Maand: februari 2013

KRAAK festival 2013: preview

De nieuwe burgemeester van het normaal gesproken moeiteloos in het grijze Vlaamse landschap opgaande Aalst heeft de zware taak de stad ook buiten het carnaval om weer in beweging te krijgen. Hij vergeet daarbij dat Aalst ietsje later in het jaar net zo bol staat van vertier en mêlee, sinds het KRAAK festival neerstrijkt in het centrum voor hedendaagse kunst, Netwerk. Op 2 maart 2013 is de vijftiende editie van dit annueel festijn voor de avant-garde en experimentele kunst- en muziekliefhebber. De altijd verrassende en verfrissende line-up ontleden is iets waar ik een gewoonte van heb gemaakt.

De lijst met artiesten op het festival is traditiegetrouw een exuberant en veelkleurige cocktail van solide oudgedienden en aanstormende anti-hipsters die een broertje dood hebben aan de voorgedefinieerde categorieën noise, folk, elektronica, dub, klassiek minimalisme, hiphop en zelfs auditieve theaterkunst. Outsiders die zich met kruisbestuivingen en zonderlinge combinaties buiten genres of onder de radar opereren, zonder dat er een headliner of überhaupt enige samenhang valt te bespeuren. Waar te beginnen?

Bij Richard Dawson dan maar, misschien wel diegene op het festival die qua stijl het makkelijkste in een hokje te stoppen is. Wat deze troubadour uit Newcastle laat horen, behoort tot de meest pure folkmuziek die je heden ten dage tegen zult komen. Met zijn bijzondere scheve stem doet hij soms denken aan Richard Youngs, begeleid door een primitief doch intens gitaarspel. Het is in ieder geval een optreden dat je niet wilt missen. Ergens in het voorjaar moet The Glass Trunk verschijnen, opvolger van het prachtige The Magic Bridge.

Naast Dawson zijn er nog twee geheel andere types het kanaal overgestoken. Jackson Bailey, die met twee cassettedecks onder de uiterst originele naam Tapes lofi dub mixt met analoog klinkende psychedelica, is er één van. James Williamson is de andere; hij brengt met Sleaford Mods het slechtste van Engeland naar boven. In zijn teksten welteverstaan: bedreigende doch goudeerlijke monologen met typische Britse humor over het depressieve leven van een arbeider in het toch al niet feestelijke Nottingham. De begeleidende muziek is te omschrijven als fletse punk en ijskoude new wave.

Billy Bao is een trio opgericht door de uit Baskenland afkomstige Mattin. Met de ongelijkheid der klassen in die regio in het achterhoofd, vormde hij deze naar een fictieve Nigeriaanse zanger vernoemde ultiem smerige en onstabiele noise/punk explosie. De laatste 12” – Buildings From Bilbao op Burka for Everybody – is een gestoorde mix tussen rammelende garagerock, loeihard piepende feedback en ADHD knip-en-plak werk met elektronica. Als ze voorin het programma komen te staan, zal ik van de rest wel niet veel meer horen.

Meer bandeloos lawaai kunnen we bij Guds Söner (ook wel aangeduid als The Sons Of God) verwachten. De Zweden Kent Tankred en Leif Elggren zijn al sinds halverwege de jaren tachtig smaakmakers op het gebied van maffe lichamelijke performances, ongrijpbare visuele kunst met meubels en als soundtrack krakende elektronica. Filmpjes van eerdere optredens spreken boekdelen. Het Franse trio Lubriphikattor is misschien minder ongemakkelijk om te aanschouwen, maar dat doet niets af aan hun deinende en hypnotiserende noise tracks waarin zwarte beats zich tevergeefs aan proberen te onttrekken.

Met Jonáš Gruska komen we in iets rustiger vaarwater. Deze jonge Slowaakse componist, die in Den Haag aan het conservatorium studeert, maakt subtiele elektroakoestische experimenten, moderniteit geïnterpreteerd alsof hij een aantal decennia terug leefde. Boy/girl band La Ligne Claire is juist helemaal van deze tijd. Natuurlijk, de term postpunk bestaat al langer maar niet eerder was het anarchisme waarin deze groep samenwerkt groter. De Fransen buitelen over elkaar heen in een monotoon no wave paradijs, met atonaal gegil en beats afkomstig uit Ghana. Het is waarschijnlijk eenzelfde naïef zootje op het podium als de omschrijving doet verwachten.

Ook de show van Maan, het meest veelbelovende duo dat Vlaanderen de afgelopen tijd voort heeft gebracht, is geen reden om naar de platenbeurs in de gangen van het Netwerk gebouw te sprinten. Wat we precies kunnen verwachten van deze psychedelische improvisatieact met gitaar, percussie en elektronische effecten blijft tot het einde van het optreden een raadsel, maar eind maart moet in ieder geval de debuutplaat verschijnen op het KRAAK label, na eerder een fantastische tape te hebben uitgebracht bij Smeltkop.

Naast de nieuwkomers biedt het KRAAK festival ook altijd een aantal oude rotten in het vak, dit jaar onder aanvoering van David Behrman (1937). De van oorsprong Oostenrijkse componist, die met Henri Pousseur in België studeerde, maakt minimale avant-garde composities waarbij interactie wordt gezocht tussen bepaalde live aspecten en geprogrammeerde computers. Hoe lang Jiří Wehle al ronddwaalt door de straten van Praag weet waarschijnlijk niemand; hij ziet er in ieder geval uit als iemand met heel wat jaren achter de kiezen en brengt met zijn draailier en krassende stem de volksmuziek van Tsjechië weer tot leven. Zijn optreden zal menig toeschouwer de ogen doen openen.

In de vorige edities stonden er overigens veertien muzikale acts op het programma, dus wellicht komt er nog meer bij. Maar eigenlijk is dat niet van belang. Het KRAAK festival verlaat je in een prettige trance vanwege de vele eclectische indrukken die nog lang op je in moeten werken, de vriendelijke gelijkgestemden en een beetje Duvel. Verder kunnen we ons nog vergapen aan films en de tentoonstelling Watch That Sound, met onder andere een kubus waarin de Gentse death metal formatie Serial Butcher zich spelend laat opsluiten totdat de zuurstof op is. Tot in de zone!

Tickets en info via de festival website.

Januari 2013

De eerste maand van het jaar staat zoals gewoonlijk voornamelijk in het teken van releases uit het voorgaande jaar, die laat verschenen of op één of andere manier niet eerder aan mijn draaitafel verschenen. Het op mrbungle.nl beschreven Body/Head daar een voorbeeld van. Hoewel het aantal updates daarna misschien anders doet lijken, had ik het nog behoorlijk druk in januari.

Dat kwam mede dankzij de weergaloze Zebulon Residency van Matt Valentine en Erika Elder, kortweg MV & EE. Deze prachtige handgemaakte box, gelimiteerd tot 99 exemplaren, bevat maar liefst zeven cdr’s, opgenomen in de nu gesloten Zebulon (Brooklyn) in januari 2012, en opgedeeld in de categorieën akoestisch, elektronisch en “beyond”. Zoals gewoonlijk zijn de liveregistraties van MV & EE heerlijke ongedwongen psychedelische jams met diverse gastmuzikanten. Er verschijnen wel vaker al dan niet gigantische verzamelwerken van hun live “lunar ragas”, maar dit is tot nu toe de mooiste.

Te laat om in de jaarlijst vermeld te worden – dat had wel verdiend geweest – is Incidents Of Travel van Call Back The Giants. Doe-het-zelf elektronica, soms erg minimalistisch, vaak onheilspellend. Tim Goss gebruikt op deze 12” meer dan ooit zijn stem met dat onmiskenbare accent, om je door de jungle te geleiden, of om je juist te laten verdwalen. Diezelfde Tim Goss behoorde tot het invloedrijke The Shadow Ring, waarvan een tijdje geleden Remains Unchanged verscheen. De dubbele lp met archief opnames van 1993 tot 2003 (het jaar dat de groep werd ontbonden) hoort gewoon naast die andere lp’s van de bevreemdende act in de kast.

Aan de andere kant van het muzikale spectrum baarde de 69-jarige saxofonist Arthur Doyle opzien met twee nieuwe releases op 8mm Records. In Solo is overduidelijk Doyle zonder restricties van andere muzikanten: ruwe freejazz dat hortend en stotend, bijna bezeten naar het einde van zijde A rolt. Er zitten ook subtiele stukken in, maar hoe hij al brabbelend op zijde B nog een kwartier kan volmaken is de meeste mensen te vreemd vermoed ik. Beter behapbaar is Five Poems For The Swamp Ghost, met nog drie andere muzikanten op percussie en elektronica. Vooral de tambura geluiden in het midden van de enige kant van de lp geven rust tussen de diepe en lange uithalen van Doyle op de sax. Je zou er bijna ontspannen van raken.

Waren er dan helemaal geen releases de moeite waard die daadwerkelijk in januari werden uitgebracht? Natuurlijk wel. Ik noemde in ieder geval al Razen, zo halverwege de maand. Er verschenen ook een aantal mooie tapes. Brave Mysteries bracht een live registratie van een optreden van het fantastische Pelt uit op cassette, op  hypnotiserende wijze het unieke geluid van de band vangend. Eén van de leden van Pelt, Mike Gangloff, trad vorig jaar ook met het trio Meitheal op. Met een dubbele fiddle, harmonium, shruti box en afwisselende lead vocalen zitten ze niet ver van het Pelt geluid vandaan, maar focussen ze nog meer op traditie en geschiedenis.

Het altijd goede Decimus van Pat Murano verraste met een tape op het NNA label, vol met spookachtige elektronica, haperende drones en hier en daar vreemd geplaatste beats. Maar mijn favoriete cassettes van januari waren toch wel die van Eiderdown Records: Datashock en Planets Around The Sun. Mystieke rituele drones versus trippy pyschedelische jams; er is maar één keuze en dat is ze allebei aanschaffen!