Tag archieven: kapel

Avonduren in de kapel

Avonduren is vernieuwd! Het bewonderenswaardige concept met akoestische optredens in een intieme setting is terug op een andere locatie dan dat ik gewend ben, en ook zie ik een hoop nieuwe gezichten. Dit in tegenstelling tot het affiche, want Peter Broderick is de eerste artiest bij Avonduren die voor de tweede keer op het programma staat. De eeuwenoude kapel van Hoogelande, op één van de laagste puntjes van Walcheren, leent zich uitstekend voor de sfeer waar het bij dit concept om draait. Het is er knus, de kaarsen en olielampen geven onbeduidend warmte & licht en de stoelen blijken evenveel zitcomfort te bieden dan de harde houten vloer bij Espressobar Ko D’oooooooor in Middelburg. Laat maar komen!

Het is de bevallige Laura Arkana die de zo goed als uitverkochte avond opwarmt met haar zachte stem en gitaarspel. Het talent van de Nederlandse werd door Broderick ontdekt en verder ontwikkeld; een betere leraar kun je niet wensen. Toch heeft ze haar eigen stijl, dat zich vooral kenmerkt met gezang in haar moerstaal. Dat is ook gelijk haar minpunt. Bij Nederlandstalige muziek duikt op een of andere manier altijd “cd van jou, cd van mij” op in mijn hoofd, met alle gevolgen van dien. Teksten over huilen in de supermarkt (komt ook bij mij voor), luchtballonnen en het vuilnis komen zo wel erg direct over, truttig als een ballade van Kinderen voor Kinderen. Er moet wel gezegd worden dat ze haar stem in deze live setting loepzuiver weet te houden, waarmee ze haar pas uitgebrachte debuutalbum overstijgt.

Wat mij meteen tot een recensie van Lentemuziek brengt. Het is duidelijk het werk van een verlegen meisje, zachtjes en voorzichtig zingend, de gitaar bespelend alsof ze bang is dat er geluid uit komt. Het album moet het dan ook vooral hebben van de inbreng van Broderick, op viool en piano. Hij pakt geen moment de hoofdrol van Laura af, de begeleiding wijselijk op de achtergrond houdend. Lentemuziek staat immers in de schappen als “Laura Arkana met Peter Broderick” en niet andersom, maar van binnen lijkt hij te weten dat zonder hem de acht liedjes nauwelijks overeind blijven. Overigens bevat de verpakking van het vinyl (ontworpen door Rutger Zuydervelt a.k.a. Machinefabriek) ook een Engelse vertaling van de teksten, zodat ik lekker in het buitenlands kan meezingen.

Eén van de redenen dat ik bovengenoemde samenwerking liever andersom had gezien is onder meer het optreden van het duo in een Brabantse kapel, eerder dit jaar. Toen liet Peter Broderick, te gast op het Glocal project van het nu aan de gang zijnde Incubate festival, doorschemeren dat er een opvolger van zijn singer-songwriter album Home aan zit te komen. Daar had hij geen piano bij nodig. In de kapel staat echter een glimmende vleugel opgesteld, waardoor deze avond de nadruk toch weer op het album How They Are en andere neoklassieke werken komt te liggen. Dat hadden we al eens gehoord. De voorspelling dat hij meer van zijn aanstaande album zou laten horen komt niet uit. Gelukkig zijn er uitzonderingen in zijn compacte set, waarbij hij met zijn imitatie van Brabantse koeien en schapen de lachers op zijn hand krijgt.

Avonduren was toe aan iets anders. Iets wat voor verse aanwas in de toeschouwers zou zorgen, iets dat weer enthousiasme opwekt bij de bezoekers van het eerste uur. Zonder dat er iets verloren is gegaan van de inmiddels typische kenmerken is het gelukt de optredens nieuw leven in te blazen, dankzij de unieke locatie. Aan bijzondere artiesten was namelijk al geen gebrek. Ik kijk in ieder geval weer uit naar de volgende editie.

Brabantse kapel

Eén van die dingen die het Tilburgse Incubate festival uniek maakt is het Glocal project. Door diverse artiesten kennis te laten maken met de Brabantse cultuur, omgeving en geschiedenis ontstaat een unieke vermenging van muziek (ofwel andere kunst) en authentiek provincialisme. De kracht hiervan schuilt ook in het feit dat het festival aansprekende namen uit de alternatieve muziek weet te strikken, zodat niet-Brabanders zoals ik graag een uitstapje ervoor maken.

Gisteravond bleek Google Maps een waardeloze hulpbron om de Ursulinenkapel in Tilburg te vinden. Achter een appartementenblok ligt een hofje verborgen, zodat de kleine kerk nagenoeg onzichtbaar blijft achter waar de vijfde stad van Nederland ook om bekend staat: beton. Maar eenmaal binnen waant men zich in een gemoedelijk, nietig dorpje waar iedereen elkaar kent. Het haardvuur brandt en de Vedett laat zich uitstekend smaken.

Dit jaar is Peter Broderick te gast bij Glocal. Hij bivakkeert tien dagen in het boerse landschap van Brabant, en doet hier inspiratie op voor wat ongetwijfeld mooie muziek gaat opleveren. Hij is ook de “special guest” van vanavond en zal het voorprogramma verzorgen, waarbij hij op zang wordt bijgestaan door de lieftallige Laura. De laatste paar releases van Broderick concentreerden zich vooral op de neoklassieke muziek, met de piano in de hoofdrol. Hij heeft echter ook weleens een echte singer-songwriter plaat gemaakt, Home. De aanwezige instrumenten (gitaar, viool, looppedaal) halen de sfeer van laatstgenoemde weer een beetje naar boven, en doen smachten naar een opvolger. De Amerikaan speelt maar vijf liedjes (waaronder één nieuwe), wat het stil te krijgen van de kapel tot een schijnbaar eenvoudige missie maakt.

Vorig jaar was Ben Chasny (Six Organs Of Admittance) eenzelfde rol als Broderick toebedeeld. Geïnspireerd door de kleine kapellen in Brabant nam hij een concept album op, die hij vooralsnog alleen live in de Pauluskerk liet horen. Six Organs Of Admittance-label van het eerste uur – Pavilion Records – brengt de registratie daarvan nu uit op vinyl, plus twee nummers die in zijn thuisland zijn opgenomen. Daar hoort uiteraard een volwaardige presentatie bij, op een passende locatie. De Ursulinenkapel is daarom niet alleen uniek; het haalt ook de ambiance naar voren die Ben Chasny in gedachten moet hebben gehad bij het maken van dit album, Maria Kapel.

De productieve Amerikaan begint met drie nummers van deze nieuwe plaat, die na het optreden voor het eerst verkrijgbaar is. Hij moet zich even later verontschuldigen dat hij er niet meer speelt. Maria Kapel blijkt live een technisch hoogstandje en een veelvergende uitdaging. Een gevarieerde set is het gevolg. Terwijl het daglicht steeds minder door de glas-in-loodramen dringt, zijn we getuige van een prachtig intiem concert, met de free folk die we zo graag horen. Chasny mag dan alleen zijn met zijn gitaar vanavond, hij zal zich gesteund voelen door het publiek. Dat laat zijn waardering blijken door ademloos te genieten van zijn spel, en te belonen met luid applaus. Hij haalt daarom nog een “oldie” van stal als toegift. Prachtige avond, en één van de beste optredens die ik dit jaar zag.

Filmpjes door Koen Gijsbers.

Concertbezoek in de kapel van Roepaen

Je hebt concertzalen en je hebt concertzalen. Over het algemeen zijn deze in te delen in twee categorieën. De eerste is het moderne architectonische monster, een zo’n praktisch ingericht stalen of betonnen gebouw, al dan niet gesponsord door een frisdrankmerk. Toegankelijk voor zowel lichamelijk als verstandelijk gehandicapten, en zo een heleboel subsidie binnengraaiend. In deze zalen met een flinke capaciteit spelen dan ook vaak de artiesten van faam of blaam voor een prijsje waar alleenstaande bijstandsmoeders een week van kunnen eten. Een biertje uit een plastic bekertje kost gerust meer dan 5 gulden. Hoewel je met de geluidsinstallatie een familielid in een dorp vijf kilometer verderop uit bed blaast, graaft een vaak pretentieuze geluidsman zich in als een bang konijn en valt het geluid meestal vies tegen in dit soort zalen. Het is natuurlijk absoluut niet links om in dit kapitalistische paradijs naar een concert te gaan, maar de varia en de kwaliteit van de programmering brengt zelfs de kleinkinderen van Roel van Duijn naar het podium.

De tweede categorie is eerder het tegenovergestelde. Dit is vaak een veredelde kroeg waar simpelweg een houten plaat over het biljart wordt gelegd om voor een podium te zorgen. Of er is helemaal geen podium en het publiek plukt net zo vaak aan de snaren als de gitarist zelf. De in de jaren zestig geverfde muren bladderen voort voor een psychedelisch effect. Zodra de band begint te spelen valt de flipperkast uit en de rook die uit de oldskool luidsprekers komt ruikt naar paardenstront. Qua rook- en blowverbod heerscht hier pure anarchie, en een beugel Grolsch kost één euri vijftig. Daarvoor sta je bij enig toiletbezoek wel tot je enkels in een soepje van pis, kots en bloed. De bands die in dit soort etablissementen spelen doen er vaak niet toe, het gaat om de “gezelligheid”. Tot je spijt wordt je de volgende dag wakker in een treinwagon op rangeerterrein Kijfhoek, met een nieuw maar besmeurd t-shirt van Rectal Smegma aan.

Gelukkig zijn er ook nog plekken die op het bovenstaande een uitzondering bieden. Eén daarvan mocht ik kort geleden bezoeken voor een optreden van de Canadese band Great Lake Swimmers, waarover ik al eerder mijn enthousiasme liet blijken. Rivier de Niers zal niet iedereen bekend in de oren klinken, maar aan het Nederlandse gedeelte in Noord-Limburg grenst het kloostercomplex landgoed Roepaen. De historie van het terrein en de bijbehorende gebouwen gaat terug tot de zeventiende eeuw. Wat voor het heden vooral belangrijk is dat er tegenwoordig een succesvolle evenementenorganisatie huist, die regelmatig niet de minste artiesten naar de kapel van het klooster weet te lokken.

Voor een Zeeuw is de reis naar het vlakbij de Duitse grens gelegen Ottersum alsof Europa vaarwel wordt gezegd, maar als in de verte het torentje van de kapel opdoemt, borrelt het landelijke gevoel weer op. Wanneer we het gebouw betreden wordt duidelijk dan hier een bijzondere en authentieke sfeer hangt.  De trappen (lekker rolstoelvriendelijk) leiden naar de imposante kapel. Het geloof in God heeft hier inmiddels plaatsgemaakt voor de religie van muziek, lijken ook de portretten van muzikanten als Zappa, Marley, Dylan en anderen te willen zeggen, hangend onder de nog wel traditionele glas-in-loodramen. Programmeur Chris Tangelder, door wie we overigens hartelijk worden ontvangen, heeft niet alleen een uitstekende smaak; ook artiesten schijnen zich hier te beseffen dat de kapel van Roepaen een bijzondere locatie is voor een optreden. Tony Dekker, die zijn laatste album opnam in onder andere een desolate kerk, keek dan ook uit naar dit laatste Nederlandse optreden van de Europese tournee.

Het voorstelling zelf was intiem en rustiek. De lieflijke Sharon van Etten mag de spits afbijten met haar minimale folk met een rijke stem. Gevoelig probeert zij op haar gitaar een weg te banen naar de harten van de toeschouwers. Zelf raakt ze er ook emotioneel van, bij een liedje voor haar vader. Ze past goed in het straatje van Meg Baird of Alela Diane en haar nieuwe album Because I Was In Love wordt dan ook niet toevalligerwijs op het label van Greg Weeks, bekend van acid-folk outfit Espers, uitgebracht.

De Great Lake Swimmers lijken hun set aan te passen aan de stemming in de kapel. Hoewel Lost Channels best wel een aantal energieke uptempo countrysongs kent, lijken ze vanavond voor de langzame, vredige nummers te kiezen. Het zittende publiek is misschien wat belegen, maar de band kan daardoor wel in alle stilte hun indrukwekkende optreden afwerken. Alleen bij het geweldige nummer Your Rocky Spine wordt door middel van handgeklap om geluid uit het publiek gevraagd.

Ik had een galmend geluid verwacht in zo’n hoge en lange smalle ruimte, maar alles is perfect op elkaar afgestemd, zelfs met vijf instrumenten. Toch is de zalvende Tony Dekker solo op het podium het meest indrukwekkend. De cover Harvest van Neil Young wordt eerst met twijfel ontvangen,  maar later met een welverdiend applaus. Zo ook de rest van de show op een onvergetelijke plek.