Tag archieven: klassiek

Deux Filles – Space & Time

Deux Filles

Meer dan dertig jaar geleden was daar het tragische verhaal van het Franse meisjesduo van Gemini Forque en Claudine Coule, die op vakantie naar Lourdes op de meest vreemde manieren hun ouders verloren en toen maar hun gedeelde verdriet omzetten in twee prachtige albums. Kort daarna leken ze van de aardbodem verdwenen. De wildste geruchten over ontvoeringen in Noord-Afrika en spontane zelfontbranding deden de ronde, wat de mystiek waarmee Deux Filles inmiddels was omringd, alleen maar groter maakte.

Goedgelovig als de gemiddelde Nederlandse kiezer hadden we ondanks de hoekige kaaklijnen en de baardgroei van de hoofdpersonen op de albumcovers natuurlijk nooit kunnen vermoeden dat achter Deux Filles componist Simon Fisher Turner en producer Colin Lloyd Tucker schuilgingen. Qua marketing waren ze de tijd ver vooruit. Hun ware identiteit kennen houdt geen teleurstelling in voor laatkomer Space & Time; drie decennia later weet de verkleedpartij haar charme en mystiek volledig te behouden.

De plaat is verdeeld in korte stukken – een erfenis van het componeren van muziek voor films wellicht – die op het eerste gehoor alle connectie met elkaar missen. In iets meer dan drie kwartier schieten we van melancholische neo-klassiek, solo piano en dromerige ambient naar fluisterende slaapliedjes, Spaanse gitaar, spoken word, field recordings en een enkel nummer met ritmische exotica. Als omschrijving mag dat een chaos heten, tijdens het luisteren grijpt de stijl constant terug naar de twee eerdere platen: met een soort vrouwelijke sierlijkheid, kinderlijke speelsheid en bescheiden humor beweegt Deux Filles zich in het mistige grensgebied van soundtracks, lieflijke chansons en non-muziek.

De karakters Gemini Forque en Claudine Coule blijken na deze plaat nog springlevend. Het 24e nummer (met 9 minuten als enige de duur van een single overstijgend) draagt de sarcastische titel Happy Ending met zich mee, maar dit donkere nummer voelt niet als een definitief afscheid. Na wat ze allemaal hebben meegemaakt, verwacht ik dat het duo nog wel een aantal rocksterren zal overleven.

Space & Time is uitgebracht door Les Disques du Crépuscule op CD en LP. Het van origine Brusselse label met een aardige reputatie heeft ook nog de dubbel CD met de eerste twee albums op voorraad, een uitgave die in 2012 op mrbungle.nl in het het lijstje van beste heruitgaven belandde.

Mississippi Records on Tour

In 2003 richtte Eric Isaacson samen met Warren Hill de platenzaak Mississippi Records op, in Portland, Oregon. Het groeide uit tot één van de meest productieve platenlabels van Amerika als het aankomt op het heruitgeven van obscure, lang vergeten of niet meer verkrijgbare albums en artiesten. Ik noem even tussen neus en lippen door legendarische namen als Pandit Pran Nath, Dead Moon, The Ex, Abner Jay, Michael Hurley, Bruce Haack en Kesarbai Kerkar. Een bijzondere prestatie, en dat terwijl het label – zeker in de beginjaren – geen cent uitgaf aan promotie. Sinds vorig jaar hebben ze een website, om je daarvan een idee te geven.

Toch kan het natuurlijk geen kwaad de filosofie van Mississippi Records verder te verspreiden. Eric Isaacson heeft daarvoor een uitgebreide route door Europa uitgestippeld, samen met drie artiesten die muziek uitbrachten op het label: Marisa Anderson, Lori Goldston en Dragging An Ox Through Water. Naast optredens van deze drie solisten, zal Isaacson door middel van film, lezing en diashow de bezoeker een wervelende geschiedenisles voorschotelen: een “cosmic and earthly history of recorded music”, gezien vanaf de geboorte van de eerste ster in het universum tot en met de jaren tachtig, de blik gericht op Noord-Amerika.

Wie het cd boekje van Nirvana’s MTV Unplugged In New York weleens heeft bestudeerd, zou de naam Lori Goldston bekend kunnen voorkomen. De uit Seattle afkomstige celliste loopt al een tijdje mee en op haar curriculum vitae prijken inmiddels samenwerkingen met onder andere David Byrne, Secret Chiefs 3 en Earth (het Angels Of Darkness tweeluik). Helemaal solo is ze echter nog maar aan het begin van haar carrière, getuige Creekside: Cello Solo, dat eerder dit jaar uitkwam bij Mississippi. De klassiek getrainde Goldston weet met enkel haar dierbare instrument een serie prachtig bewegelijke instrumentale stukken te produceren. Hoewel behoorlijk traditioneel – uitermate passend voor het label – zijn de composities geraffineerd en voorzien van een vol, helder geluid. Het is welhaast onmogelijk dat de warme melancholische klanken van Goldsto je onberoerd laten.

Dragging An Ox Through Water is het alter ego van Brian Mumford, net als Mississippi Records afkomstig uit Portland. Mumford heeft een voorliefde voor versleten akoestische gitaren en zelfgemaakte elektronische effecten, wat al snel de benaming “Drone Americana” voor zijn muziek opleverde. Op zijn laatste Mississippi album, Panic Sentry, blijven invloeden uit de moderne tijd evenwel beperkt tot wat echo’s, gezoem en gebliep op de achtergrond. Dragging An Ox Through Water is daarom een artiest die – alleen luisterend naar het gitaarwerk en zang – als conventioneel kan worden gezien, maar anderzijds verfrissend en vernieuwend bezig is. Zonder meer een aanwinst voor Mississippi en de Europese podia, dus.

Marisa Anderson is misschien wel de meest bekende van de drie. Haar album The Golden Hour eindigde in 2011 nog op nummer tien in mrbungle’s jaarlijkse opsomming van beste albums. Daarna verscheen nog het uitstekende Mercury en nog niet zo lang geleden Traditional And Public Domain Songs, waarbij de titel al veel zegt over de muziek. Ze wisselt in de genres blues en folk gemakkelijk van lichte improvisatie naar zware psychedelische stukken, van akoestisch naar elektrisch en van rauwe deltablues naar complexe fingerpicking composities. Haar gevoel voor melodie in haar instrumentale nummers zorgt ervoor dat de muziek van Anderson je niet loslaat.

Deze tour biedt ongetwijfeld een fascinerende kijk in de keuken van Mississippi Records en een unieke kennismaking met het label en enkele daaraan verwante artiesten. Op vier data in september en oktober kun je deze bijzondere gebeurtenis aanschouwen in Nederland en België:

16 september: Rotterdam, De Player
25 september: Amsterdam, OCCII
2 oktober: Brussel, AB
3 oktober: Nijmegen, Extrapool

Jozef van Wissem & Jim Jarmusch

Jozef van Wissem (geboren te Maastricht, wonend in New York) poogt al een aantal jaren de luit te bevrijden van haar middeleeuws stramien, met een aantal prachtige en evenzo sfeervolle albums tot gevolg. Wanneer we filmmaker Jim Jarmusch naast hem op de hoes van Concerning The Entrance Into Eternity zien staan, krabben we ons even achter de oren: een vreemde combinatie. Denken en luisteren we verder, dan zien we eigenlijk twee stijlen die perfect bij elkaar passen.

Beiden delen een liefde voor muziek, experiment, en in zekere zin een drang naar onafhankelijkheid. Op alledaagsheid zal men ze in ieder geval niet betrappen. Jarmusch speelde vroeger in een aantal verschillende nowave- en punkbands en focust zich bij zijn films zeker niet alleen op beeld. Deze samenwerking kwam dan ook tot stand toen Jarmusch Van Wissem vroeg de soundtrack van een nieuwe film te verzorgen. Het project groeide echter uit tot een heus album, terwijl de bewuste film nog gemaakt moet worden.

Van Wissem bespeelt de dertiensnarige luit zoals we dat van hem gewend zijn: minimale folkcomposities, die zijn terug te voeren op de renaissance- en barokke stijlperiode, gestoeld op herhaling. Complexe palindromen (die de stukken achterstevoren hetzelfde laat klinken) en terugkerende patronen zijn kenmerken die we op al zijn albums terugvinden. Zo ook op The Joy That Never Ends uit 2011, waarop Jarmusch voor het eerst – in één nummer – zijn opwachting maakte op de elektrisch gitaar.

Met een geluid ondergedompeld in feedback creëert Jarmusch lichte drones – gitaarambient is misschien een betere benaming – die een zoemende ondergrond vormen voor Van Wissem’s spel. Soms overheerst de één, soms eist de ander de hoofdrol op. In de openingstrack Apokatastasis (Restoration) zijn de heren aardig in balans, maar in het titelnummer bijvoorbeeld wordt Jarmusch meer naar de achtergrond gedrongen. Om in The Sun of the Natural World is Pure Fire keihard terug te slaan, met een negen minuten durende woedende muur van gitaarfeedback. Overigens zonder dat de luit ondergesneeuwd raakt. In het afsluitende nummer horen we Jarmusch donkere, autoritaire stem nog een tekst oplezen op dit voor de rest instrumentale album. Het is een tekst die net als de titels afkomstig is van de Zweedse wetenschapper, filosoof en theoloog Emanuel Swedenborg. Zonder verdere herkenningspunten ademt de muziek de genialiteit en mystiek van zijn werken.

Mijn favoriete film van Jarmusch is misschien wel Coffee And Cigarettes. Een film in zwart-wit met nauwelijks een soundtrack, maar wel met een rits excentrieke muzikanten in de hoofdrol. Op Concerning The Entrance Into Eternity zijn het Van Wissem en Jarmusch die met elkaar in gesprek gaan. Niet met koffie en sigaretten, maar met een luit en gitaar. Een intrigerende dialoog tussen twee boeiende personages is het gevolg. Een ontspannen, losse conversatie, waarbij men elkaar laat uitpraten maar waar nodig is ook perfect aanvult. De slotzin kan dan ook niet anders luiden dan dat het album tot mijn favorieten van dit moment behoort.