Julianna Barwick & Ikue Mori

White Columns is de oudste galerie in New York voor alternatieve kunst, gelegen aan de westkant van Manhattan. Dat de non-profitorganisatie ook de lokale muziekscene een warm hart toedraagt, blijkt wel uit het feit dat de galerie al jarenlang de experimentele ondergrond steunt. Dat gaat zelfs terug naar het Noise Fest in 1981, waar Sonic Youth debuteerde. Ook de huidige curator, Matthew Higgs, houdt wel van een beetje experiment en hij nodigde het label RVNG Intl. uit voor een “expositie”.

Tradities zijn er om hoog gehouden te worden, zo moet RVNG hebben gedacht. Zodoende werden er twee in New York residerende artiesten gevraagd, van twee verschillende generaties. Ikue Mori (1953) werd bekend als drummer bij de no-wave band DNA, later met haar gemodificeerde drumcomputers en geïmproviseerde laptopmuziek. De veel jongere Julianna Barwick staat nog maar net in de schijnwerpers, nu begin dit jaar haar album The Magic Place uitkwam bij Asthmatic Kitty. Zij creëert met haar engelachtige stem en diverse looppedalen een soms weirde maar vaak wonderschone combinatie van pop en elektronica.

Op papier al een intrigerende combinatie, maar RVNG maakte het nog iets bonter. Met spaanplaten werden er in de galerie hokjes gebouwd, zoals je die weleens in grote Amerikaanse kantoorgebouwen tegenkomt. De artiesten konden elkaar hierdoor niet zien, maar wel horen. Dat zorgt ervoor dat beide muzikanten op een bijzondere manier op elkaar reageren; speelser dan je zou verwachten, maar ook met verrassende structuren en geluiden. Ja, dat klopt, het resultaat werd ter plekke op vinyl geperst met behulp van een draagbare draaibank, en dat vormde de basis voor een echte release in de FRKWYS (Freakways) serie.

FRKWYS Vol. 6 bevat naast twee nummers van de oorspronkelijk opnames ook nog eens twee stukken van een tweede optreden drie weken later. Ditmaal zonder semiafgesloten ruimten, publiek, of andere factoren van buitenaf, maar met de ervaring van de vorige keer. Veel verschil is er niet te horen, een teken dat beide muzikanten elkaar blindelings aanvoelen. De 12” is – zoals het hoort – kunstig verpakt en bevat bovendien een zwart-wit boekje (pdf) met onder meer foto’s van de live samenwerking, waarbij videoartiest Erik Mika nog eens interactieve projecties verzorgde.

Behoorlijk arty-farty allemaal, misschien zelfs een beetje pretentieus, maar het is het resultaat dat telt. Het vinyl is een mooi document van twee hedendaagse artiesten die de grenzen opzoeken van elektronische instrumenten, experiment en improvisatie, en ondanks hun verschillende achtergrond samen het verbindende element proberen te vinden. En dat is ze aardig gelukt.

John Maus

Van een slimme kerel als John Maus (bijna 2 doctoraten, academische functie aan de universiteit van Hawaï) zou je ietwat complexere muziek verwachten dan jaren tachtig wave met cheesy synthesizers. Aan de andere kant mag je het derde album We Must Become The Pitiless Censors Of Ourselves van de ex-toetsenist van Ariel Pink’s Haunted Graffiti en Panda Bear gerust geniaal noemen. Wonderlijk briljant in zijn primitieve eenvoud. Een simpele baslijn, een soft drumcomputertje van de rommelmarkt, kinderlijk bespeelde keyboards en een echoënd Ian Curtis-accent; het doet waar iedere eightiesrevivalband van droomt, elf nummers lang.

We zouden eigenlijk in een andere tijd moeten leven, toen we iedere zaterdagochtend nieuwsgierig het vodje bij de Free Record Shop om de hoek ophaalde om te zien wie er bovenaan stond in de Top 40. John Maus zou de bovenste plekken bezet houden. Jawel, of het nu doordrammende danssongs betreft of tranentrekkende sentimentaliteit, hij creëert hier hit naar hit. Luister maar eens naar Quantum Leap en bestel als de wiederweerga het album, dat in Europa op 27 juni uitkomt bij Upset The Rhythm.

John Maus – Quantum Leap

Battles – Gloss Drop

Ik moet toegeven dat Mirrored, het vorige en tevens debuutalbum van Battles, de laatste tijd weinig meer uit de kast is getrokken. Zeg maar gerust de afgelopen drie jaar. En dat terwijl iedereen – mij incluis – stond te jubelen als een volleerde Tirol zanger toen deze plaat voor het eerst werd gehoord. De intensiteit, de complexiteit, de chaos, het ingenieuze en de stomp in je gezicht die je kreeg bij het beluisteren werd in 2007 door niemand geëvenaard. Is Gloss Drop hetzelfde lot beschoren?

Bij het horen van de eerste preview Ice Cream, dat klinkt als de soundtrack voor een op hol geslagen Efteling attractie, vreesde ik het ergste. Wat had Matias Aguayo, bekend van zijn minimal techno, daar nu te zoeken op zang? Ook toen het album ruim voor de releasedatum op internet lekte, deed Gloss Drop mij helemaal niets. Er naar luisteren voelde als een vervelende verplichting, een bezoekje aan de schoonouders terwijl de kampioenschapswedstrijd wordt gespeeld, en smaakte als de smerige koffie op het twaalfeneenhalfjarig jubileum van die irritante collega.

En pats, toen vond Gloss Drop het stukje hersenen van mrbungle dat staat te jubelen als een volleerde Tirol zanger wanneer er puike muziek wordt gehoord, precies op de releasedatum. De drie heren van Battles hebben de gave om zonder absurde speelsnelheid toch een zeer intens geluid neer te zetten, met name door de elektronica op perfecte wijze te laten samensmelten met de aanstekelijke ritmes van drummer John Stanier (Helmet & Tomahawk, wie kent ze nog?). Dit, in samenspel met de gitaar, creëert er een wervelend en bijzonder kleurrijk geluid, waarin behalve mathrock en elektronica ook jazz alsmede Caribische en Afrikaanse muziek doorsijpelt.

Het befaamde minpuntje: de gastzangers. Was helemaal niet nodig. Gloss Drop – the instrumentals was al een geniaal album geweest. Maar goed, er is een viertal voor de microfoon gezet, waar Gary Numan de opmerkelijkste is. Toch moet gezegd worden dat hij van meerwaarde is op My Machines, zoals ook Kazu Makino (de zangeres van Blonde Redhead) in Sweetie & Shag. De vocalen zorgen op dit tweede album wel voor de nodige pop, een element dat diende doorgezet te worden om minimaal dezelfde kritieken te ontvangen als de vorige plaat. Inmiddels is Ice Cream (video) ook alweer vergeven. Misschien moet ik Mirrored ook maar gewoon weer eens opzetten.

Oh ja, onderweg is ook nog ene Tyondai Braxton (frontman, zanger, componist, en algeheel muzikaal genie) uit de band gestapt. Who cares? Wat een fokkin’ mokerharde™ plaat is Gloss Drop geworden!