Tag archieven: Amerika

Matt “MV” Valentine

Eén van de leukste platen van vorige maand is What I Became van Matt Valentine. Geen belletjes? Nagenoeg onmogelijk, althans, wanneer er enige interesse bestaat in Amerikaanse freakfolk en/of psychedelica. De afgelopen tien jaar verschenen misschien wel meer dan honderd grotere en kleinere releases met zijn naam erop, het grootste gedeelte als MV & EE (samen met Erika Elder). In het goed begroeide Vermont is blijkbaar overvloedig veel inspiratie te vinden voor iemand met een goed begroeide kin en een gitaar. Genoeg ook voor alweer zijn dertiende (?) solo album.

Hoewel onze favoriete hippie zich door de jaren heen bezig heeft gehouden met allerlei (sub)genres zoals country, blues, grunge jams en folk is er in ieder geval één rode draad die door zijn werk loopt: zijn geestverruimende insteek. Veel van zijn muziek klinkt alsof hij aan het tokkelen is geslagen, terwijl de hallucinerende effecten, die het eten van een nog te ontdekken plantensoort met zich meebrengt, zich beginnen te manifesteren. Soms met wisselend resultaat.

What I Became behoort tot zijn betere werk. De lp is duidelijk meer gericht op folk dan op wat anders, aangevuld met diverse psychedelische effecten en een enkele overstuurde gitaar (Hit The Trails). Daarnaast mogen de zeven nummers gerust aangeduid worden als echte “liedjes” met kop en staart en niet als lusteloze jams bij het kampvuur. Hij wordt hier een handje geholpen door Jeremy Earl op percussie, een naam die op deze site – vier berichten terug – al eens voorkwam (Woodsist is tevens het label die deze lp uitbrengt, gelimiteerd uiteraard). Ook de eerder genoemde Erika Elder zingt een stukje mee op Ease My Eyes.

Matt “MV” Valentine: “PK Dick”

What I Became is een authentiek album die de muzikale creativiteit en laid-back houding van Matt Valentine op geweldige wijze weet te vangen. Dat deze opvalt in zijn eindeloze stroom releases zegt eigenlijk al genoeg.

Deer Tick – Born On Flag Day

Nadat ik de qua publiciteit onopvallende eerste release van Deer Tick’s War Elephant had gehoord, vormde zich een rode ring op mijn onderarm, die langzaam maar zeker groter werd. Hoe vaker ik er naar luisterde, des te meer verbleekte ik bij de genialiteit die dit meesterwerk wist te tentoonspreiden. Daarmee verbleekte ook de plek op mijn onderarm, vanuit het midden. Mijn plaatselijke platenboer verbleekte ook elke keer dat ik toentertijd – we praten 2007 – zijn winkel binnenstormde in een hernieuwde energieke poging de inmiddels out-of-print cd probeerde te bestellen.

November 2008. Goed nieuws voor mij en mijn platenboer: het album War Elephant wordt opnieuw uitgebracht door Partisan Records. In al het enthousiasme schreef ik daar reeds eerder over, en hoewel ik een purist ben op dat gebied, haalde een re-release gewoon de op één na hoogste plek in mijn jaarlijst. Ik kreeg verschijnselen als gewrichtspijn, zwellingen, uitstralende pijn in armen en benen en ik ging dubbel zien. Dat laatste was misschien ook wel te wijten aan mijn pogingen om bandoprichter en frontman John McCauley III’s drankgebruik te evenaren.

Deer Tick (de band) had zich onsterfelijk kunnen maken door een vreselijk auto ongeluk in scene te zetten, of vergelijkbare acties. Nee, ze gingen voor de wijven en het geld en besloten toch de altijd moeilijke tweede te maken. Eigenlijk voor het eerst als een viertal, want War Elephant schreef “Johnny” grotendeels alleen. Enig patriottisme kan ze niet ontzegd worden. Born On Flag Day en de vaderlandsliefde op de hoes verwijst echter vooral naar de geboortedag van McCauley, 14 juni 1986. Op het debuut wist Deer Tick de jonge leeftijd al goed te verhullen, en op de opvolger is dit niet anders.

De geest van doden waart rond; Hank Williams, Johnny Cash, Kurt Cobain en zelfs Elvis. Ook de verslavingen, allerhande problemen, liefdesverdriet en depressiviteit lijkt Deer Tick – in ieder geval in zijn teksten – mee te dragen. Het hoogtepunt Friday XIII is onmiskenbaar één van Cash’ uptempo nummers (dat typische baslooptje) met zelfs een soort June Carter in een duet. Daar waar June Carter bij vlagen klonk als een schorre kraai in de laatste minuten van haar leven, klinkt Liz Isenberg wel gewoon zuiver. Straight Into A Storm is rauwe rock-‘n-roll zoals The King het bedoeld had. De kracht van dit soort nummers, waarbij Houston, TX ook tot de betere behoord, is dat de oubollige term “country” naar een hoger plan wordt getild. De zoete smaak van paardenpis in het stof na een saloonfight blijft de luisteraar gedurende de ruim 43 minuten achtervolgen, maar wél gecombineerd met de afstandelijke geur van modern metaal.

Voor een album dat al volledig geprejudicieerd is al voordat is deze is gelekt, of uitgekomen, valt Born On Flag Day toch enigszins tegen. De tweede lost de verwachtingen weliswaar in, maar doet ook niet meer dan dat. Eigenlijk moeten we daar gewoon heel blij mee zijn. Zeker naarmate het aantal luisterbeurten zich gestaag ontwikkelt, blijken ook de minder energieke songs uitstekend verteerbaar, en verdwijnt het gevoel van laksheid toegeschreven aan de schrijver ervan. In het dronkenmans wiegelied Song About A Man speelt naast drankzucht de harmonica een prachtige hoofdrol, om maar eens een voorbeeld te noemen. Liefdesliedjes gezongen door de Boris Jeltsin van de country, met humor, op de rand van een ravijn. Afsluiter Stung is ook zo’n hartenbreker, die na een stilte nog wordt gevolgd door een altijd vervelende “hidden track”. In dit geval is het Goodnight, Irene, een countryklassieker die anno 2009 echt niet meer gecoverd hoeft te worden. Deer Tick laat oude tijden (1932) evenwel in stijl herleven, met allerlei kroeggeluiden.

Luisterend naar Born On Flag Day begint mijn motoriek ernstige gebreken te vertonen. De voeten hebben de oncontroleerbare neiging met de maat mee te bewegen, ook al staat er geen muziek op. Mijn snorharen worden dikker. Ik loop achteruit. Donkerrode en paarse vlekken op mijn armen en benen. Ach, de ziekte van Lyme. Die gaat wel over, mijn liefde voor de muziek van Deer Tick niet. De vlag bestaat alleen bij gratie van de wind. Maar wat waait het hier hard.

Bill Baird – Songs The Sound Of Myself, As Written By Others

Ik was toch wel een beetje teleurgesteld. Het beloofde “prachtige boek volledig gemaakt van gerecycled materiaal (waaronder bananenblad) en bijeen gebonden met hennepdraad” bleek een dun vodje met onregelmatig afgesneden papier, rommelig als een werkstuk die je op de basisschool maakte. De “excellent” zwart-wit foto’s zijn vooral zwart-wit omdat ze onder een kopieerapparaat hebben gelegen, wat ook nog eens de op een ouderwetse typemachine getikte teksten vrijwel onleesbaar maakt. De CDR zelf, verpakt in een soort beschilderd en met nietjes vastgezet toiletpapier, is beplakt met stukjes pleister, waarop dan nog wel met een vilstift enige identificatie is geschreven. Aan de andere kant hou ik ook wel weer van dit soort DIY-gedrag. En het gaat uiteindelijk allemaal om de muziek toch?

Nou ja, DIY. Bill Baird, een selfmade muzikant, schilder, dichter en kunstenaar uit Austin, Texas, heeft op dit album zich vooral laten inspireren door anderen. De titel geeft het al aan, hij heeft dertien nummers gecoverd van soms alledaagse invloedrijke musici, soms onvindbare artiesten uit zijn eigen omgeving. De grote lijn wordt gevormd door folk en singer-songwriter materiaal uit de stoffige staten van Amerika. Treurige zang, zwijmelend over een vergane cowboycultuur en enkel begeleid door gepingel op de akoestische gitaar. Dat hebben we allemaal eerder gehoord. Daarom was ik aangenaam verrast dat ik van de liedjes op dit album bijna geen enkel origineel voor de geest wist te halen. Zonder de originelen kun je covers niet beoordelen, dus een dubbele ontdekking.

Bill Baird begint met The Dirt van local Mark Ashworth. De oorspronkelijke versie vond ik eigenlijk alleen in een wazig filmpje op YouTube. Daaruit maak ik op dat hij niet veel aan het nummer heeft gesleuteld. Bill zorgt voor een ietwat rijker geluid met elektronische strijkers, maar benaderd de zachte en allerminst zware stem van Ashworth tot op korte afstand. Robert Wyatt, de oude draak, ontbreekt ook niet. Het dromerige en op een typisch Engelse manier “romantische” Sea Song krijgt ook wat meer body met een bariton saxofoon maar behoudt de piano. Zonder rekening te houden met Wyatt’s carrière, spreekt de latere versie mij meer aan. Dat van het onbekende Sparrow House de trombone wordt vervangen door een fluit vind ik minder geslaagd. Ik heb wel meteen de Falls EP besteld, want het origineel, dat smaakt naar meer.

Hoogtepunt van de CDR is wel Shady Grove. Gevoelig gepluk aan de snaren, een pakkend refrein en hartverwarmend, dichterlijk stuk tekst laten dit nummer een tijd lang in je hoofd hangen. Het is dan ook al een langere periode een hit. Het is namelijk gebaseerd op het traditionele Matty Groves, toegeschreven aan de Amerikaan Francis Child uit de 19e eeuw, maar dat zelfs teruggaat naar de 17e eeuw. De versie van Doc Watson uit 1966 krijgt hier een behandeling die je het origineel niet meer terug laat herkennen. Diezelfde versie van Doc Watson doet mij overigens ook beseffen dat ik nog veel goede muziek te ontdekken heb uit die tijd, want die is minstens zo fantastisch.

Het nummer van Sam Sanford genaamd The Ballad Of Sammy Mudd en uitgebracht op cassette, is de enige waarvan ik de eerder verzonnen uitgave niet kon traceren. Niet gek, want Bill Baird schrijft in de bijgesloten notities dat er maar een paar exemplaren bestaan. Zweverige folk, met echoënd gezang. De volgende track is van Townes Van Zandt, die vooral klinkt als Johnny Cash; in de cover vertelt Bill Baird het verhaal I’ll Be Here In The Morning met de stem van Cash maar dan met een ballenklem om. Goed gevonden, maar niet helemaal geslaagd. Hoopvol zet ik Rake & Rambling Boy op, eigenlijk van Joan Baez uit 1960, echter hier vormt de versie van de Carter Family de basis. Bill Baird weet het nummer op ingenieuze wijze te verkrachten met een solo op de harmonica met noisy distortion. Desondanks blijft het een onderhoudend stukje muziek.

Baird houdt van echo’s en effecten, zo blijkt uit de remake van The Flying Burrito BrothersHot Burrito #2. Het oorspronkelijke nummer klinkt als afgrijselijk gedateerde country rock, daarentegen weet Baird er een tijdloos en rustiek folk nummer van te maken. Expecting To Fly van Buffalo Springfield is natuurlijk een prachtig nummer, alleen te overtreffen door de versie van Neil Young. Dat is natuurlijk nogal gewaagd om op je coveralbum te zetten, en eerlijk gezegd weet de blonde kunstenaar ook hier niet te overtuigen. Maar dat is misschien ook wel wat veel gevraagd. Bill doet zijn eigen freaky folk ding en dat is ook bewonderenswaardig. Ook de jazzy country van Patsy Cline krijgt een onalledaagse behandeling van het nummer Walking After Midnight.

In de afsluiting van deze CDR wordt naar een gevoelig soort minimalisme gezocht. Het nummer van de excentrieke Bill Fay Be Not So Fearful is voor wie weleens een concert van Wilco heeft bezocht (of de DVD heeft gezien), niet onbekend. Dat ligt anders bij een live radioversie van Bill Baird’s eigen nummer, Diamond Deserts. Een E-bow wordt door een zogenaamde lag time accumulator gehaald, een instrument dat de geluiden eindeloos regenereert. Het nummer loopt naadloos over in This Land Is Your Land (1965) van Woody Guthrie. Door het doorlopende geluid van het vorige nummer krijgt de simpele, patriottische klassieker ook nog enige psychedelische effecten. Overigens zijn de teksten intact gehouden, hoewel die bij het origineel ooit werden aangepast bij de start van de Koude Oorlog omdat deze te sociaalkritisch zouden zijn.

Als ik alles alleen maar voor de muziek zou aanschaffen, kocht ik wellicht louter mp3’s. De bijzondere verpakking en het feit dat er slechts 100 handgemaakte exemplaren zijn geeft toch een meerwaarde aan de toch al speciale muziek. Songs The Sound Of Myself, As Written By Others overtuigt misschien niet elk nummer, maar ik wist dankzij dit album een aantal klassiekers te (her)ontdekken die als liefhebber niet in je collectie mogen ontbreken. En dat is ook wat waard.