Tag archieven: Incubate

Over kunst en vooroordelen

Ik ben geen kunstkenner, zou mezelf zelfs geen liefhebber willen noemen. Om de soms absurdistische tekeningen van ene Gerard Herman, die regelmatig in het Ruis magazine te zien zijn, moet ik weliswaar gniffelen, maar pas wanneer er muziek bij wordt gemaakt spits ik mijn oren. Als de lp van Vlaamse oorsprong blijkt te opereren in een wirwar van antimuzikale genres en ook nog eens verschijnt op het door mij zo goed als aanbeden KRAAK platenlabel duiken er verschillende vooroordelen de kop op: Fêta Justice draagt bij voorbaat mijn goedkeuring weg. Terecht?

Eerst maar eens wat verdieping voordat er een objectieve mening – taalkundig al een gruwel – gevormd kan worden. Gerard Herman dus. Twee voornamen. Er moet haast wel iets aan de hand zijn. En jawel, volgens de biografie heeft hij de dagen zielig huilend op zijn zolderkamer doorgebracht toen niemand zijn noise cd-r wilde luisteren. Primordia cuncta pavida sunt, ook voor muzikanten. Hij vond onderdak bij de eveneens Vlaamse freejazzmaniakken van Sheldon Siegel, waar hij met zijn fietswiel, gevonden voorwerpen en krijsende saxofoon niet eens opvalt.

Op Fêta Justice doet hij het allemaal alleen. Het is immers onderdeel van zijn afstudeerproject aan de kunstacademie in Gent. Over de term “kunst” valt wederom te twisten. De twee nummers Prostitute’s Permit en Cage Fighters With Dental Insurance zijn rommelige collages van geluiden uit al dan niet zelfgemaakte instrumenten, field recordings, fragmenten uit zijn radioshow (De Vogelen Des Velds), musique concrète, poëzie en ander richtingloos knip- en plakwerk. Er is geen touw aan vast te knopen. Toch intrigeert Fêta Justice wel degelijk: als uniek individualistisch document van iemand met een hoop durf, toewijding en creativiteit, van iemand die weigert paden, laat staan gebaande, te volgen. En ik moet er ook weer om gniffelen. Nee, sterker nog, ik ga er breeduit van lachen.

Gerard Herman – Comeondear

De kunst van Ada van Hoorebeke is van een ander type, het kleurrijke en meer abstracte. Althans, die conclusie trek ik bij het aanschouwen van het artwork van Eternal Landscapes, een lp die het geluid draagt die speciaal voor twee van haar exposities is gemaakt. En wel door Lieven Martens, beter bekend als Dolphins Into The Future en tevens vriendjes met het KRAAK label. En zo is het oordeel weer reeds geveld.

Muziek maken dat bij ondefinieerbare visuele kunst past, is misschien nog wel lastiger dan andersom. Martens doet er niet moeilijk over en blijft redelijk dicht bij zijn tropische new age die we van zijn alter ego gewend zijn. Borrelende keyboardklanken, allerlei natuurgeluiden en uitheemse ritmes doen de luisteraar wegdoezelen maar nooit helemaal in slaap vallen. Alsof je naar een ongrijpbaar schilderij zit te kijken. In die zin past het perfect bij de kunst van Ada van Hoorebeke. Zij zal in september overigens ook exposeren op het Incubate festival in Tilburg, onderdeel van het programma in de NS16, dat gecureerd wordt door KRAAK. Ook Gerard Herman zal er een performance verzorgen, op zaterdag 17 september. Ondanks mijn misschien gebrekkige kunstzinnige vorming zal men daar ondergetekende zonder twijfel tegenkomen.

Brabantse kapel

Eén van die dingen die het Tilburgse Incubate festival uniek maakt is het Glocal project. Door diverse artiesten kennis te laten maken met de Brabantse cultuur, omgeving en geschiedenis ontstaat een unieke vermenging van muziek (ofwel andere kunst) en authentiek provincialisme. De kracht hiervan schuilt ook in het feit dat het festival aansprekende namen uit de alternatieve muziek weet te strikken, zodat niet-Brabanders zoals ik graag een uitstapje ervoor maken.

Gisteravond bleek Google Maps een waardeloze hulpbron om de Ursulinenkapel in Tilburg te vinden. Achter een appartementenblok ligt een hofje verborgen, zodat de kleine kerk nagenoeg onzichtbaar blijft achter waar de vijfde stad van Nederland ook om bekend staat: beton. Maar eenmaal binnen waant men zich in een gemoedelijk, nietig dorpje waar iedereen elkaar kent. Het haardvuur brandt en de Vedett laat zich uitstekend smaken.

Dit jaar is Peter Broderick te gast bij Glocal. Hij bivakkeert tien dagen in het boerse landschap van Brabant, en doet hier inspiratie op voor wat ongetwijfeld mooie muziek gaat opleveren. Hij is ook de “special guest” van vanavond en zal het voorprogramma verzorgen, waarbij hij op zang wordt bijgestaan door de lieftallige Laura. De laatste paar releases van Broderick concentreerden zich vooral op de neoklassieke muziek, met de piano in de hoofdrol. Hij heeft echter ook weleens een echte singer-songwriter plaat gemaakt, Home. De aanwezige instrumenten (gitaar, viool, looppedaal) halen de sfeer van laatstgenoemde weer een beetje naar boven, en doen smachten naar een opvolger. De Amerikaan speelt maar vijf liedjes (waaronder één nieuwe), wat het stil te krijgen van de kapel tot een schijnbaar eenvoudige missie maakt.

Vorig jaar was Ben Chasny (Six Organs Of Admittance) eenzelfde rol als Broderick toebedeeld. Geïnspireerd door de kleine kapellen in Brabant nam hij een concept album op, die hij vooralsnog alleen live in de Pauluskerk liet horen. Six Organs Of Admittance-label van het eerste uur – Pavilion Records – brengt de registratie daarvan nu uit op vinyl, plus twee nummers die in zijn thuisland zijn opgenomen. Daar hoort uiteraard een volwaardige presentatie bij, op een passende locatie. De Ursulinenkapel is daarom niet alleen uniek; het haalt ook de ambiance naar voren die Ben Chasny in gedachten moet hebben gehad bij het maken van dit album, Maria Kapel.

De productieve Amerikaan begint met drie nummers van deze nieuwe plaat, die na het optreden voor het eerst verkrijgbaar is. Hij moet zich even later verontschuldigen dat hij er niet meer speelt. Maria Kapel blijkt live een technisch hoogstandje en een veelvergende uitdaging. Een gevarieerde set is het gevolg. Terwijl het daglicht steeds minder door de glas-in-loodramen dringt, zijn we getuige van een prachtig intiem concert, met de free folk die we zo graag horen. Chasny mag dan alleen zijn met zijn gitaar vanavond, hij zal zich gesteund voelen door het publiek. Dat laat zijn waardering blijken door ademloos te genieten van zijn spel, en te belonen met luid applaus. Hij haalt daarom nog een “oldie” van stal als toegift. Prachtige avond, en één van de beste optredens die ik dit jaar zag.

Filmpjes door Koen Gijsbers.

Vermakelijk weekend

Zullen we het weer eens over Deer Tick hebben? Al sinds 2007 loop ik te gillen dat dit zo’n geweldige band is. Dat ze dan een aantal jaar later, afgelopen vrijdag, gewoon voor mijn neus staan te spelen in Middelburg, dat mag een klein wonder heten. Als fanboy van het eerste uur moet dat een onvergetelijke ervaring zijn geweest, niet? Viel dus wel mee, wel was het optreden erg “vermakelijk”. Dat woord “vermakelijk” zie ik mezelf steeds vaker gebruiken voor het weergeven van mijn subtiele afkeer of teleurstelling. Het voorprogramma Caitlin Rose verdiende dat woord niet eens, dus daar gaan we verder ook geen woorden meer aan vuil maken. Die staan hier namelijk al.

Zullen we het eens over het Incubate festival hebben? Want toen ik afgelopen zaterdag voor het eerst tijdens dit bonte feestje voor onafhankelijke kunst en cultuur rondliep in Tilburg, kon ik mezelf alleen maar voor m’n kop slaan dat ik dit nooit eerder heb gedaan. Het is een festival waar ik mezelf meteen thuis voelde. Je kunt je eigen gang gaan met de diverse locaties in de binnenstad van Tilburg en de line-up is om van te smullen. Bovendien is het vanuit Zeeland met de trein nog goed te doen, al stelde de NS dan wel ProRail de bezoekers uit de provincie danig op de proef door snelbussen in te zetten, de sloomste vervoersmiddelen die je kunt bedenken.

De goede oude 013. Zo oud is die inderdaad niet, maar ik heb heel wat uurtjes al dan niet beneveld doorgebracht aan de bar in de kleine zaal of de Batcave. Dit doorgaans tijdens optredens van obscure metalbandjes uit de krochten van de aarde. Het was dan ook een aangename nostalgische ervaring om als binnenkomer de band This Will Destroy You lawaaiige gitaarmuren te zien optrekken die de trommelvliezen eens goed schoonspoelden. De postrock band viel wel wat veel in herhaling in de vier lange nummers die er gespeeld werden, maar die gehoorbeschadiging was in ieder geval al binnen.

Dat was maar goed ook, want bij het optreden van Psychofagist is het aan te raden de schelpen te bedekken. De extreme grindcore van de Italianen in de Batcave is eigenlijk ronduit belachelijk. Dat je overal maar breaks, tempoversnellingen, onnavolgbaar geschreeuw en een piepende trompet ingooit betekent nog niet dat je technische jazzgrind speelt. De extremiteit was echter van een dermate absurd niveau, dat ik Psychofagist dan toch als “vermakelijk” classificeerde.

Ik kwam natuurlijk voor het optreden van Richard Youngs in de Pauluskerk. Net toen ik op het punt stond om deze website om te toveren in een fanpage voor de Britse muzikant, deed hij mij tegen alle verwachtingen in daarin twijfelen. In de muisstille kerk trad hij namelijk op met zijn stem als enige instrument. Spelend met de stiltes en de sfeer in Gods huis bracht hij geïmproviseerde a capella versies van nummers die zijn hele carrière omvat. Dat leverde voor het publiek soms ongemakkelijke momenten op. Halverwege het optreden was de helft van de zaal al vertrokken, maar Youngs hield vast aan zijn bijzondere concept. Met een stylofoon bepaalde hij tussendoor de toonhoogte van zijn stem om daarna wederom op hypnotiserende wijze zijn teksten voor te dragen. Ik ben nog steeds een beetje van slag.

Dat maakte wel dat ik het optreden van Circle – de Finse band die alle genres afloopt – heb gemist. Gelukkig kon ik mij ook amuseren bij The Skull Defekts, terug in de Batcave. De Zweedse band is er eentje waarmee je de buren uit huis jaagt. Met noisy avantgarde rock, primitieve drums en elektronische effecten maken ze er een behoorlijke brij van die ook een vleugje no-wave in zich heeft. Over wave gesproken: beneden verschenen de Noren van Serena Maneesh op het podium. Shoegaze zoals dat hoort, met een hoop lawaai en toch herkenbare liedjes.

Hoewel het programmaboekje vol staat met acts die de avond nog meer hoogtepunten brengen, gebiedt het programmaboekje van de NS dat de reis naar Zeeland moet worden ingezet. Met lichte weemoed verlaat ik het meer dan vermakelijke Incubate festival. En toch, vijf acts zien op een festival is in ieder geval al een persoonlijk record, dat ik volgend jaar ga proberen te verbreken.