Jaarlijst 2014: archief, compilaties & heruitgaven

1. Peter Jefferies – Electricity
Het tweede solo album van de Nieuw-Zeelander Peter Jefferies vierde dit jaar zijn twintigste verjaardag. Reden voor een feestje en een prachtige heruitgave op dubbel lp, met nummers die nooit eerder op vinyl verschenen. Nog meer dan op zijn debuut toont Jefferies hier zijn talent met enerzijds dreigende pianosongs en anderzijds subtiele melancholieke nummers met cello en gitaar. Maar het is vooral zijn stem die je meesleurt in zijn donkere singer-songwriter wereld; het titelnummer en het boze Just Nothing bijvoorbeeld, staan bij mij altijd garant voor kippenvel. De heruitgave van zijn eerste album eindigde vorig jaar nog op de derde positie trouwens, een teken dat de releases van deze muziekleraar aan alle actualiteit voorbij gaan.

2. Robert Turman – Spirals Of Everlasting Change / Way Down / Three Parts
Halverwege de jaren zeventig dook Turman’s naam voor het eerst op in de industrial scene als de helft van NON (de andere helft was uiteraard Boyd Rice). Maar wat mij betreft was hij op z’n best solo, waar zijn gave en experimenteerdrift niet gehinderd werden door andere ideeën dan zijn eigen. Een mooi voorbeeld is het briljante Way Down uit 1987 waarop dark wave, industrial en minimal synth werd gecombineerd. Een act als Vatican Shadow lijkt opeens behoorlijk overbodig. En zo waren ook de veranderlijke tape loops van Spirals Of Everlasting Change uit 1982 hun tijd ver vooruit. Three Parts was overigens nog niet eerder uitgebracht, maar opgenomen begin jaren negentig met een simpele tape recorder. Dat er drie stukken met orgel-euforie op verschijnen zegt genoeg: Turman was misschien wel een van de beste experimentele artiesten van zijn tijd en deze heruitgaven op vinyl zijn daarom niet minder dan essentieel.

3. Harry Pussy – Harry Pussy
Het debuut van Adris Hoyos en Bill Orcutt was in 1993 een twintig minuten lange middelvinger naar punk, rock, no wave en noise. Het enige waar het duo naar op zoek was in die tijd was de muzikale vertaling van chaos, woede en wanhoop. Met The Dead C en de meest eenvoudige akkoorden van The Ramones in het achterhoofd en een kapotte gitaar en dito versterker als materiaal maakte Harry Pussy van hun debuut één grote zwijnenstal in productie, ritmes en vocalen, en als je je even laat meeslepen van jouw huis ook. Deze heruitgave (slechts zeventig exemplaren) op het label van Orcutt is zeker niet zo omvangrijk als de compilatie One Plus One van twee jaar terug, maar dit ziedende statement en het geboortecertificaat van zijn nog steeds herkenbare gitaarstijl is veel meer waard dan een best of.

4. Laurence Vanay – Galaxies
Jacqueline Thibault had het niet van een vreemde; ze was getrouwd met muzikant en producer Laurent Thibault, wiens naam onder andere op het eerste album van Magma prijkt. Ondertussen was ook haar debuutplaat Galaxies, uitgebracht in 1974 onder het alter ego Laurence Vanay, een veelgezochte zeldzaamheid in de vinylbakken met Franse progrock geworden. Tijd voor een heruitgave dus. Galaxies is het best te omschrijven als progressieve chanson: luchtig, sensueel en spacy met avant-garde keyboard- en gitaarspel, een Hammond orgel en de onvermijdelijke fluit, alsof Brigitte Fontaine een tripje buiten de dampkring maakt. Galaxies is een zeer ontspannen plaat die tegelijkertijd Franse melancholiek dan wel romantiek en typisch psychedelische experimenten uit de jaren zeventig weet te combineren.

5. Fushitsusha meets Peter Brötzmann – Nothing Changes No One Can Change Anything, I Am Ever-Changing Only You Can Change Yourself 
Deze drie cd’s vormen een registratie van een uniek live concert van Fushitsusha met saxofonist Peter Brötzmann, achttien jaar geleden opgenomen in Tokio. In het eerste uur komt de Duitser evenwel niet voor; het is het typische, ingewikkelde geluid van de Japanse band dat het eerste uur domineert, het midden houdend tussen bloedstollende vrije percussie en oorverdovende psychrock, Keiji Haino sturend met zijn dwingende stem. Verderop komt de sax wel in actie, eerst bijna onherkenbaar, later in de overstuurde jam-modus die we hadden kunnen verwachten. Het spel van Brötzmann vormt dan een bizarre symbiose met de onheilspellend lachende en schreeuwende Haino. Na drie uur kun je bijna niet anders dan de conclusie trekken dat deze set er één is geweest waar je mond van open valt. De op het internet rondzwevende bootleg van dit concert had ik overigens al eens gehoord, maar de fantastisch uitgevoerde verpakking heeft hier een grote meerwaarde.

Sun Ra

6. Sun Ra – Church Organ 1948
Weliswaar een bootleg, maar wie maalt daarom als het gaat om één van de eerste opnames van de engel van Saturnus? In een soort kosmische swingstijl bespeelt Sun Ra een kerkorgel, met prachtige melodieën en harmonieën tot gevolg. Tegelijkertijd hebben de composities iets spookachtigs en primitief, mede dankzij de overbelaste en ruwe opnames. Het vinyl hoeven we niet om te draaien; met een minuutje of tien zijn we wel klaar. Desalniettemin is Church Organ 1948 een uitgave met impact, de luisteraar achterlatend met een buitenaardse ervaring.

7. Various – Dunedin Double
Normaal heb ik het niet zo op alle heruitgaven die “speciaal” op Record Store Day verschijnen, maar voor deze dubbele 12″ maak ik graag een uitzondering, zeker nu de aanschaf van het origineel een beetje teveel een aanslag op de portemonnee aan het worden is. In 1982 namen vier bands uit het Nieuw-Zeelandse Dunedin op een 4-track recorder nummers op voor deze compilatie, vier bands die later zouden worden gezien als grondleggers van het typische lo-fi en DIY Dunedin-indiepop-geluid. Present zijn The Chills, Sneaky Feelings, The Stones en The Verlaines. Met deze release haal je niet alleen charmante melodieën, puntige riffs en vaak heerlijke luie vocalen in huis, maar ook een stukje historie van het Flying Nun label.

8. Woorden – Woorden
Bizarre compilatie van vier Nederlandse dichters: Simon Vinkenoog, Bob Lens, Hans Wesseling en Nona. In de tijd (zo eind jaren zestig) dat hevig drugsgebruik nog wel eens wat creatiefs opleverde, stelde het viertal deze lp samen met veelal onnavolgbaar gesproken gedichten in het Nederlands met als begeleiding iets wat we het beste kunnen omschrijven als geïmproviseerde muziek. We horen invloeden uit de freejazz wat betreft de drums, er lijken er noisy collages van tape voorbij te komen, wazige folk, een rituele voorloper van de krautrock en solo’s op harmonica. Het zijn vooral de vocalen die verwarring en humor zaaien, maar tezamen is het helemaal een freakshow die geen gelijke kent. Woorden is na verloop van tijd een heilige graal geworden voor de liefhebber van de betere psychedelische trips, en deze heruitgave (zij het een onofficiële) komt dus als geroepen.

9. The Spies – The Battle Of Bosworth Terrace
The Spies was tot voor kort een band waarvan het bestaan alleen geverifieerd kon worden door diegenen die ze eind jaren zeventig weleens had zien optreden in Wellington. In een doos notabene onder het huis van Alastair Galbraith – een invloedrijk muzikant uit Nieuw-Zeeland – lag schijnbaar nog ergens een tape met opnames van het collectief, dat met gestolen apparatuur een serie nummers en experimenten vastlegde voordat hun spullen door de politie in beslag werden genomen. De opnames kwamen uiteindelijk weer terug bij één van de muzikanten en zodoende verschijnt 35 jaar na dato het eerste en enige album van The Spies. Heerlijke dromerige psychpop met een hoog DIY gehalte en die magische avant-garde trekjes die alleen maar uit dit werelddeel kunnen komen. Een essentieel onderdeel van de muziekhistorie van Nieuw-Zeeland.

10. Alvarius B. – What One Man Can Do With An Acoustic Guitar, Surely Another Can Do With His Hands Around The Neck Of God
Dit album van de Sun City Girls-oprichter Alan Bishop noemde ik al eens in dit jaaroverzicht van de overgebleven leden van de fameuze band. Het materiaal uit de periode 1990-1999 roept sneller herinneringen op aan de hoogtijdagen van de groep dan aan zijn recentere solowerk, of zijn toch wat minder interessante uitspattingen met The Invisible Hands. En dat is de voornaamste reden dat deze lp met de lange titel in dit lijstje staat. Ruwe instrumentale blues zonder concessies, lelijk en riekend naar oud tabak, gemaakt om iedereen direct het harnas in te jagen. En toch schemeren daar de invloeden uit het Midden-Oosten en Azië door, wat van Alvarius B. een meer briljante muzikant maakt dan je op het eerste gehoor zou denken.

11. Jack Ruby – Jack Ruby (vol. 1 & 2)
12. Orphan Fairytale – My Favorite Fairytale
13. Mystic Siva – Mystic Siva
14. Morton Subotnick – Silver Apples Of The Moon
15. Sunroof! – Rock Power
16. Various – Ghostriders In The Sky
17. Gordon Ashworth – S.T.L.A.
18. Lewis – L’Amour
19. Joel Vandroogenbroeck – Biomechanoïd
20. Fennesz – Venice

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *