Tag archieven: drone

Expo ’70 – Beguiled Entropy

De laatste paar jaar duikt de naam Justin Wright en zijn naam Expo ’70 steeds vaker op in muziekgenres die we simpel gezegd kunnen indelen onder de bijvoeglijke naamwoorden psychedelisch, experimenteel, analoog en kosmisch. De discografie van de in Kansas City wonende Wright uitspitten is inmiddels een heel werk, waardoor soms de kleinere (live)opnames er heruitgaven op cassette en cdr verdwijnen in de massa. Eens in de zoveel tijd verschijnt er echter een ijkpunt: een solo studio album op een wat groter label dan zijn eigen Sonic Meditations. Beguiled Entropy is er zo één.

Deze lp op Blackest Rainbow bevat nummers uit een twee dagen durende opnamesessie in zijn eigen – waarschijnlijk donkere – kelder, die plaatsvond nadat hij op diverse podia zijn thuisland uitvoerig had laten kennismaken met zijn spacy drones. Ruimtelijk zijn de vijf nummers zeker van opzet, en het feit dat deze in een studio zijn opgenomen biedt ook de mogelijkheid het geluid wat warmer en gevarieerder aan te kleden.

De openingstrack Mark Of The Rising Mantis bijvoorbeeld, heeft naast de melodische gitaartexturen een laag met analoge bliepjes en andere effecten die de aandacht probeert af te leiden, totdat een loodzware proggy riff de inleiding vormt voor het volgende nummer. De tot dikke mistige ambient uitdijende drones krijgen een behandeling met subtiel jammend gitaarspel en echoënde synthesizers, wat voor een meesterlijke trip zorgt.

Toch is Beguiled Entropy duidelijk opgewekter dan een hoop voorgaande releases, met meer beweging en verandering in de soundscapes. Vooral de twee nummers op kant B lijken meer om pulsatie en ritmes te draaien. Hard afgespeeld is Backmasking Deeper Than Darkness alsof er een gigantische donkerbruine modderstroom op je af komt, terwijl Pulsing Rings Of Ice zelfs een drumcomputer meebrengt, als een soort vertraagde dronetechno. Dat genre bestond vast nog niet.

Met zo’n vruchtbare output is het gemakkelijk kritiek leveren; drones hebben namelijk nog al eens de neiging om aan de oppervlakte allemaal hetzelfde te klinken. Hoewel ik sommige releases van Expo ’70 ook echt niet uit elkaar kan houden, hoor je mij niet klagen. Het niveau is namelijk constant hoog, waardoor albums als deze er nog meer uitspringen.

Af Ursin & In Camera

Wie de lp Aika van Af Ursin in de kast heeft staan, mag gerust zeggen dat hij een klassieker in huis heeft, ook al is de plaat nog maar vier jaar oud. Dit solowerk van Timo van Luijk is wat mij betreft nagenoeg ongeëvenaard in compositie, samenstelling, sfeer en artwork. Het is een album die je naar verre werelden brengt: een hedendaags verleden waar alles donker, melancholisch en poëtisch overkomt. Het lijkt welhaast een onmogelijke opgave Aika te evenaren, of überhaupt voor een opvolger te zorgen. Toch zorgt het gloednieuwe Trois Mémoires Discrètes wederom voor kippenvel.

Met behulp van authentieke en afgeleefde (veelal akoestische) instrumenten als de Engelse hoorn, fluit en Hammond orgel creëert Af Ursin filmische soundscapes, voortbewegend op intuïtie en gestuurd door een minimale samenstelling en bespeling. Sylphide is een lang, klagend nummer op de hoorn, dat tergende drones voortbrengt. Beelden van een mistroostig en verscheurd landschap doemen op, in verkreukelde sepia kleuren. Taciturne krijgt door de fluit iets van Oosterse mystiek mee, dat verderop weg lijkt te kwijnen in een dikke mist van vertraagde neoklassiek. Het derde en afsluitende Elégie is het meest beweeglijke stuk, waarbij nu het orgel de hoofdrol opeist. Zonder dat je kan spreken van enige melodie of structuur worden volgen de toetsaanslagen elkaar in langzaam tempo op, slepend naar een snikkend einde. Ondanks dat Trois Mémoires Discrètes nog meer gestript is dan zijn voorganger, is het wederom een aangrijpend meesterwerk te noemen.

Timo van Luijk is ook actief in diverse projecten, meestal duo’s, met onder meer Kris Vanderstraeten, Andrew Chalk (Eloldie), Raymond Dijkstra (Asra) en Christoph Heemann. Met laatstgenoemde wordt onder de naam In Camera muziek uitgebracht. De heren hadden nog wat op de planken liggen want deze maand verschenen er maar liefst twee lp’s, Rumours en Frampton Comes Alive.

Rumours bestaat uit live opnames voor de VPRO, opgenomen in augustus 2006. Dit iets meer dan een half uur durende stuk verscheen eerder op cdr, bij een zeer gelimiteerde versie van het Open Air album. Dat deze opnames de moeite waard zijn om opnieuw uit te brengen op vinyl, blijkt wel wanneer we de plaat opzetten. Dronemeester Heemann weet met minimale alteraties in zijn klanken een ruimtelijk geluid neer te zetten, dat zich vermomd als elektronische ambient. Af Ursin’s inbreng bestaat hier vooral uit onderhuidse speldenprikken, wanneer plotseling een “echt” instrument opduikt, en in de invloeden uit de klassieke muziek die een deken van droefenis over de twee zijden van het vinyl leggen.

Afgezien van de titel zijn er op Frampton Comes Alive goddank geen verdere verwijzingen te vinden naar het live album van Peter Frampton. Het niet eerder uitgebrachte materiaal is gedeeltelijk ook weer afkomstig uit de VPRO studio, aangevuld met nieuwe opnames. In vergelijking met Rumours is dit bijna progressief, met een rijker geluid en meer te ontdekken tussen de abstracte, geïmproviseerde drones. De muziek is even fragiel als dreigend, tevens geholpen door de afwisseling van zware, donkere industrial in het eerste deel met een soft romantisch pianospel in het tweede en derde.

Met de drie genoemde albums heb ik drie hoogtepunten van dit jaar in één klap in huis gehaald. Zowel Af Ursin als In Camera laten horen dat Timo van Luijk een uniek muzikant is, die met een duidelijke missie zijn fascinerende ideeën naar buiten brengt. Daarbij horen ook prachtige, vaak zelfgemaakte hoezen en deze zijn daarop geen uitzondering. Af Ursin en In Camera’s Frampton Comes Alive verschijnen op Van Luijk’s eigen label, La Scie Dorée. Rumours verschijnt op Dom Bartwuchs, van Christoph Heemann.

Blackest Rainbow Psychedelica

Het Engelse Blackest Rainbow staat eigenlijk altijd wel garant voor albums van hoge kwaliteit. Dit ondanks het feit dat het label met enige regelmaat een nieuwe stapel neerzet, soms ook met verrassende namen die niet eerder onder deze vlag verschenen. Kort geleden mocht ik Vagabond van Golden Cup en Dune Church van Central Living in mijn collectie verwelkomen, twee platen die ik graag in de schijnwerpers zet.

Golden Cup was oorspronkelijk een duo, gevormd door Luca Massolin (hij runt het 8mm label) en Maurizio Abate. Op de opvolger van het geweldige Sogno Elettrico zijn daar Mathieu Tilly en Jeremie Sauvage bijgekomen, die we nog kennen van de Franse droneband France, dat eerder muziek uitbracht op 8mm. Het maakt de psychedelische jams meteen een stuk levendiger. De openingstrack alleen al is een kwartier durende trip die langzaam opzwelt, met percussie gespeeld door een drummer in complete trance, en een elektrische gitaar en mandoline die samen indrukwekkende hypnotiserende drones neerzetten. Op de andere zijde gaat het er iets rustiger aan toe; een fluit en subtiele elektronica zijn nu de sfeerbepalers, voordat het afsluitende nummer een krachtige draaikolk vormt van zweverige, exotische psychedelica.

Een nieuwe naam aan het front is Central Living, doch zullen de twee leden wel wat belletjes doen rinkelen. Manuel Padding kennen we van het SilverGhosts label, het Haagse Helbaard en zijn DIY elektronica die doorgaans onder het alias City Hands ten gehore wordt gebracht. Steve Gunn zou eigenlijk helemaal geen introductie behoeven, maar om wat geheugens op te frissen: de recente plaat (recensie hier) met John Truscinski zet de American Primitivism-adept op de hoogste trede van hedendaagse gitaristen. Een even verrassende als veelbelovende combinatie dus.

Dune Church, het debuutalbum van Central Living, bestaat uit twee lange nummers, waarop Steve Gunn het voortouw neemt met zijn expressieve gitaarspel. Zijn getokkel is vrij abstract, herinneringen oproepend aan de band waarin hij eerder actief was, GHQ. Dat geeft Manuel Padding de ruimte om het geluid verder aan te kleden met langzaam vervormende lagen elektronica. Soms heeft dit psychedelische effecten op de achtergrond tot gevolg, op andere momenten zijn de zware drones juist hetgeen waar de gitaar op leunt. Nergens zitten de twee elkaar in de weg echter, zodat je – zoals verwacht – van een geslaagde samenwerking mag spreken.

Deze twee releases zijn dus allerminst een uitzondering op die genoemde kwaliteit dat Blackest Rainbow doorgaans biedt. Waar Blackest Rainbow echter ook om bekend staat, zijn de gelimiteerde oplagen, dus wees er snel bij! Overigens worden de lp’s voor het eerst ook geleverd met downloadcodes. Uitermate prettig voor de mobiele luisteraar.