Maand: maart 2011

Bridget Hayden

We blijven nog even in de sfeer van het KRAAK label. Op het festival vorige week schafte ik namelijk de LP A Siren Blares In An Indifferent Ocean aan, de debuutplaat van Bridget Hayden. De Britse maakte in het verleden op onder meer gitaar en als violiste furore bij het dronegezelschap Vibracathedral Orchestra. Vijf jaar geleden alweer ging ze haar eigen weg en besloot ze haar creativiteit behalve in de muziek ook te ontplooien in de schilderkunst, poëzie, fotografie et cetera. Intussen heeft ze zich dus aangesloten bij de KRAAK familie, die haar plaat uitbrengt en haar afgelopen zondag een podium bood.

Haar optreden was wat mij betreft een succes. Zittend op een stoel speelt ze kale bluesliedjes, geaccompagneerd door een flinterdunne maar tedere stem, die ergens uit de verte lijkt te komen. Haar getokkel wordt ter plekke bewerkt met pedalen en een portastudio, die ze bediend met haar schoenloze voeten. Dat geeft haar “fucked up blues”, zoals ze het zelf omschrijft, een lekker groezelig geluid mee. Tijdens de show flitsten al de namen van Ignatz en Grouper door mijn hoofd, geen misselijke vergelijking al zeg ik het zelf.

Toen ik bij thuiskomst de naald voorzichtig liet zakken, dacht ik even dat er een draaiende boormachine zich tegoed deed aan het vinyl. Ik keek nog eens. Een stofje aan de naald? Een dood insect soms? Nee, niets van dat al. Nog een poging dan maar. Toch hoor ik geen lieftallige bluessongs, maar snoeiharde gitaardrones – ontdaan van elke vorm van subtiliteit – die zich meedogenloos een weg banen door de speakers. Nietsontziend dreinen de halfvalse bromtonen om de luisteraar heen, piepend, krakend en zoemend. Natuurlijk heeft Hayden een verleden in de drones en ook noisemuziek, maar na het optreden had ik eerlijk gezegd niet zo’n vijandige manier van uiten verwacht. In plaats van Ignatz en Grouper denk ik nu eerder aan Richard Youngs’ rauwe en boze Inceptor plaat.

Maar er zal toch niet voor niets een vredelievende witte vogel op de hoes worden afgebeeld? Of is dit een manier om potentiële kopers van de LP op het verkeerde been te zetten? Aan het einde van de A-zijde vinden we het relatief korte Lost Chart. Dat lijkt meer op wat ik live heb gehoord. Rustige en zweverige lo-fi ambient, dat eigenlijk niet meer eens als gitaarmuziek is te herkennen. Draaien we de plaat om dan landen we met Trash Momentoes meteen weer met beide benen op de grond. Bijna negen minuten agressieve gitaarnoise splijten je oren. De navolgende improvisatiejam Morning Hearts is dan weer een kalm aandoende, maar constant dreigende track waar blues en ambient hand in hand gaan. Echt lief wordt Bridget Hayden pas in afsluiter Waste. Afgezien van wat lichte effecten is de gitaar hier als akoestisch instrument hoorbaar, en wordt prachtig aangevuld met nauwelijks verstaanbare zang.

De reden dat A Siren Blares In An Indifferent Ocean aan beide kanten de extremen op zoekt, is mij niet duidelijk. Wel moet ik bekennen dat Bridget Hayden mij behoorlijk heeft verrast met deze over het algemeen woeste plaat. De enkele keer dat ze bedaart zie ik als een mogelijkheid om de wonden te likken van het er voorafgaande. Luisteren brengt zeker geen ontspanning, maar dit debuutalbum is daarom niet minder fascinerend of indrukwekkend.

Carnaval in Aalst

Wat moet die jongen uit Middelburg nu in Aalst, zie ik u denken, nota bene in het weekend van het carnaval? Zelfs op z’n verjaardag zet hij nog geen hoedje op! Nou, u moet weten, Carnaval Oilsjt staat op de Lijst van Meesterwerken van het Orale en Immateriële Erfgoed van de Mensheid van de UNESCO. Aankomend cultureel erfgoed ontdekken is één van m’n hobby’s, althans op muzikaal gebied. Meelopen in de Stoet van de Voil Jeanetten ging te ver, maar met goede moed stortte ik mij in het feestgedruis om voor u verslag te doen van het KRAAK festival, zoals altijd een onontgonnen gebied als het om nog niet geclassificeerde muzieksoorten gaat.

Dat viel dus bijna in het water. Bij de eerste dertig minuten dat er livemuziek weerklonk waren beide binnenkanten van mijn oren zo goed als verpulverd door het geweld van France, een band die nog moeilijker te googlenen is dan !!! of Girls. Een versterkte draailier, wild bespeeld, creëerde een (geluids)muur waar de Chinezen “u” tegen zouden zeggen. Een half uur lang wordt er daarnaast stoïcijns in hetzelfde ritme gedrumd, en wordt er snobistisch slechts één snaar van de basgitaar aangeraakt. Leef u in: het was twee uur in de middag. Zou de LP eenzelfde momentum van variatie tentoonspreiden?

Floris Vanhoof deed het rustig aan. Zijn optreden was niet zo noisy als sommige voorbeschouwingen mij deden vermoeden. Zijn gescratch met een bandrecorder en gedraai met heel veel knopjes leverde eigenlijk vrij ontspannen elektronica op. Daarna maakte hij ter plekke nog een ontroerende film over streepjes. Maar snel, we willen geen seconde missen van Bryce Beverlin II in een andere zaal. Zijn show doet precies zoals ik verwacht had: mijn lachspieren tot het uiterste testen. Behalve de gekke bekken en geluiden is het compleet trashen van zijn uitgespreide dekentje met gevonden voorwerpen reden tot proesten. Maar dit als “goede muziek” kwalificeren, daar ben ik te weinig kunstenaar voor.

Twinsistermoon, een soloproject, bestond vandaag – lekker anarchistisch – uit twee personen. Zo stond uiteindelijk toch gewoon het complete Natural Snow Buildings op het podium. Een vroeg hoogtepunt op het festival, misschien wel omdat de muziek zo lekker “normaal” is gebleven: fragiele psychedelische folk met een androgyn stemmetje. Thomas Bloch deed voornamelijk een impressie van de saaie geschiedenisleraar van vroeger. Hij vertelt teveel over zijn bizarre en unieke instrumenten, oorsprong en gebruik, waardoor er te weinig tijd overblijft om echt te genieten van zijn intrigerende (vaak klassieke) composities met een new age randje.

New Age! Oudgediende Iasos met zijn ontzettend Griekse uiterlijk werd die dag tot mijn spiritueel leider gebombardeerd. En terecht, bleek na zijn optreden waarbij het overige publiek of in slaap sukkelde of ergens vóór het einde besloot de zaal te verlaten. Onbegrijpelijk, want zijn cheesy melodieën en nog meer knullige animaties (fascinerend hoe een witte vlek plots in een zwaan verandert, en trouwens, kan een rog knipogen?) zorgen voor een kosmische ervaring die zijn weerga niet kent.

Kent u trouwens Arthur Doyle? Dat is ook niet nodig, want als je hem kromgebogen en aarzelend ziet strompelen herken je dit legendarische figuur uit de freejazz meteen. Gekleed in een gele broek, een jasje dat hij van een Afrikaanse generaal lijkt te hebben gekregen en een rode baret wil je direct een gesprek met deze pikzwarte neger aanknopen. Er is echter geen woord te verstaan van wat hij zegt. Sterker nog, de manier waarop hij communiceert, is in woorden niet uit te drukken. Hoe komt zo iemand in België terecht, vraag ik me dan af. Oh ja, het optreden? Drummer Steve Noble maakte er vooral een onemanshow van.

Van de Britse Bridget Hayden wist ik niet wat ik moest verwachten. Een violiste met een historie liggende middenin de Europese dronerock speelt toch niet zomaar opeens lieve folkliedjes? Toch wel, al moeten er wat kanttekeningen geplaatst worden bij het woord “lief”. Het is vooral lief om te zien hoe ze met haar panty de pedalen bedient om de gitaarsongs van gruizige effecten te voorzien. Ook bij Mother Of Fire moet men zich niet vergissen bij het zien van een violiste op het podium. Deze band rockt keihard; van het geluid van het strijkinstrument blijft één grote hoekige bonk drones over.

Dat Call Back The Giants als één van de laatsten op het festival aantreedt, heeft blijkbaar niet te maken met de bedtijd van de jongedame op het podium, vermoedelijk de stiefdochter van frontman Tim Goss. Zij vergezelt hem bij het optreden. De duistere bliepjes krijgen zo toch nog een beetje een zachtaardig randje. Maar de band waar iedereen voor gekomen is, afgaande op het enthousiast gillende publiek, is The Beautiful Band. Als een allstarband een thuiswedstrijd speelt geeft het ook allemaal niet wanneer het geluid van de gitaar plots wegvalt. Dit kwintet haalt referenties als Crazy Horse en Creedance klakkeloos door elkaar en gooit daar ook nog eens nonchalant een flinke laag ruis overheen. Het onthaal zegt ons dat we dit keigoed moeten vinden.

En het leukste van het KRAAK festival? Krijgen de films, de exposities, het Koreaanse eten en de twaalf uur durende drone installatie van Hennix (het mens zelf is niet te bespeuren) ook nog wat exposure soms? Bij dezen. Het leukste was vooral de sfeer en het publiek. Niks geen pretentieuze ongewassen kunstkenners met baarden en brillen, die je een beetje vuil aankijken als je luidkeels aan het genieten bent en je evenwicht verliest omdat je in je ene hand een biertje vasthoud en in de andere een aantal lp’s. Hier komen avontuurlijke muziekliefhebbers van divers promillage op af, die er samen een ultiem gezellig feestje van maken. Het leek wel carnaval.

Smoke Ring For My Halo

Het vierde album van Kurt Vile ligt in de schappen. Een grootse happening voor iemand die zo obsessief met de muziek van de beste man bezig is. Eerlijk gezegd weet ik dat Kurt uit Philly (ik mag Kurt zeggen) Constant Hitmaker nooit meer gaat overtreffen. Noch zal hij ooit nog zo’n heerlijk zweverige plaat maken als God Is Saying This To You. Waarom dan toch zo zenuwachtig? De angst, dat het album toch tegenvalt? Te commercieel geworden is? Met een ruim studiobudget zijn kenmerkende sound vergooid? Hij tekende tenslotte niet voor niets bij Matador. Ik moet eerlijk bekennen dat voorganger Childish Prodigy, als ook de navolgende Square Shells ep, mij enige vrees hebben bezorgd. Een vinger kan ik er nog steeds niet opleggen, maar er mist “iets”. Het is een uitgebreide zoektocht waard om uit te vinden of Kurt dat “iets” weer heeft gevonden op Smoke Ring For My Halo.

1. Baby’s Arms. Zo romantisch hoorden we Kurt nog nooit, al blijft het onduidelijk wie zijn “one true love” precies is. De liefde stelt hem in ieder geval gerust. Hij zingt gevoelig en melodieus, en geheel ontspannen, alsof hij zich achterover laat vallen van een brug, wetende dat hij op een kussen terecht komt. Zijn gitaarspel is terughoudend vrolijk – zijn verliefdheid niet teveel tonend – en krijgen een meer dan ooit een achtergrond van keyboards en borrelende elektronisch effecten uit de ARP 2600. Tegen het einde komt stadsgenoot Meg Baird (Espers) ook nog de achtergrondvocalen invullen, wat dit nummer tot een voor Kurt’s doen enorm gelaagde productie maakt.

2. Jesus Fever. Het tweede nummer dat voor de release van het album op het internet verscheen is een redelijk opgewonden standje. Zijn inspiratie voor seventiesrock in combinatie met de wat subtielere folk van Neil Young komt hier duidelijk naar boven. Kurt onderscheid zich echter met een luie manier van zingen, waarbij hij zijn stem zo min mogelijk verheft. Geholpen met wat echo lijken zijn teksten door het getokkel heen te zweven. Dat maakt deze track niet minder bekerend. Het is er eentje om luidkeels mee te zingen.

3. Puppet To The Man. Kurt’s vaste backing band The Violators schopt hier kont. Hij lijkt ook wel of Adam Granduciel en Mike Zanghi (beide ook in The War On Drugs) hier de touwtjes in handen hebben en Kurt naar hun pijpen laten dansen. De gitaren zijn dan ook niet meer met folk te associëren: fuzzy slepende rock, daarmee vooral herinneringen ophalend aan zijn vorige album Childish Prodigy en de ep Hunchback. Puppet To The Man is het soort nummer dat op een album domineert vanwege de kracht, maar ook met een sterke boodschap. Het etaleert dat Kurt ook in de letteren volwassen is geworden en meer in z’n mars heeft dan “I got a trumpet, I know where to dump it.”

4. On Tour. Eén van de redenen dat Kurt redelijk populair is geworden is vanwege zijn optredens. Vooral in zijn thuisland heeft hij intensief van podia gewisseld, maar dat dit niet allemaal van harte ging probeert hij subtiel uit te leggen in dit nummer. Hij haalt Lord of the Flies aan, waarschijnlijk om aan te duiden dat hij eigenlijk niet zit te wachten op regeltjes en gewoon wil spelen. Kurt wordt echter in het gareel gehouden, want hem een verveeld gevoel geeft. Zo klinkt On Tour ook een beetje: hangerig, gedempt, geketend. Wel op een goede manier. On Tour kabbelt rustig voort tot aan de gemene conclusie (met piano en harp).

5. Society Is My Friend. IJzersterke track met een cynische tekst; dit is Kurt & The Violators op hun best. De vuige gitaren krijgen hier een lekker psychedelisch randje door het gebruik van een mellotron. Dat maakt het nummer ook melancholisch, doch de smaak van sarcasme ten opzichte van de samenleving is goed te proeven. Toch blijft Kurt’s kenmerkende stem op één lijn, ingetogen en relaxed. Hij berust erin.

6. Runner Ups. Kurt houdt van recyclen. Goed voor het milieu. Zo is de tekst van Red Apples van de 12” God Is Saying This To You gedeeltelijk gebruikt voor Runner Ups. Ook is deze track min of meer een terugkeer naar het kale, minimale gebeuren op die genoemde 12”. Aan de oppervlakte is namelijk niet veel meer te horen dat getokkel op de akoestische gitaar en het verhaaltje dat Kurt verteld, aangevuld met wat lichte synthesizerklanken. Een absoluut rustpunt, zo midden in het album.

7. In My Time. Terecht de eerste single van Smoke Ring For My Halo. Het houdt het midden tussen subtiele folk en Amerikaanse rock, en is aanstekelijk als de pest. De melodie van de akoestische gitaar, kalmerende zang en drums vallen perfect samen. Kurt praat over ouder worden, keuzes maken, nostalgie en schaamte, maar stelt ons allen gerust met de woorden “I got everything i need here now, and that’s fine now”. Dat is exact de boodschap van het hele album, muzikaal en tekstueel. We leven vandaag en nu en maken daar maar het beste van.

8. Peeping Tomboy. Misschien wel de spreekwoordelijke vreemde eend van het album, waar Kurt een beetje prettig zeurderig zingt over verandering, besluitloosheid en tegenzin. Verder is Peeping Tomboy het meest onverbloemde nummer van het album. Begin maart doet Kurt een soort van tournee langs muziekwinkels aan de Oostkust van Amerika, solo en akoestisch. Dat moet ongeveer klinken als Peeping Tomboy.

9. Smoke Ring For My Halo. Het titelnummer is een meeslepend rustig nummer gebouwd rondom akoestisch / elektrisch gitaar en piano. De zang komt slechts spaarzaam naar voren en komt nauwelijks boven de muziek uit, een beetje gemompeld zogezegd. Prima om bij weg te dromen. Het draait zoals zo vaak op repetitie en soepel akoestisch gitaarwerk, dat heerlijk in het gehoor ligt. Smoke Ring For My Halo zou het prima doen als instrumentale track.

10. Ghost Town. Op de afsluiter klinkt Kurt het meest afwezig. Dromerig, slaapwandelend zelfs, vraagt hij zich af waar hij is. Hij is aan het einde van het album, en daar mag op gedronken worden. De sfeer is opnieuw erg laid-back, en zelfs de Violators lijken in een vertragende trip te zijn beland. Het is ook het langste nummer van het album. Ghost Town zou een pakkende single kunnen zijn ware het niet dat het geheel is uitgerekt tot zes en een halve minuut, met de daar uit voortvloeiende effecten. De uitgebreide climax met harp, feedback en keyboard leiden uiteindelijk een solistisch en compleet kaalgeplukt moment in, waarbij Kurt duidelijk maakt om wie dit album draait.

De conclusie van dit relaas? Smoke Ring For My Halo is een album dat niet geanalyseerd hoeft te worden. Het nestelt zich als vanzelf in dat gedeelte van de hersenen waar goede muziek wordt opgeslagen. Het is een feel good plaat die ongedwongen genieten uitstraalt. De opnames zijn in vergelijking met de voorgangers erg weinig lo-fi, een term dat bij Kurt’s muziek hoorde, maar desondanks heb ik het gevoel dat hij meer de sfeer van zijn debuutplaat Constant Hitmaker weet te reproduceren dan op Childish Prodigy. Die laatst genoemde was min of meer een verzameling van nummers door de jaren heen; op Smoke Ring For My Halo heeft hij weer coherentie te pakken en klinkt hij volledig gefocust. Heldenstatus bevestigt, dus.