Zoekresultaten voor:

Leda – Gitarrmusik III-X / Private Arms – Your Words Drip Like Wet Saliva

De leden van het Zweedse Neutral zijn de laatste paar jaar – in tegenstelling tot de schrijver van deze blog – zeer productief en het is nog een hele opgave om alle interessante releases (vaak in gelimiteerde oplages) in huis te halen. De vrouwelijke helft Sofie Herner houdt het nog bescheiden met Leda en haar bijdrage in Enhet För Fri Musik. De aliassen van haar mannelijke evenknie Dan Johansson echter, zijn niet op één hand te tellen. Hoogtepunten in zijn discografie kun je terug vinden bij onder andere Sewer Election, Ättestupa, Heinz Hopf en Amateur Hour. Ondanks die opsomming kunnen we hier spreken van twee kakelverse debuutalbums op vinyl.

Om Gitarrmusik III-X van Leda een debuut te kunnen noemen moet wellicht een oogje dichtgeknepen worden, getuige deze eerdere recensie. Er verscheen daarnaast al eens een cassette en een fantastische 7″ single. Geheel solo op langspeelplaat hoorden wij Sofie Herner evenwel nog niet. Zonder uitzondering worden op Gitarrmusik III-X onverbiddelijke ritmische loops overspoeld door golven van snerpende, galmende, geïmproviseerde riffs op de elektrische gitaar. Onderhuids smeulen de niet ongewenste Velvet Underground en Nieuw-Zeelands experiment. Leda klinkt beter dan ooit tevoren, hoewel er weinig aan het recept is veranderd.

Misschien een seksistisch cliché waar de NRC wel weer over zal vallen, maar de muziek van Leda heeft iets typisch vrouwelijks wat Neutral ontbeert: warmte en een vleugje romantiek. Het kalme tempo en zwoele melodieën zijn niet de eerste karakteristieken die opvallen wanneer het eerste figuurlijke vel schuurpapier vakkundig wordt opgebruikt, doch eigenlijk is Gitarrmusik III-X een heerlijke plaat om bij weg te dromen. Is er behoefte aan een gevoelige versie van Dead C, zoek dan niet verder.

Private Arms is de nieuwste uitlaatklep van Dan Johansson en het klinkt inderdaad alsof hij tot de tanden toe bewapend ten strijde trekt. Alleen de luisteraar met een solide bepantsering tegen een niet-aflatende storm van overstuurde gitaarriffs en hardkorrelige knipsels van tape zit dit half uurtje normaal gesproken uit. Agressief en donker gelijk het snaar-georiënteerde werk van Ramleh lijkt deprimerende sonische terreur in de eerste instantie het enige doel. Toch lukt het Johansson met een gezonde dosis humor te een bepaalde luchtigheid aan het album mee te geven, met bijvoorbeeld de titel Turd Masters.

Niet geheel toevallig neemt Sofie Herner de occasionele vocalen voor haar rekening. De titel van het album – Your Words Drip Like Wet Saliva – geeft een idee in wat voor stemming je de voordracht kunt verwachten. Ook al is de line-up daarmee hetzelfde, Private Arms klinkt niet per se als Neutral. Met een focus op noise is dit een anti-rock statement in het kwadraat, anderzijds klinkt Private Arms hier en daar toegankelijker dan Johansson’s andere projecten. Een paar luisterbeurten later trek ik de conclusie dat dit album geenszins een overbodige uitbreiding van zijn bezigheden betreft.

Beide platen verschijnen in een editie van 100 exemplaren (met handgemaakte hoezen) op het Förlag För Fri Musik label. Voor wie de collectie graag compleet houdt: recent verschenen een 7″ single van Neutral op I Dischi Del Barone, twee cassettes met live opnames op respectievelijk Happiest Place Records en Triangle Records. Bovendien is Leda 2 juni aanstaande op het podium van Les Ateliers Claus in Brussel te aanschouwen, een onderdeel van Soirée Knotwilg II.

Mattias Gustafsson – Nattmusik

De uit Zweden afkomstige Mattias Gustafsson (niet te verwarren met zijn landgenoot en saxofonist Mats Gustafsson) zullen de kenners onder ons vooral onder de naam Altar Of Flies in de kast hebben staan. Met tapes en electronica maakt hij doorgaans een soort musique concrète met een ruw industrial-randje, dat zowel spijker-etende fijnproevers als emotioneel beladen minimalisten aanspreekt. Vanuit het pittoreske Mjölby runt hij ook nog het noiselabel Hästen & Korset. Deze maand verschijnt Nattmusik op het Belgische label B.A.A.D.M., een vinyldebuut als je op zijn geboortenaam afgaat. Gustafsson en zijn projecten zijn goed voor een stuk of twintig albums in de afgelopen tien jaar; we zullen eens luisteren of hij de kwaliteit hoog weet te houden.

Van B.A.A.D.M. kunnen we net als op de eerdere releases natuurlijk weer een conceptalbum verwachten. De lat lijkt dit keer hoger te liggen dan ooit. De artiest in kwestie kreeg de ambitieuze opdracht mee de connectie tussen het menselijke temperament en de aarde om ons heen muzikaal te vertalen. Een kalm individu bijvoorbeeld, zou volgens de Grieks/Romeinse arts Claudius Galenus verband houden met een koude winter, opvliegendheid met een hete zomer. Gustafsson probeert deze onontkoombare verwevenheid en de verstrekkende gevolgen ervan in 36 minuten uit te leggen, terwijl ik zelf vergeefs de verbinding tussen mijn karakter en de grond onder mijn voeten probeer te vinden.

Eén ding is zeker: Gustafsson gaat hier minder vijandig te werk dan bijvoorbeeld op zijn laatste Altar Of Flies album Rörelsen Mellan Rummen. Tussen de het geruis en gekraak in de opening Hålrum klinkt namelijk een melancholieke piano, en ook in Äntra Tunneln lijkt een orgel de instrumenten van na de industriële revolutie te overstemmen. Laatstgenoemde is dan ook meteen het minst subtiele stuk van de plaat, want zoals de titel al impliceert is het een album voor de nachtelijke uren en lieflijk staren in de duisternis. Zonder zorgen en zonder angst, zo vertelt het afsluitende nummer; emotioneel en menselijk verval is onlosmakelijk met de wereld en haar toestand verbonden en de ondergang derhalve onvermijdelijk. Akoestische klanken worden langzaam overstemd door vervormde elektronische geluiden tot de schijnbare tegenpolen zich na 11 minuten volledig vermengen met elkaar.

Waarom er de laatste paar jaar sprake lijkt te zijn van een opleving in de Zweedse experimentele muziek, ik weet het niet. Misschien is het mijn eigen focus, misschien zijn de Scandinaviërs als geen ander in staat om het huidige kille klimaat (niet alleen de weersgesteldheid) muzikaal weer te geven. In ieder geval hebben we met Nattmusik weer een fascinerend persoonlijk werk te pakken, dat op een prachtige manier treurige melodieën met grimmige electronica verbindt. Wat zou nu de homo sapiens voorstellen en wat de aarde? Ik heb wel een idee. In die zin is Gustafsson ook geslaagd in de opzet van het album.

De lp en de bijkans fantastische glossy hoes eromheen kun je bestellen bij B.A.A.D.M. totdat de 300 exemplaren zijn uitverkocht.

Neutral – Neutral

Eén van mijn favoriete bands sinds de laatste Zweedse verkiezingen is het duo Neutral, en heeft daardoor misschien wat last van overbelichting op deze site. Ik stak mijn enthousiasme over het debuutalbum niet onder stoelen of banken en aanverwante projecten (ik noem Sewer Election & Leda) en de Göteborg subcultuur worden op de voet gevolgd. Van neutrale berichtgeving is allang geen sprake meer, helemaal niet wanneer ik het felbegeerde tweede album mag vasthouden. Kan het titelloze vervolg van Dan Johansson en Sofie Herner de hoge verwachting waarmaken?

Voor wie niet genoeg kan krijgen van het unieke geluid die op het debuutalbum werd gecreëerd is er alvast goed nieuws; de formule is nauwelijks gewijzigd (alleen de trompet ontbreekt) en dus worden we opnieuw geconfronteerd met een ijskoud en afstandelijk genre dat raakvlakken heeft met no wave, gitaarnoise en field recordings. Wat wel direct bij de eerste luisterbeurten opvalt is dat de nummers nog meer ondoordringbaar lijken dan op Grå Våg Gamlestaden. Vormen van herkenning zijn van de prioriteitenlijst geschrapt, waardoor album nummer twee luistert als een collage, gesmeed van in elkaar overvloeiende en geïmproviseerde klanken. Al kan dat gevoel ook liggen aan overvloedig draaien van de eerste plaat.

Desondanks zijn er heus nog wel wat hits te vinden om een verjaardagspartij van een grillig sfeertje te voorzien. Op År dwingt een uiterst onheilspellende en minimalistische baslijn de mondhoeken omlaag, tegelijkertijd proberen orgel en ruis er wanhopig bovenuit te stijgen. Noise- en industrial liefhebbers zullen echter van een softe bedoeling spreken en pas opveren totdat het brommende Gaze voorbij komt. Alsof er veel te langzaam een rol prikkeldraad ritmisch de route aflegt tussen het linker- en rechteroor. Meeslepend, deprimerend en een potentiële floorfiller in hipster bdsm clubs. Het korrelige Utsökt Jävla Tråkma sluit nog het best aan bij de meest opvallende nummers van het debuut (Repa en Jalusie), maar met Ingen Rätt maakt Neutral duidelijk dat ze hier niet met die bedoeling zijn gekomen. Lo-fi doom metal en een oude trage stoomlocomotief die piepend, krakend en dreunend een bergpad omhoog tuft zijn de enige associaties die dit loodzware stuk recht aandoen.

De tegenhanger van het lawaai is nog altijd de zalvende poëzie van Sofie. Dat zolang het Zweedse gedeelte van de talenknobbel nog niet is geactiveerd, want de realistische teksten sluiten prima aan op de muziek. “De lucht is koud en helder wanneer je inademt en warm en benauwd wanneer je uitademt” spreekt wat dat betreft boekdelen, en laat het geografische aspect sterk aanwezig op het eerste album niet geheel verwateren. De gesproken passages zijn zeker niet het enige waarop Neutral vooruit is gegaan. Op Samma horen we zelfs iets wat voor zingen zou kunnen doorgaan.

Om weer terug te komen op de vraag aan het einde van de eerste alinea: ja. Neutral klinkt op de tweede plaat nog steeds hetzelfde, al beperken ze zich niet meer tot één wijk in Göteborg. Neutral gaat voor een globale deconstructie, beginnend bij de eigen sound. Abstracter en doeltreffender dan het debuut doet Zweden hier wederom een gooi naar de beste plaat van het jaar.