Tag archieven: recensie

Jürgen Müller

Het is algemeen bekend dat het geluid van kalm stromend water een rustgevende werking op de menselijke geest heeft. Dat heeft waarschijnlijk te maken met onze oerinstincten, die ons vertellen dat we niet zonder water kunnen. Horen we water, dan voelen we ons veilig en vertrouwd en kunnen we ons innerlijk als vanzelf overgeven aan een meditatieve staat van ontspanning. Of iedereen dat ook heeft bij new age muziek valt te betwijfelen, hoewel het genre vaak hand in hand gaat met waterige (natuur)geluiden. Een mooi voorbeeld is de recentelijk verschenen lp Science Of The Sea van Jürgen Müller.

Achter deze release gaat een hele geschiedenis schuil. Jürgen Müller (1948, Hamburg) was een Duitse student oceanografie die eind jaren zeventig wat keyboards installeerde op zijn woonboot in Heikendorf. Ongeoefend maar geïnspireerd geraakt door onder meer zijn onderzoek op de Noordzee wist hij zijn fascinatie voor de raadsels en romantiek van de grote zeeën om te zetten in geluid. Honderd exemplaren van zijn eerste en enige album – uitgebracht in 1982 – vonden hun weg naar familie en vrienden, en bereikten nooit de juiste mensen om zijn muziekcarrière de juiste richting op te duwen. Zodoende stierf deze een stille dood. De originele tapes kwamen kort geleden in handen van Digitalis Recordings, zodat deze plaat toch nog de waardering kan ontvangen die ze verdient. Een biografie om van te smullen, of misschien zelfs in twijfel te trekken. Een zoektocht op Google sluit het ene noch het andere uit.

Zonder het waarschijnlijk zelf te weten, heeft Jürgen Müller ruim dertig jaar geleden de essentie van new age en kosmische musik te pakken gekregen. Langzaam golvende keyboardtapijten en effecten als borrelende luchtbelletjes, drijvend op een klankpalet die het beste van Hans-Joachim Rödelius en andere avant-garde muzikanten uit die tijd weer naar boven haalt. En dat voor iemand die zonder ervaring en kennis aan de slag is gegaan met geleende en tweedehands instrumenten. Goed, hier en daar druppelt er wat amateurisme doorheen en het geluid is aan de ondiepe kant, maar dat komt de charme van dit album alleen maar ten goede.

Als ik op dit moment naar mijn persoonlijke hitparade kijk, concludeer ik dat new age steeds vaker als inspiratiebron dient voor nieuwerwetse al dan niet experimentele muziek. New age en synthesizers zijn weer cool, en is niet langer gedoemd om alleen bij stoffige reformwinkels in de schappen te liggen. Deze “heruitgave” van Science Of The Sea komt dus allerminst ongelegen. Helaas is deze recensie alweer te laat om het vinyl aan te prijzen; de vijfhonderd exemplaren zijn reeds overal uitverkocht. Gelukkig zijn de digitale bestanden ongelimiteerd verkrijgbaar.

Pure X – Pleasure

Sinds de cassette Future Nostalgia eind 2009 verscheen, wist ik het: Pure X heeft de potentie om een geweldig debuutalbum te maken, dat met gemak boven de grijze massa uitstijgt. De band (voormalig Pure Ecstasy, voortgekomen uit Silver Pines) voedde die gedachte behoedzaam met de kwaliteitssingles Easy, Voices en de split 7” met Sleep∞Over. Eerder dit jaar konden we op de 10” Chain Reflection (korte recensie hier) al horen hoe het er in de oefenruimte aan toeging, en het label Acéphale zorgde recentelijk ook nog eens voor een best-of-so-far You’re In It Now op 12” vinyl. Maar het wachten was op een full-length release die alle beloftes in één keer zou inlossen.

Welnu, de eerste creatie van dit trio uit Austin dat zich een album mag noemen draagt de naam Pleasure. Een verboden genot, afgaande op de bondage accessoires die op de hoes prijken. Voor de rest ziet de voorkant eruit alsof we op het punt staan een streekroman open te slaan, waarin romantiek en tragedie hand in hand gaan. Zo gek is die omschrijving niet voor de muziek van Pure X. De gitaarakkoorden verdrinken in een diep, donker moeras van distortion en echo’s, terwijl de plakkerig geworden bas en drums zich ternauwernood aan een rottende boomwortel kunnen vastklampen, er met de snelheid van een slak uitkruipend. Zanger en gitarist Nate Grace vindt dat het juiste moment om liefdesliedjes te gaan zingen. Ook daar klinkt overigens een hoop pijn door, getuige de in falset gezongen “oohs” en “uuhs” en de lange uitlopen aan het einde van ieder couplet.

Ondanks dat de naam noodgedwongen werd ingekort (een zanggroep uit San Francisco had al eerder de naam Pure Ecstasy uitgekozen) is de werking van de mdma er niet minder op geworden. De door Galaxie 500 geïnspireerde slowcore wordt dermate beheerst door vertragende, vaagmakende pedaaleffecten dat er onherroepelijk een trip indaalt, de tijd wordt vergeten en de gedachten afdwalen naar gelukkigere momenten op een warm en zonnig strand. Ja, ook relaxte surf- en sixtiespop zijn niet ver weg, zelfs The Jesus And Mary Chain of My Bloody Valentine niet, zonder dat die invloeden gevolgen hebben voor het kenmerkende geluid. Want veel is er niet veranderd, als we de nieuwe nummers afzetten tegen twee oudere singles (Easy en Voices) die het album hebben gehaald. Misschien is de samenhang ook wel te danken aan het feit dat alle tien de tracks live zijn opgenomen, zonder overdubs. Wie goed luistert, hoort de band af en toe een foutje maken. Authentiek en eerlijk.

Pure X – Dry Ice

Met dit debuutalbum maakt Pure X de belofte meer dan waar en ontworsteld zich ermee aan de hype, door diverse muziekblogs aangewakkerd. Ze nestelen zich comfortabel tussen andere hip gevonden psychedelische lo-fi bands die Amerika de laatste paar jaar rijk is geworden. Pleasure kwam daar begin deze maand uit op lp en cd, Europa volgt in augustus (ik kon niet wachten).

Washed Out – Within And Without

Laten we in deze recensie de woorden “chillwave” en “zomer” eens achterwege laten. Die heb ik al te vaak gebruikt om de muziek van Washed Out te beschrijven. Ze zijn bovendien nogal voor de hand liggend, en misschien zelfs oneerbiedig tegenover het eerste echte debuutalbum van Ernest Greene. Het genoemde genre is namelijk allang ondergesneeuwd door ongetalenteerde wannabees en de muziek beperkt zich heus niet alleen tot zonnige perioden, getuige het kletsnatte lagedrukgebied dat afgelopen week over Nederland trok.

Washed Out – Amor Fati

Washed Out werkt met een simpele formule: warme synthesizers en orgeltjes, vertraagde discobeats en zwoele vocalen (allen © jaren tachtig). Door die drie elementen enkele keren tijdens een nummer te laten samenkomen ontstaat er meerdere malen een euforische climax, dat als een bloementjesdeken zachtjes op je neerdaalt. Simpel, doch effectief. Within And Without gaat op dat gebied voortvarend van start met de eerder op internet verschenen nummer Eyes Be Closed en Echoes (heerlijk ritme!). Ook Amor Fati behoort diezelfde buitencategorie.

Daarna zwakt het album wat af, wordt het een beetje soft en ligt de nadruk teveel op melancholie. Die belletjes in Far Away zijn leuk, maar verliest met strijkers de sterke punten van Washed Out uit het oog. Before onthoudt zich eveneens van het gewenste moment suprême. Even denk ik dat een volledig album Ernest Greene teveel is. Had hij zich niet beter op kleinere releases kunnen focussen? En bij een kleiner label kunnen tekenen, in plaats van bij het relatief grote Sub Pop? Naarmate het aantal luisterbeurten gestaag stijgt, slik ik deze kritiek weer in. Er is namelijk geen enkele plaat die mij telkens zo ontspannen achterover doet leunen.

Gelukkig is Within And Without geen herhaaloefening geworden. De meesterlijke ep die hierin aan voorafging, Life Of Leisure, was slechts gelimiteerd verkrijgbaar (de edities die je kunt vasthouden, althans) en even bekroop mij de vervelende gedachte alleen bekenden tegen te komen. Dat is alleen het geval bij het meeslepende You And I, dat eerder in het Adult Swim Singles Program 2010 verscheen. Caroline Polachek van Chairlift zingt hier mee. Het mag zich meteen één van de grootste hits van het album noemen. Het wordt nog gevolgd door het rustige en onopvallende titelnummer, en de relatief kale afsluiter A Dedication, waarin een droevige piano de hoofdrol speelt.

Ondanks wat mindere nummers heeft Within And Without het in zich om – net als Life Of Leisure vorig jaar – de meest gedraaide plaat van het jaar te worden in huize mrbungle. Waarvoor hulde.