Tag archieven: Neutral

KRAAK festival 2015: preview

Het is een jaarlijks terugkerend gebeuren waarbij alle andere bij in het niet vallen: het door het Belgische KRAAK label georganiseerde festival in het in het centrum voor hedendaagse kunst, Netwerk. Het programma is ook dit jaar weer zonder uitzondering een excentrieke en nooit vervelende puzzeltocht waarbij zowel geroutineerde luisteraars als de groentjes op het gebied van avant-garde en outsidermuziek als winnaars uit de bus komen. Deze zeventiende editie heeft het in zich uit te groeien tot een persoonlijke favoriet, want een aantal acts die op 7 maart aanstaande present zullen zijn, werden afgelopen jaar op mrbungle.nl reeds flink bejubeld.

kraak festival 2015

In november organiseerde KRAAK het gloednieuwe en succesvolle volksfeest Eastern Daze; als er één artiest is die hier perfect bij aansluit, is het Lachen Akil wel. Net als de afsluiters toen – The Master Musicians Of Jajouka – specialiseert De Marokkaan zich in traditionele berbermuziek. Met zang en een zelfgemaakte lothar (een soort luit) zijn de liedjes eenvoudig, maar als we afgaan op bijvoorbeeld zijn split lp met het jazzy Louis Minus XVI Duo kunnen we een alleraardigst optreden verwachten.

Via datzelfde Eastern Daze komen we ook alweer vlot uit bij Razen. De band die nog maar kort geleden met hun interpretatie van moderne deep listening de plaat van jaar neerzette, zal op het festival Bryan Lewis Saunders bijstaan. Deze befaamde spoken-word artiest is vooral bekend van zijn serie zelfportretten Under The Influence, telkens gemaakt onder invloed van een andere drug. Hoewel nog niet direct duidelijk is hoe deze Vlaams-Amerikaanse combinatie er uit gaat zien dan wel klinken, kunnen we er gerust van uit gaan dat enige geestverruimende effecten zullen optreden.

Daar houdt de bijdrage uit Vlaanderen gelukkig nog niet op; Mathieu Serruys zal in Aalst zijn kunsten met reel-to-reel tape opnames en vintage synthesizers laten horen. Als het in de buurt komt van zijn prachtige debuutplaat On Germaine Dulac (2014) dan worden we ongetwijfeld meegezogen in zijn beeldende wereld van donkere drones. In hetzelfde genre, maar dan lichtvoetiger, vinden we de Amerikaanse Madalyn Merkey. Zij maakte vorig jaar met Valley Girl een wonderlijke soundtrack voor de landschappen en agricultuur van Oakland, op een bijna academische manier gebruikmakend van elementen uit de sci-fi, new age en synth exotica.

Eind 2014 bombardeerde ik zeer enthousiast Grå Våg Gamlestaden tot het beste debuut sinds 2013, en nog steeds is het luisteren van deze lp alsof alle blije grootstedelingen een genadeloos harde trap in het gezicht geplaatst krijgen. Het Zweedse duo Neutral is met hun combinatie van no wave, tape experimenten, gitaarnoise en industrial verantwoordelijk voor deze schop. Eentje die ze hopelijk ook in Aalst zullen uitdelen.

Bijkomen kan men wellicht bij de lome dub electronica van Sea Urchin. De cassette Solar Hype Dance op Stenze Quo is een verademing vanwege de frisse doch ook mysterieuze manier waarop genres worden samengevoegd. De occulte mix van de Egyptische Leila Hassan en de Italiaanse Francesco Cavaliere was in ieder geval nog niet zo lang geleden een dikke aanrader. Nieuw-Zeelander Pat Kraus is alweer een favoriet aangestipt op de kalender van de voorgaande jaargang. Zijn nog verse Interior Castle is een prima introductie in de wereld van zelfgemaakte synthesizers, primitieve drums, orgels en bamboefluiten. Kraus staat voor een compleet verwarrende luisterervaring waar barok, futurisme en gesloopte popmuziek hand in hand gaan.

Ondanks allerlei verwijzingen naar releases van vorig jaar is die ene zaterdag in maart allesbehalve een gelopen koers. Sterker, het is dé plek om nieuwe dingen te ontdekken. Zo zijn Vex Ruffin en zijn onafscheidelijke SP 303 sampler bij mij vooralsnog onder de radar gebleven. Onterecht misschien wel, want zijn minimalistische new wave met punk- en hip-hop invloeden biedt welkome afwisseling op het programma. Dat is ook het geval bij het Portugese duo Yong Yong. Het thuisland hebben ze al veroverd met hun abstracte lo-fi hip-hop, dat prettige gelijkenissen toont met het werk van Hype Williams / Dean Blunt.

Geen KRAAK festival zonder oudgedienden, zo leert ook deze editie ons. Ver achter het IJzeren Gordijn is Rodion Ladislau Roșca en zijn band Rodion G.A. recentelijk uit de vergeetput opgevist, waar hij sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw bivakkeerde. In die tijd ging de Roemeen vanuit zijn schuurtje met geavanceerde apparatuur en dito opnamemethodes werken aan zijn visie op de toekomstmuziek. Zijn meesterwerk Behind The Curtain sloeg een buitenaardse brug tussen krautrock, synthprog en krakende psychedelische disco en staat vandaag de dag nog steeds als een huis. We geven voor het gemak Nicolae Ceaușescu de schuld voor het feit dat hij veertig jaar geleden geen doorbraak beleefde.

young marble giants

De grote publiekstrekker – voor zover daar al sprake van kan zijn – is toch wel Young Marble Giants. Colossal Youth – het enige album van het drietal uit Cardiff – was in 1980 een toevluchtsoord voor sereniteit tijdens de grote post-punk en new wave golf. Ook in 2015 hebben de kaal gestripte en uiterst sobere songs met slechts gitaar, bas, drumeffecten en een occasioneel orgeltje een zeer behaaglijke uitwerking. Dat kunnen we natuurlijk grotendeels op het conto schrijven van zangeres Alison Statton, die zweverig en broos haar stem laat vertellen dat de emoties van toen eigenlijk niet zoveel verschillen van die van nu. Ik ben zeer benieuwd of Young Marble Giants het onweerstaanbare charisma van hun plaat meer dan drie decennia later ook live nog over weten te brengen.

“More tbc” zegt de Facebook-pagina van dit feestje, maar het lijkt me dat het bovengenoemde al genoeg reden is om op 7 maart naar Aalst af te reizen. En anders kun je altijd nog naar de expo Orkest! of de collectie aanvullen op de platenbeurs. Tickets en alle info zijn te vinden op de festival website.

Jaarlijst 2014: #2

neutral

2. Neutral – Grå Våg Gamlestaden
Het debuutalbum van het jaar komt uit Göteborg, van het duo Neutral (Sofie Herner en Dan Johansson). Grå Våg Gamlestaden gaat over de donkere kanten van de stad, en met name de wijk waar de titel naar verwijst. Met een combinatie van no wave, tapes, field recordings, noiserock en voorzichtig gesproken passages vertalen ze de grijze aanblik van de fabrieken en verloederde appartementen naar een tiental donkere nummers. Daarin horen we ondanks de eenduidige sfeer toch een hoop variatie, zodat Neutral niet alleen excentriek geluid laat horen maar ook bewijst dat het met gemak een half uur blijft boeien. Een eerdere recensie verscheen in september op mrbungle.nl.

Neutral – Grå Våg Gamlestaden

Zweden staat nog op mijn verlanglijstje als het gaat om visiteren; er een oordeel over vellen vanuit mijn luie stoel in Nederland zou om die reden niet veel waarde hebben. Toch kan ik mij de laatste tijd een aardig beeld vormen bij een bepaalde wijk in Göteborg, genaamd Gamlestaden (letterlijk: oude stad). Een gedeelte van de stad die gekenmerkt wordt door oude fabrieken (SKF) en eindeloze appartementencomplexen, gesplitst door de Artillerigatan. Het uit dezelfde stad afkomstige duo Neutral gebruikt daarvoor niet veel woorden, maar hun debuutplaat spreekt boekdelen.

Neutral is begin dit jaar opgericht door Sofie Herner en Dan Johansson, een tweetal dat zich met Källarbarnen, Sewer Election, Ättestupa en diverse andere acts reeds hardnekkig heeft gevestigd in de underground van Göteborg. Graven in hun eerdere discografieën leert dat ze een voorliefde hebben voor gitaarnoise, elektronica, drone en duistere, depressieve soundscapes die je zo in de schappen kunt schuiven naast black metal en Cold Meat Industry. Op Grå Våg Gamlestaden lijkt dit alles perfect samen te komen.

De plaat begint in ieder geval zonder waarschuwing met een gehoorbeschadigende noise uitbarsting, wellicht om bij de luisteraars alvast het kaf van de koren te scheiden. Afzwakkend halverwege, wordt er uiteindelijk in Erbjudanden alleen nog maar fluisterend gesproken. Toch is dit nauwelijks een voorbode voor wat komen gaat; de tien nummers zijn waarschijnlijk net zo gevarieerd als het volk dat door de Gamlestaden schuimt.

Neutral schermt namelijk ook met ijskoude no wave, minimalistische tape experimenten, krakende field recordings en melancholische synthesizers. Ook zouden we in twee nummers nog een trompet moeten horen, maar die is nauwelijks als zodanig herkenbaar. Windstoten door een roestige buis is wat ervan overblijft. De nummers die nog ergens lijken op iets met een kop en een staart – Repa en Jalusie – halen stoïcijns vervormde rock van stal, de schroevendraaier stevig tegen de snaren aangedrukt. Het klinkt als de droevige acceptatie van de onvermijdelijke aftakeling.

Hoewel Herner zuinig is met haar gesproken woord-passages, draagt het zeer zeker bij aan de beeldvorming van Gamlestaden. Op semi-poëtische wijze wordt met zachte stem de keiharde realiteit verkondigd, in de moedertaal. Over grijze luchten, vervuilde longen, gebroken glas, vervallen huizen en vergeten parken; Göteborg is niet per se de havenstad met bewonderenswaardige architectuur en gastronomie om van te watertanden. Wat dat betreft is deze plaat een behoorlijk anti-urban statement richting de tweede gemeente van Zweden.

Grå Våg Gamlestaden is een plaat als een verloederd kraakpand: vuil, vijandig en te betreden op eigen risico. Een oprechte getuigenis van de donkere kant van een stad en haar inwoners. Het album is uitgebracht door Omlott – een label in het leven geroepen door de platenwinkel Musiclovers Records in Göteborg –  op vinyl (tweehonderd exemplaren) en op cassette (honderd exemplaren). Enige haast is dus geboden wil je het debuutalbum van het jaar in huis halen.