorlijke expert te noemen in moderne improvisatie en speelwijzen op de sax en fluit. Experimentele percussionisten Burkhard Beins en Jon Mueller vormen het tweede duo, waarbij de geluiden van de brug over het Netterden kanaal (of eerder een sloot) nauwelijks meer te herkennen zijn. Mats Gustafsson (sax) en Nate Wooley (trompet) zijn misschien wel de bekendste namen op Bridges. Het meest opvallende stuk komt echter van Erik Carlsson en Steven Hess, die met percussie-instrumenten als crotales en rototom het geluid van de auto’s die over de brug bij Nijmegen razen proberen te overstemmen.

Het is eigenlijk niet mogelijk het prachtige resultaat van het Bridges project in woorden te vatten. Zowel muzikaal als visueel gebeurt is er veel te beleven en te ontdekken. Diegenen die één van de handgenummerde 250 exemplaren in bezit hebben gekregen, mogen zich dus gelukkig prijzen. Wie hier heeft mis gepakt, zal het moeten doen met een download op bandcamp.