Tag archieven: Mike Gangloff

Kraak festival 2014: preview

Kraak festival 2014

Over drie weken is het weer zover: dan barst in het anders nooit van levensvreugde overlopende Belgische stadje Aalst het carnavalsfeest los. Het al dan niet toevallig ermee samenvallende KRAAK festival is een reden voor mij om ieder jaar naar deze gebeurtenis uit te kijken. Voor de zesde achtereenvolgende keer kan ik mijn nieuwsgierigheid niet bedwingen en typ ik op mrbungle.nl een uitgebreide vooruitblik op het festival, dat op 1 maart 2014 plaatsvindt in het centrum voor hedendaagse kunst, Netwerk.

Met kreten als “radical taste in radical music” en “de-professionalization is the core of avant-garde” zwaait het KRAAK label al jaren de scepter in een bonte verzameling tot de verbeelding sprekende niches dat onder andere van de mainstream en zelfs underground verwilderde genres heeft opgeleverd als “off-stream avant-garde”, “deconstructed pop music”, “trancendentale post-industriële mushroom dance” en “brain melting outsider bossa funk”. Het festival – dit jaar de 16e editie alweer – is er om die diversiteit en uniciteit te vieren, om muzikale grenzen volledig te laten verdwijnen en om de bezoeker (die hiervoor slechts een schamele € 20 kwijt is) een gehele dag te laten verdwalen in een labyrint van verbazingwekkende stijlen, waarin zelfs de meest doorgewinterde muziekliefhebbers nog wel iets nieuws weten te ontdekken.

Zoals gewoonlijk is er geen headliner maar biedt het programma een gebalanceerde verdeling tussen oud en nieuw, (semi-)legendarisch en verfrissend jong. Rashad Becker hangt daar een beetje tussenin: hoewel hij een bescheiden legende is vanwege zijn werk bij vinylfabriek Dubplates & Mastering in Berlijn, mag je hem wat betreft zijn eigen muziek misschien wel een debutant noemen. Zijn eerste album kwam namelijk vorig jaar pas uit bij het PAN label, een plaat waarop duidelijk te horen is dat in zijn het dagelijks leven de frequenties zich om de oren vliegen. Subtiel gelaagde en uit de gebaande paden geplaatste microtonale elektronica is wat we waarschijnlijk kunnen verwachten van het optreden.

Voor meer ondansbare elektronische muziek kunnen we op het KRAAK festival ook bij Léo Küpper terecht. In tegenstelling tot Rashad Becker verscheen het eerste werk van deze pionier al ruim veertig jaar geleden. Volgend jaar wordt Küpper tachtig. Zijn muziek is echter springlevend en kan gerust in één adem genoemd worden met vele andere retro-elektronica albums die de laatste paar jaar opnieuw op vinyl werden uitgebracht. Dat hij zijn creativiteit niet is verloren bewees hij overigens twee jaar geleden nog met zijn Digital Voices album.

Niet zelden geven de optredens op het festival een prettig gevoel van ongemak, waarbij performances soms uit het serieuze vlak dreigen te vallen en een schaterlach maar moeilijk te onderdrukken blijkt. Gelukkig is er ook geen etiquette dus kan iedereen de ongetwijfeld bijzondere voorstelling van Enzo Minarelli op zijn eigen manier ervaren. De Italiaan combineert een bizarre poëzievoordracht met elektronische achtergrondgeluiden, mimespel en theater. Hij gaat op zeker een paar wenkbrauwen doen fronsen.

Antti Tolvi eindigde met zijn Pianoketo album nog op de vijfde plaats in mijn jaarlijstje. Of hij nu ook weer met een bijna uiteengevallen piano aan de slag gaat, is onduidelijk. Hij heeft een historie in de freejazz scene met zijn saxofoon, maar ook in de Indische muziek en elektronica. De Fin zou zomaar eens voor een grote verrassing kunnen zorgen. Dat is vermoedelijk anders bij het optreden van Ramleh. De Britse groep draait al sinds de jaren tachtig gewillig aan de power-electronics en noiseknoppen en zorgen na afloop voor tot stof vergane trommelvliezen. Geen surprise dus, wel een prima wake-up-call voor als de Duvels tol gaan eisen.

Ik heb beide tapes van het Rotterdamse Sweat Tongue in mijn bezit, en deze zijn in het afgelopen half jaar al snel favorieten geworden in huize mrbungle.nl. Dat hun muziek de term “poop rock” meekrijgt, spreekt boekdelen. De gitaarnoise van het trio kraakt, piept, huilt en blaast je in no time omver. Het aanbod uit Nederland houdt hiermee op, maar we hebben nog wel twee Antwerpese acts op het programma: Varkenshond en The Joyous Cosmology. Beide acts grossieren in kosmische jamsessies, eerstgenoemde veelal met percussie, de ander gaat meer richting Sun Ra-achtige space jazz.

Nu we het toch over jazz en improvisatie hebben, is de stap klein naar nog een oudgediende op het programma van het KRAAK festival: Jerome Cooper. Deze eigenlijk vrij onbekende freejazz drummer werkte onder meer met Art Ensemble Of Chicago, Frank Wright, Cecil Taylor en vele andere meer bekende jazzartiesten. Dat zijn spirituele en geïmproviseerde drumkunst (dat afgewisseld wordt met geestverruimende synthcomposities) tot op heden niet meer waardering heeft geoogst is mij een raadsel.

Met twee bands kunnen we voorzichtig spreken van een Portugese delegatie in Aalst. Ik ben alleen bekend met de laatste plaat Magneto Luminoso Condutor Sombra van het duo Calhau!, maar hun samenvoeging van kunstzinnige elektronica en krankzinnige vocalen heeft mij sinds vorig jaar in hun greep. Daarnaast bedient de andere act Putas Bêbadas zich met slecht geproduceerde punknoise, of compleet lui uitgevoerde psychedelica-‘n-roll. Een heerlijk chaotische rock party, daar gaat hun optreden hopelijk in uitmonden. Ik zie voor mij dat bij dat laatste de drie lieftallige meisjes van Olimpia Splendid ook aansluiten. Niet gehinderd door enige vorm van techniek maken ze rommelige gitaarmuziek waar zowel de eindeloze Finse winter als zomer in doorschijnt. The Velvet Underground is niet ver weg.

olimpia splendid

Heb ik de hele line-up dan gehad? Nee, nog een tweetal namen uit de Verenigde Staten prijken op het affiche. Form A Log specialiseert zich in beschimmelde techno, een lo-fi orgie van dreunende tapecollages; er op dansen resulteert in een trip naar een ander sterrenstelsel. De tweede is er één waar ik erg naar uitkijk. Mike Gangloff heeft als viool-, gong- en banjospeler zijn sporen dik verdiend bij het legendarische Pelt, The Black Twig Pickers, in een duo met Steve Gunn en solo. De afgelopen twee jaar is hij een aantal keren terug te vinden geweest op deze site. Hij zal in Netwerk optreden met zijn vrouw Cara, wat ongetwijfeld een inspirerend optreden gaat worden.

Verder kun je in de altijd ontspannen en gezellige sfeer je nog vergapen aan een aantal tentoonstellingen en/of de euro’s stukslaan op de platenbeurs. Conclusie: ik geloof niet dat er argumenten bestaan die verhinderen af te reizen naar de carnavalshoofdstad van Oost-Vlaanderen. In de nieuwe krant van KRAAK, The Avant Guardian, kun je meer lezen over de artiesten op de aankomende editie van het festival. Alle andere info is hier terug te vinden. Zie je op 1 maart!

Pelt – Effigy

De Amerikaanse band Pelt, bestaande uit Mike Gangloff, Nathan Bowles (beide ook in The Black Twig Pickers en Spiral Joy Band), Mikel Dimmick en Patrick Best (alle twee Spiral Joy Band), kreeg in 2009 een flinke dreun te verwerken. Op 5 december dat jaar overleed oprichter – en dankzij zijn fabuleuze gitaarspel ook het gezicht van de band – Jack Rose aan de gevolgen van een hartaanval. Hij was toen, 38 jaar, zich al volledig aan het richten op een solocarrière, maar de ziel van Rose blijft ronddwalen in de muziek van Pelt. Dat maakt luisteren naar het massieve nieuwe album Effigy, de eerste release na zijn dood, wel duidelijk.

Al meteen bij de openingstrack, Of Jack’s Darbari, refereren de overgebleven bandleden aan Rose. Niet alleen in de titel, maar ook in de droevige en donkere stemming die er heerst. Met huilend fiddlespel, piano en percussie creëert Pelt een verontrustend klankenpalet, sterk geworteld in traditie maar met de effectiviteit van een hedendaags drone album. Op deze wijze proberen ze in iets meer dan een uur geesten van vroeger op te roepen, misschien wel van langer geleden dan je in de eerste instantie zou verwachten. Zo verwijzen de titel en de hoes naar de heilige effigy mounds in Wisconsin: terpen van aarde in de vorm van dieren, die door de oorspronkelijke bewoners van Amerika veelal als begraafplaats werden gebruikt.

Ze maken het zichzelf niet makkelijk door voor een volledige akoestische setting te kiezen, en tevens de grenzen te willen opzoeken van vrije compositie in combinatie met folktraditie. Elementen uit alle werelddelen worden erbij gehaald, waarvan die uit de Amerikaanse Appalachen misschien wel de meest herkenbare is. In ieder geval op Wings Of Dirt, dat van start gaat met het typische banjogetokkel dat we pas geleden nog tegenkwamen op het soloalbum van Nathan Bowles. Toch ebt het Black Twig Pickers-geluid vrij snel weg, om uiteindelijke te transformeren in uitgestrekte passages van gestreken instrumenten.

Op Spikes & Ties gaat Pelt met harmonium en echoënde klankschalen aan de slag, dat ze duidelijk een richting opstuurt richting Oost-Azië. Het doet hier en daar denken aan Indische gamelan of Indiase ragas: prachtige esoterische improvisaties, die een unieke drone behandeling krijgen. Ook Last Toast For Capsizing focust op slaginstrumenten met botsende cimbalen, freejazzritmes en asynchroon spel op de piano.

Het hoogtepunt moet dan nog komen, met het meer dan twintig minuten durende Ashes Of A Photograph. Volgens een recent interview in The Wire heeft ook deze titel met het overlijden van Jack Rose te maken, of meer specifiek het ritueel verbranden van zijn foto door de overgebleven bandleden. Een emotioneel moment, dat van dit nummer een intense ervaring maakt. Een krassende viool en mondharp leiden woordloos gezang in, dat als de spreker van een séance probeert te communiceren met onze voorvaderen. Pas na een minuut of tien lijken alle instrumenten volledig te zijn uitgerold, om vervolgens met aanhoudende tonen langzaam het geluid te verzwakken totdat er stilte overblijft. Het is Pelt’s meest aansprekende voorbeeld tot nu toe in het toepassen van hun talent om spaarzame en trage akoestische klanken toch heel heftig te laten klinken.

Effigy werd opgenomen in een oude yogastudio en de niet meer gebruikte synagoge Gates Of Heaven in Madison, Wisconsin. In deze serene ruimtes kwam het viertal tot hun meest natuurlijke en ongedwongen opnameproces. De constant van vorm veranderende belletjes, gongs en klankschalen op de D-kant van de dubbel lp, From The Lakebed, laten dat nog eens horen. Ze sluiten af met The Doctor’s Nightcap, een onmiskenbaar geïmproviseerd psychedelisch dronenummer met spanning gecreëerd door stiltes en meeslepende strijkers.

Met de uitgebreide discografie van Pelt in het achterhoofd, weet je inmiddels wel wat je kan verwachten van deze band. Desalniettemin is Effigy niet alleen maar een mijlpaal vanwege het voor de eerste maal ontbreken van Jack Rose: het is een album waarop Pelt laat horen – met alle eerbied –  troost en harmonie gevonden te hebben, resulterend in misschien wel hun beste werk tot nu toe. Effigy is een album van het jaar dat vooralsnog met kop en schouders boven alle andere uitsteekt. Met een beetje geluk weet je nog één van de vijfhonderd dubbel lp’s, al dan niet via het label Mie Music, op de kop te tikken.