Tag archieven: singer songwriter

Freak & andere folk

De folkfestivals lijken in Middelburg als paddenstoelen in de herfst uit de grond te schieten. Zelfs in de meteorologische lente. Nog niet zo lang geleden was De Spin locatie voor een avond met subtiele roots- en folkmuziek, afgelopen zaterdag was het weer De Spot dat toneel was voor een freak folk swing balkan klezmer -avond, zoals ze het zelf aankondigden. Om wederom mijn goede smaak te tonen en deze tot het uiterste te testen (Hertog Jan bier) hoefde ik gelukkig niet ver te lopen.

Jay Minor mocht dit keer de aftrap verzorgen. Hij liet op het huiskameroptreden in De Spin al een aardige indruk achter, zoals hopelijk uit mijn verslag is gebleken. Dit maal heeft hij wel zijn laptop meegenomen voor enkele elektronische effecten. Deze bestaan voornamelijk uit subtiele blipjes en blopjes, die wat ritme in de muziek aanbrengen. Hoewel Jay zich hiermee weet te onderscheiden van vergelijkbare artiesten zonder laptop, heeft zijn muziek dit niet nodig. De prachtige, fragiele stem van de jonge Zeeuw spreekt eigenlijk voor zichzelf en de zachte akkoorden op de gitaar zijn wat mij betreft voldoende wat begeleiding betreft. Hoewel zijn show in het begin last heeft van de opstartproblemen van de geluidsman, wordt ook dit optreden zonder meer enthousiast onthaald door het publiek.

Het navolgende Moi, Le Voisin uit het bekende stadje Kutrecht weet mij aanzienlijk minder te overtuigen. De akoestische punkfolk & post folkorism komt rommelig over en daarom ook niet helemaal uit de verf. Wanneer ik de vierkoppige band zie spelen, denk dat ze veel effectiever zou overkomen als duo, met Benjamin van Vliet op zang en gitaar of accordeon en Lot Broos op de cello en achtergrondvocalen. Nu zijn daar ook nog een basgitaar en elektronische piano bij, wat mijn aandacht doet verslappen. Overigens gaat de stem van de zanger bij vlagen door merg en been, maar daar zijn vast liefhebbers voor te vinden.

Op het moment dat een bebaarde dwerg met een grappig Italiaans accent in het Engels zijn optreden aankondigt, zijn alle ogen weer op het podium gericht. Het is Bob Corn, die naar verluid zijn naam heeft te danken aan het feit dat hij de eerste was die een concert van Korn in Italië wist te organiseren. Dat hij hele dagen op maïskolven loopt te knagen heb ik ook als uitleg horen waaien, maar dat was deze avond niet te merken. Eigenlijk heet de enthousiaste en sympathieke liedjesschrijver gewoon Tiziano Sgarbi. Naast het organiseren van optredens in zijn thuisland Italië heeft hij een eigen platenlabel, Fooltribe genaamd, en maakt hij rustige (Engelstalige) singer-songwriter muziek. Zijn stijl is simpel en oprecht, en valt goed in de smaak. Wat vooral aan hem opvalt, is zijn voetenwerk. Trappelend met zijn te korte beentjes als een peuter die voor het eerst kennismaakt met het fenomeen water schuifelt hij zijn schoenen over de oppervlakte van het podium, tevens op het gebied van geluid vertier biedend. In een kort gesprek na het aanschaffen van zijn laatste album We Don’t Need The Outside blijkt uit zijn tomeloze enthousiasme dat hij een echte muziekjunk is en eigenlijk over niets anders kan en wil praten.

Bob Corn ligt iets gemakkelijker in het gehoor (en geheugen) dan Long Conversations And The Closet Orchestra. Toch weet de band rond de zanger Olaf Caarls uit Zuid-Holland, ondersteund door wat percussie en een basgitaar, best te boeien. Ik ben van de honingzoete doch krachtige, zuivere stem van de 24-jarige Caarls, aangevuld met basgitaar en enige percussie, tamelijk onder de indruk. Evenwel valt de muziek op het debuutalbum The Getaway enigszins tegen. Daarop wordt nog wat viool- en cellospel aangehaald, maar dat kan de typische Nederlandse – en dus niet internationale – kwaliteit niet verhullen.

Het optreden dat wel allerlei internationale gevoelens weet boven te toveren is die van de Balcony Players uit Rotterdam. In de hoofdrol: twee jongedames waarvan Moniek de Leeuw op indrukwekkende wijze de viool bespeelt en Ilse Roskam het accordeon. Aangevuld met een contrabas en gitaar laat deze veelal instrumentale klezmermuziek de aanwezige toeschouwers hartstochtelijk meeswingen en –klappen. Ze doen mij zelfs denken aan één van mijn favoriete albums aller tijden, Buck Fever van Estradasphere. De Balcony Players gebruiken dezelfde elementen uit de traditionele Balkan- (en nog meer naar het Oosten) muziek, met veel swing en dramatiek. De viool is een instrument die daar natuurlijk uitstekend geschikt voor is. Die lui mogen ook weleens op mijn balkon komen spelen. Ik wacht met smart tot ik hun demo ontvang, aangezien deze na het optreden reeds uitverkocht was. De bijbehorende foto is overigens op ingenieuze wijze genomen van duizend meter afstand door mijn makker David.

De grote lappen tekst hierboven lijken overbodig te zeggen dat ik meer van dit soort festivals in Middelburg met klem aanmoedig.

Bill Baird – Songs The Sound Of Myself, As Written By Others

Ik was toch wel een beetje teleurgesteld. Het beloofde “prachtige boek volledig gemaakt van gerecycled materiaal (waaronder bananenblad) en bijeen gebonden met hennepdraad” bleek een dun vodje met onregelmatig afgesneden papier, rommelig als een werkstuk die je op de basisschool maakte. De “excellent” zwart-wit foto’s zijn vooral zwart-wit omdat ze onder een kopieerapparaat hebben gelegen, wat ook nog eens de op een ouderwetse typemachine getikte teksten vrijwel onleesbaar maakt. De CDR zelf, verpakt in een soort beschilderd en met nietjes vastgezet toiletpapier, is beplakt met stukjes pleister, waarop dan nog wel met een vilstift enige identificatie is geschreven. Aan de andere kant hou ik ook wel weer van dit soort DIY-gedrag. En het gaat uiteindelijk allemaal om de muziek toch?

Nou ja, DIY. Bill Baird, een selfmade muzikant, schilder, dichter en kunstenaar uit Austin, Texas, heeft op dit album zich vooral laten inspireren door anderen. De titel geeft het al aan, hij heeft dertien nummers gecoverd van soms alledaagse invloedrijke musici, soms onvindbare artiesten uit zijn eigen omgeving. De grote lijn wordt gevormd door folk en singer-songwriter materiaal uit de stoffige staten van Amerika. Treurige zang, zwijmelend over een vergane cowboycultuur en enkel begeleid door gepingel op de akoestische gitaar. Dat hebben we allemaal eerder gehoord. Daarom was ik aangenaam verrast dat ik van de liedjes op dit album bijna geen enkel origineel voor de geest wist te halen. Zonder de originelen kun je covers niet beoordelen, dus een dubbele ontdekking.

Bill Baird begint met The Dirt van local Mark Ashworth. De oorspronkelijke versie vond ik eigenlijk alleen in een wazig filmpje op YouTube. Daaruit maak ik op dat hij niet veel aan het nummer heeft gesleuteld. Bill zorgt voor een ietwat rijker geluid met elektronische strijkers, maar benaderd de zachte en allerminst zware stem van Ashworth tot op korte afstand. Robert Wyatt, de oude draak, ontbreekt ook niet. Het dromerige en op een typisch Engelse manier “romantische” Sea Song krijgt ook wat meer body met een bariton saxofoon maar behoudt de piano. Zonder rekening te houden met Wyatt’s carrière, spreekt de latere versie mij meer aan. Dat van het onbekende Sparrow House de trombone wordt vervangen door een fluit vind ik minder geslaagd. Ik heb wel meteen de Falls EP besteld, want het origineel, dat smaakt naar meer.

Hoogtepunt van de CDR is wel Shady Grove. Gevoelig gepluk aan de snaren, een pakkend refrein en hartverwarmend, dichterlijk stuk tekst laten dit nummer een tijd lang in je hoofd hangen. Het is dan ook al een langere periode een hit. Het is namelijk gebaseerd op het traditionele Matty Groves, toegeschreven aan de Amerikaan Francis Child uit de 19e eeuw, maar dat zelfs teruggaat naar de 17e eeuw. De versie van Doc Watson uit 1966 krijgt hier een behandeling die je het origineel niet meer terug laat herkennen. Diezelfde versie van Doc Watson doet mij overigens ook beseffen dat ik nog veel goede muziek te ontdekken heb uit die tijd, want die is minstens zo fantastisch.

Het nummer van Sam Sanford genaamd The Ballad Of Sammy Mudd en uitgebracht op cassette, is de enige waarvan ik de eerder verzonnen uitgave niet kon traceren. Niet gek, want Bill Baird schrijft in de bijgesloten notities dat er maar een paar exemplaren bestaan. Zweverige folk, met echoënd gezang. De volgende track is van Townes Van Zandt, die vooral klinkt als Johnny Cash; in de cover vertelt Bill Baird het verhaal I’ll Be Here In The Morning met de stem van Cash maar dan met een ballenklem om. Goed gevonden, maar niet helemaal geslaagd. Hoopvol zet ik Rake & Rambling Boy op, eigenlijk van Joan Baez uit 1960, echter hier vormt de versie van de Carter Family de basis. Bill Baird weet het nummer op ingenieuze wijze te verkrachten met een solo op de harmonica met noisy distortion. Desondanks blijft het een onderhoudend stukje muziek.

Baird houdt van echo’s en effecten, zo blijkt uit de remake van The Flying Burrito BrothersHot Burrito #2. Het oorspronkelijke nummer klinkt als afgrijselijk gedateerde country rock, daarentegen weet Baird er een tijdloos en rustiek folk nummer van te maken. Expecting To Fly van Buffalo Springfield is natuurlijk een prachtig nummer, alleen te overtreffen door de versie van Neil Young. Dat is natuurlijk nogal gewaagd om op je coveralbum te zetten, en eerlijk gezegd weet de blonde kunstenaar ook hier niet te overtuigen. Maar dat is misschien ook wel wat veel gevraagd. Bill doet zijn eigen freaky folk ding en dat is ook bewonderenswaardig. Ook de jazzy country van Patsy Cline krijgt een onalledaagse behandeling van het nummer Walking After Midnight.

In de afsluiting van deze CDR wordt naar een gevoelig soort minimalisme gezocht. Het nummer van de excentrieke Bill Fay Be Not So Fearful is voor wie weleens een concert van Wilco heeft bezocht (of de DVD heeft gezien), niet onbekend. Dat ligt anders bij een live radioversie van Bill Baird’s eigen nummer, Diamond Deserts. Een E-bow wordt door een zogenaamde lag time accumulator gehaald, een instrument dat de geluiden eindeloos regenereert. Het nummer loopt naadloos over in This Land Is Your Land (1965) van Woody Guthrie. Door het doorlopende geluid van het vorige nummer krijgt de simpele, patriottische klassieker ook nog enige psychedelische effecten. Overigens zijn de teksten intact gehouden, hoewel die bij het origineel ooit werden aangepast bij de start van de Koude Oorlog omdat deze te sociaalkritisch zouden zijn.

Als ik alles alleen maar voor de muziek zou aanschaffen, kocht ik wellicht louter mp3’s. De bijzondere verpakking en het feit dat er slechts 100 handgemaakte exemplaren zijn geeft toch een meerwaarde aan de toch al speciale muziek. Songs The Sound Of Myself, As Written By Others overtuigt misschien niet elk nummer, maar ik wist dankzij dit album een aantal klassiekers te (her)ontdekken die als liefhebber niet in je collectie mogen ontbreken. En dat is ook wat waard.

3x singer-songwriter

In de maand januari is het drie keer raak bij de platenboer, wanneer je op zoek gaat naar gevoelige liedjes van een – op het zicht dan in ieder geval – one-man band. Volgende week zien namelijk evenzoveel prachtplaten het (fysieke) levenslicht: J. Tillman, Andrew Bird en Antony & The Johnsons. De laatste twee hebben zich met hun vorige releases al min of meer bewezen, de eerst genoemde staat nu eigenlijk pas een beetje in de schijnwerpers. Laat ik daar maar eens mee beginnen.

J. (Josh) Tillman werd in de lente van 2008 als drummer bij de Fleet Foxes (die veel jaarlijstjes domineerde) gevoegd. Niet zelden verzorgt hij solo het voorprogramma, waardoor eindelijk een groter publiek kan gaan genieten van zijn platen, waarvan deze alweer de vijfde is. Dat komt vooral omdat zijn voorgaande werken via obscure labeltjes en in gelimiteerde oplagen aan de man werden gebracht. Vacilando Territory Blues was in oktober vorig jaar al digitaal verkrijgbaar, maar krijgt dus deze maand een tastbare release op Bella Union. J. Tillman krijgt op dit album hulp van enkele Fleet Foxes-leden. Incidenteel echter, want ook dit album een grotendeels gevuld met lege, desolate en eenzame folk/blues. Soms is de akoestische gitaar zelfs nauwelijks te horen en is Tillman´s melancholische stemgeluid het enige dat de pijnlijke levenslessen lijkt te willen uitdragen. Toch is Vacilando Territory Blues niet helemaal een depressieve draaikolk; Tillman heeft ook een richting gekozen met rijkere arrangementen, zoals goed te horen is op Steel On Steel, waarin blazers hun intrede doen. Op New Imperial Grand Blues lijkt hij wel een noisy bluesrock nummer te willen neerzetten. Dat maakt deze laatste plaat afwisselender en toegankelijker dan de minimalistische albums ervoor. Ben je op zoek naar iets tussen de oude Neil Young, Nick Drake, Bonnie “Prince” Billy en Jason Molina in, dan verdient dit pareltje meer aandacht dan dat er tot nu toe is geweest.

Andrew Bird heeft zijn sporen reeds verdiend; vooral zijn laatste twee albums werden uitstekend door pers en publiek ontvangen. Op Noble Beast bouwt hij zijn eigenzinnige en originele stijl verder uit. Het meest opvallende kenmerk van deze zanger is de fluitkunst, en dan bedoel ik met zijn mond als enige instrument. Een nachtegaal zou er jaloers op zijn, zo zuiver. Tweede kenmerk is de prominent aanwezige viool, of beter gezegd fiddle. Een ingetogen akoestische gitaar en de soepele, ontspannen stem van Andrew maken zijn muziek compleet. Hoewel de instrumentatie soberder lijkt dan op het vorige album Armchair Apocrypha, is het geluid juist rijker en energieker. Vrolijker bijna, ofschoon de prachtige setting nog altijd een droevig karakter heeft. Fitz & Dizzyspells is het meest opzwepende nummer dat hij in zijn carrière heeft gemaakt, dat veel mensen zal bekoren, maar is ook het meest volwassen. Voor het eerst hoor ik dat er in de muziek van Andrew Bird ruimte is voor pakkende melodieën, die je al na een tweetal luisterbeurten doen meefluiten. Een beetje handgeklap op de achtergrond doet de rest. De dynamiek ligt dit keer wat meer onderhuids, zo komt later naar voren. Het album bevat enkele goed verstopte elektronische effecten, wat het toch nog een beetje scherp randje geeft. Een groot voordeel hiervan is dat Noble Beast onderhoudender en met name meer coherent klinkt, in tegenstelling tot de voorlopers ervan. Andrew Bird´s typische maffe verhaaltjes en zelf verzonnen (rijm)woorden zijn gebleven. Dit nieuwe album is tot zover het hoogtepunt in zijn loopbaan en zijn kenmerkende stijl, misschien wel een beetje als Radiohead´s laatste album (zonder Thom Yorke), uitgekleed en van een nieuwe outfit voorzien. Noble Beast wordt overigens ook uitgebracht is een speciale editie met bonus CD die een collectie instrumentale stukken zal bevatten.

Daar waar Andrew Bird met zijn viool nauwelijks aan klassieke muziek doet denken (ook niet de bedoeling veronderstel ik), doet Antony & The Johnsons dat wel. Antony, het jongentje dat zo graag een meisje wil zijn, haalt zijn inspiratie ditmaal op een andere plek dan hij eerder deed. Op het nieuwe album The Crying Light visualiseert deze keer de theatrale dans Butoh en haar uitvinder, de 102-jarige Kazuo Ohno, de muziek en de sfeer die het oproept. Gewapend met slechts zijn stem, piano en af en toe violen en cello´s op de achtergrond, maakt Antony ongelooflijk ontroerende liedjes, breekbaar als het dunste kristal. De aparte stem en androgene voorkomen zijn al meer mensen opgevallen. Lou Reed nam hem op sleeptouw en dan leverde een deal op met Secretly Canadian. In 2005 won hij de Mercury Prize met I Am A Bird Now, en voor de luisteraar die daar bekend mee is brengt The Crying Light geen verrassingen. Net als bij Butoh loopt dramatiek en elegantie hand in hand op dit album. Toch is er ook enige vreugde of hoop te horen, bijvoorbeeld in het nummer Kiss My Name. Het centrale nummer op het album, Another World, staat terecht in het middelpunt. De manier waarop Antony beschrijft hoe hij de wereld veracht maar ook zal missen, is hartverscheurend. Lukt het om een beetje door het arty-farty en semi-travo gehalte heen te kijken, dan wordt je ongetwijfeld geraakt door de subtiele melancholie van Antony & The Johnsons.

Welke de beste is van de drie? Laten we zeggen dat J. Tillman de meest pure is, Andrew Bird de meest toegankelijke en Antony & The Johnsons de meest bijzondere. Mijn keuze is het niet, ik koop ze gewoon alledrie.